Ποιος μπορεί να το αμφισβητήσει; Οι αλλεργίες είναι συνυφασμένες στο μυαλό μας με την άνοιξη. Εκτός δηλαδή από αυτές που αφορούν τρόφιμα, φάρμακα ή ζώα και μπορεί να προκύψουν οποιαδήποτε στιγμή, οι περισσότεροι από εμάς ξέρουμε τις αλλεργίες στη γύρη των ανθισμένων φυτών, στα σπόρια μυκήτων (μούχλας) και στα ακάρεα οικιακής σκόνης, που έχουν την τιμητική τους φυσικά την άνοιξη, αν και δεν αποκλείεται να μας απασχολήσουν και τους αμέσως προηγούμενους ή επόμενους μήνες.
Υπάρχουν όμως και άλλες αλλεργίες, εκείνες που οφείλονται σε φυσικά αίτια ή ερεθίσματα, αλλά και κάποιες, πιθανώς όχι τόσο γνωστές, οι οποίες εκδηλώνονται κατά κανόνα το καλοκαίρι επειδή σχετίζονται με τη ζέστη, τον ήλιο αλλά και τα μπάνια που κάνουμε σε κρύες θάλασσες.
Καιρός να τις γνωρίσουμε καλύτερα.
Αλλεργικοί στο κρύο;
Η αλλεργία στο ψύχος, όπως την ονομάζουν οι ειδικοί, είναι πιθανό να προκύψει και το χειμώνα ή – πιο συχνά – όταν κρυώνει ξαφνικά ο καιρός ή όταν φυσάει αρκετά, και εκδηλώνεται κυρίως στα εκτεθειμένα μέρη του σώματος, ιδίως αν είμαστε βρεγμένοι, αφού το νερό που υπάρχει στο δέρμα εξατμίζεται με τη θερμοκρασία που απορροφά από το σώμα επιδεινώνοντας το πρόβλημα.
Ποιες είναι οι φυσικές αλλεργίες
Προκαλούνται από φυσικά αίτια όπως είναι η ηλιακή ακτινοβολία, το ψύχος, η θερμότητα, η πίεση, η δόνηση, η τριβή, η άσκηση και η επαφή με το νερό ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία του. Οι πιο συχνές από αυτές είναι η αλλεργία στο ψύχος (π.χ., στο κρύο νερό της θάλασσας ακόμα και το καλοκαίρι), στον ήλιο, στη θερμότητα και στην άσκηση.
Στον ήλιο
Τα συμπτώματά της εμφανίζονται στα εκτεθειμένα στον ήλιο μέρη του σώματός μας, μετά την ηλιοθεραπεία, το κολύμπι ή τις βόλτες στην πόλη σε συνθήκες έντονης ηλιοφάνειας. Όμως δεν πρέπει να τη συγχέουμε με τη φωτοευαισθησία που προκύπτει από την αντίδραση κάποιου συστατικού φαρμάκου που παίρνουμε ή καλλυντικού που χρησιμοποιούμε, όταν παράλληλα εκτιθέμεθα στην ηλιακή ακτινοβολία, χωρίς να προστατεύουμε το δέρμα μας από αυτήν όπως θα έπρεπε.
Η αλλεργία στον ήλιο εκδηλώνεται με κοκκινίλες, εξανθήματα, πρήξιμο και πολύ έντονη φαγούρα. Η λύση, όπως και για τη φωτοευαισθησία ή, αλλιώς, φωτοαλλεργία, είναι να καλύπτουμε το σώμα μας όταν κυκλοφορούμε στον ήλιο, να τον αποφεύγουμε όσο μπορούμε και να χρησιμοποιούμε πάντα αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας, το οποίο φροντίζουμε να ανανεώνουμε τακτικά.
Στο ψύχος
Ακόμα κι αν ακούγεται παράδοξο, μπορεί να μας απασχολήσει και κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών. Αυτό εξηγείται καθώς η εν λόγω αλλεργία προκύπτει κατά κανόνα μετά τη γενικευμένη επαφή μας με το κρύο νερό της θάλασσας, ειδικά στα πρώτα μας μπάνια, όταν δεν είμαστε ακόμη συνηθισμένοι. Τα συμπτώματά της (κοκκινίλες, εξανθήματα, πρήξιμο και πολύ έντονη φαγούρα) σταματούν να εμφανίζονται –μερικές φορές τουλάχιστον– με την πάροδο των ημερών, όσο συνηθίζουμε σταδιακά το κρύο νερό. Σε κάθε περίπτωση, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε ζεστές θάλασσες και να μπαίνουμε στο νερό σιγά σιγά. Επίσης, όταν παρατηρούμε τέτοιου τύπου συμπτώματα, φροντίζουμε να βγούμε άμεσα από τη θάλασσα, σκουπιζόμαστε καλά και καθόμαστε στον ήλιο ώστε να ζεσταθούμε και να υποχωρήσουν. Καλό είναι επίσης να έχουμε υπόψη μας ότι, αν και σπάνια, η αλλεργία στο κρύο μπορεί να εμφανιστεί με πολύ σοβαρά και γενικευμένα συμπτώματα, τα οποία ξεπερνούν τις δερματικές εκδηλώσεις πλήττοντας και άλλα συστήματα, π.χ. το αναπνευστικό και το καρδιαγγειακό, προκαλώντας κατ’ αρχάς λιποθυμικά επεισόδια, που σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στον πνιγμό νέους ανθρώπους, χωρίς να υπάρχει ιστορικό καρδιακής πάθησης.
Από την άσκηση
Αν και κάποιες φορές συγχέεται με την αλλεργία στη ζέστη, η οποία προκύπτει σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών και χαρακτηρίζεται από παρόμοια συμπτωματολογία (κοκκινίλες, εξανθήματα, πρήξιμο και πολύ έντονη φαγούρα), η αλλεργία στην άσκηση μας απασχολεί αφού γυμναστούμε.
Γιατί περνούν απαρατήρητες
Μερικές φορές οι αλλεργίες αυτού του τύπου εκδηλώνονται αφού παρέλθει κάποιο χρονικό διάστημα από την επαφή μας με τη γενεσιουργό τους αιτία, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη τόσο τη σύνδεσή τους με αυτήν όσο και την ασφαλή διάγνωση. Επιπλέον, καθώς δεν είναι ιδιαίτερα γνωστές στον περισσότερο κόσμο και συχνά τα συμπτώματά τους είναι ήπια ή συγχέονται με άλλες καταστάσεις (όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, με την αλλεργία στον ήλιο που την μπερδεύουμε με τη φωτοευαισθησία), δεν γίνονται αντιληπτές.
Πώς θα τις αντιμετωπίσουμε
Με αντιισταμινικά κάθε φορά που θα εκδηλώσουμε τα συμπτώματά τους ή και σε προληπτική βάση, όπως συστήνεται, για παράδειγμα, σε όσους έχουν αλλεργία στο κρύο νερό της θάλασσας και υποφέρουν, ειδικά στα πρώτα τους μπάνια. Σε κάθε περίπτωση όμως, εάν παρατηρήσουμε ότι τα συμπτώματα γενικεύονται (π.χ., αφορούν το αναπνευστικό ή το καρδιαγγειακό σύστημα), όποιο κι αν είναι το πιθανό αίτιο, θα πρέπει να ζητήσουμε ιατρική βοήθεια.
Η απαραίτητη επίσκεψη στον αλλεργιολόγο
Αν υποψιαζόμαστε ότι υποφέρουμε από κάποια τέτοιου είδους αλλεργία, θα πρέπει να επισκεφθούμε τον εξειδικευμένο γιατρό και εκείνος θα μας κάνει τεστ, φέρνοντάς μας σε επαφή με το πιθανό αλλεργιογόνο –για παράδειγμα, βάζοντας στο χέρι μας ένα παγάκι αν η αλλεργία μας αφορά το ψύχος– και έτσι θα εκτιμήσει και θα κρίνει την κατάσταση. Επειδή όμως οι αλλεργίες αυτές (κυρίως στον ήλιο και στο ψύχος), όταν εμφανίζονται ξαφνικά, ενδεχομένως να είναι προάγγελοι ενός άλλου πιο σοβαρού νοσήματος (π.χ. κάποιου αυτοάνοσου), κατά πάσα πιθανότητα ο γιατρός θα μας συστήσει να κάνουμε και περαιτέρω εξετάσεις.
Όπως και σε πολλά άλλα δερματικά προβλήματα, το στρες επιδεινώνει τις φυσικές αλλεργίες.
Πάρα πολύ σπάνια μπορεί κάποιος να έχει αλλεργία στο νερό, ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία ή τη σύστασή του.
