Τα τελευταία χρόνια τα παντζάρια έχουν γίνει αρκετά δημοφιλή και δεν λείπουν από τις συζητήσεις δρομέων και ποδηλατών, που θέλουν να ενισχύσουν την αθλητική τους απόδοση και να γίνουν πιο γρήγοροι. Πολλοί επιλέγουν να καταναλώσουν χυμό από παντζάρια και άλλοι να τα καταναλώσουν ολόκληρα. Ωστόσο μπορούν πράγματι να κάνουν την διαφορά στην ταχύτητα των αθλητών;
Τα οφέλη που παρέχουν σε μερικούς
Σύμφωνα με μια μεγάλη συστημική μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2020, που περιλάμβανε 80 κλινικές έρευνες στις οποίες οι συμμετέχοντες κατανάλωσαν ορισμένοι χυμό από παντζάρια ενώ άλλοι δεν ήπιαν, η κατανάλωση χυμού παντζαριού φάνηκε να παρέχει οφέλη στην απόδοση των αθλητών. Πιο συγκεκριμένα ο χυμός παντζαριού φάνηκε να κάνει τους ποδηλάτες 48 δευτερόλεπτα πιο γρήγορους, χρόνος πολύ σημαντικός σε αυτού του είδους τα αγωνίσματα, όπου και το κλάσμα του δευτερολέπτου μετράει.
Ωστόσο, όταν οι ερευνητές ανέλυσαν υποομάδες διαπίστωσαν ότι ο χυμός παντζαριού δεν ήταν αποτελεσματικός για τις γυναίκες ή τους ελίτ αθλητές, αν και αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι υπήρχαν πολύ λίγοι συμμετέχοντες σε αυτές τις ομάδες για να εξαχθούν συμπεράσματα.
Μια άλλη μεγάλη συστηματική ανασκόπηση το 2021, που περιλάμβανε 73 μελέτες για αθλητές αντοχής, οι οποίοι έτρεχαν, κολυμπούσαν ή έκαναν ποδήλατο σε μεγάλες αποστάσεις, αναφέρει παρόμοια αποτελέσματα. Η συμπληρωματική χορήγηση παντζαριών, αλλά και άλλων λαχανικών πλούσιων σε νιτρικά, βελτίωσε το χρόνο τους μέχρι την εξάντληση κατά μέσο όρο 25,3 δευτερόλεπτα και την απόσταση που διένυσαν κατά 163 μέτρα.
Η βελτίωση αυτή παρατηρήθηκε για όσους είχαν το άθλημα ως χόμπι για να γυμνάζονται, αλλά όχι σε επίλεκτους αθλητές ή σε άτομα που κάνουν καθιστική ζωή.
Τι κάνει τα παντζάρια μοναδικά;
Τα παντζάρια είναι πλούσια σε νιτρικά άλατα και ανθοκυανίνες, τα οποία παρέχουν πολλά οφέλη για την υγεία. Ωστόσο τα νιτρικά είναι εκείνα που σχετίζονται περισσότερο με την βελτιωμένη αθλητική απόδοση. Μετά την κατάποση, τα νιτρικά μετατρέπονται στο στόμα σε νιτρώδη από τα βακτήρια του στόματος. Στις όξινες συνθήκες του στομάχου, μετατρέπονται στη συνέχεια σε μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος.
Το μονοξείδιο του αζώτου διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, τα οποία παραδίδουν οξυγόνο πιο γρήγορα στους μυς, ώστε να τροφοδοτούνται με πολύτιμη ενέργεια. Το αποτέλεσμα είναι ότι απαιτείται λιγότερη ενέργεια για την απόδοση, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να κουραστεί ο αθλούμενος.
Μερικά άλλα λαχανικά που είναι επίσης πλούσια σε νιτρικά άλατα είναι σέλινο, ρόκα, σπανάκι, αντίδι, πράσο, μαϊντανός, κολοκυθάκια, κινέζικο λάχανο και σελινόριζα.
Αν λοιπόν ψάχνεις έναν τρόπο να απογειώσεις την απόδοση σου το παντζάρι ενδεχομένως να σε βοηθήσει. Ωστόσο μην ξεχνάς να προσαρμόσεις κατάλληλα και την προπόνησή σου, να βεβαιωθείς ότι έχεις καταναλώσει αρκετούς υδατάνθρακες προηγουμένως και να πίνεις αρκετό νερό καθ’όλη την διάρκεια.