Η άνοια είναι ένας γενικός όρος, που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε συμπτώματα όπως η απώλεια της μνήμης, της ομιλίας, της επίλυσης προβλημάτων και άλλων ικανοτήτων σκέψης, που είναι αρκετά σοβαρά ώστε να παρεμβαίνουν στην καθημερινή ζωή. Μερικά από τα αρχικά συμπτώματα της νόσου είναι τα προβλήματα στη μνήμη, η μειωμένη συγκέντρωση, οι αλλαγές στην προσωπικότητα αλλά και η δυσκολία επίτευξης καθημερινών δραστηριοτήτων.
Ωστόσο η άνοια μπορεί να “κρύβεται” και στην όραση μας, αποτελώντας έναν δείκτη πρόβλεψης ακόμη και 12 χρόνια πριν την εμφάνιση της, αποκαλύπτει μια νέα έρευνα.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στην Αγγλία και είχε 8,623 συμμετέχοντες, τους οποίους οι ερευνητές παρακολουθούσαν για πολλά χρόνια. Μέχρι το τέλος της έρευνας 537 από αυτούς εμφάνισαν άνοια. Έτσι οι επιστήμονες μπορούσαν να εξετάσουν ποιοι παράγοντες μπορεί να προηγήθηκαν αυτής της διάγνωσης.
Στην αρχή της έρευνας, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να κάνουν ένα τεστ οπτικής ευαισθησίας, στο οποίο έπρεπε να πατήσουν ένα κουμπί μόλις έβλεπαν ένα τρίγωνο να σχηματίζεται σε ένα πεδίο κινούμενων κουκκίδων. Οι άνθρωποι που θα εμφάνιζαν άνοια έβλεπαν πολύ πιο αργά αυτό το τρίγωνο στην οθόνη από ό,τι οι άνθρωποι με λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άνοιας.
Πώς συνδέεται η όραση με την άνοια;
Η όραση θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρώιμο δείκτη εμφάνισης της άνοιας καθώς οι τοξικές πλάκες αμυλοειδούς που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ (ο πιο συνηθισμένος τύπος άνοιας) μπορεί πρώτα να επηρεάσουν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την όραση ενώ τα μέρη του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη καταστρέφονται καθώς η νόσος εξελίσσεται. Έτσι, οι εξετάσεις όρασης μπορεί να εντοπίσουν ελλείμματα πιο νωρίς συγκριτικά με τις εξετάσεις μνήμης.
Διάφορες ακόμη πτυχές της όρασης επηρεάζονται από την νόσο Αλτσχάιμερ, όπως η ικανότητα να βλέπει κανείς τα περιγράμματα των αντικειμένων και να διακρίνει ορισμένα χρώματα. Αυτά μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή των ανθρώπων χωρίς να το αντιλαμβάνονται άμεσα.
Ένα άλλο πρώιμο σημάδι της νόσου Αλτσχάιμερ είναι η δυσκολία να αγνοεί κανείς τα ερεθίσματα που του αποσπούν την προσοχή, γεγονός που μπορεί να εμφανιστεί ως πρόβλημα ελέγχου των οφθαλμικών κινήσεων.
Ένα ακόμη εύρημα της μελέτης είναι ότι τα άτομα με άνοια δυσκολεύονται να επεξεργαστούν τα πρόσωπα των ατόμων που γνωρίζουν για πρώτη φορά. Ένα υγιές άτομο όταν γνωρίζει ένα άλλο, συνήθως το κοιτάει από τα μάτια προς τη μύτη και ύστερα προς το στόμα. Αυτό γίνεται για να αποτυπωθεί το πρόσωπο και να το θυμάται αργότερα ο εγκέφαλος.