Νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Medicine εξέτασε τι συμβαίνει όταν τα κορεσμένα ζωικά λίπη (όπως το βούτυρο) αντικαθίστανται με ακόρεστα λίπη φυτικής προέλευσης (όπως το ελαιόλαδο) στη διατροφή μας. Η εν λόγω μελέτη διεξήχθη διαφορετικά από προηγούμενες καθώς χρησιμοποίησε τέσσερις διαφορετικές κοόρτες αντί για μία.
Από την πρώτη κοόρτη, η οποία ήταν μια πρωτότυπη μελέτη, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στη βαθμολογία πολλαπλών λιπιδίων (MLS). Σε αυτή τη μελέτη, που ονομάζεται δοκιμή Διατροφικής Παρέμβασης και Αγγειακής λειτουργίας (DIVAS), οι ερευνητές χώρισαν τυχαία 113 συμμετέχοντες σε 2 ομάδες. Για 16 εβδομάδες, η μία ομάδα ακολούθησε μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα ζωικά λίπη, ενώ η άλλη ομάδα ακολούθησε μια διατροφή πλούσια σε ακόρεστα λίπη φυτικής προέλευσης.
Οι επιστήμονες βρήκαν ότι το υψηλότερο MLS συσχετίστηκε με υγιέστερα προφίλ λίπους στο αίμα, υψηλότερες προσλήψεις ακόρεστων λιπαρών φυτικής προέλευσης και χαμηλότερες προσλήψεις κορεσμένων λιπών ζωικής προέλευσης.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές υπολόγισαν τις βαθμολογίες πολλαπλών λιπιδίων των συμμετεχόντων σε τρεις άλλες μεγάλες, μακροχρόνιες μελέτες που είχαν γίνει προηγουμένως για να δουν εάν το υψηλότερο MLS συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2. Αυτές οι μελέτες ονομάστηκαν European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC)-Μελέτη Potsdam, Nurses’ Health Study (NHS and NHSII) και δοκιμή PREDIMED. Οι έρευνες περιελάμβαναν μεγάλες ομάδες συμμετεχόντων και αρχικά υγιή άτομα που παρακολουθήθηκαν για αρκετά χρόνια. Αυτό έδωσε στους ερευνητές την ευκαιρία να δουν από τι αποτελούνταν η διατροφή των συμμετεχόντων, ποια ήταν τα λιπιδικά τους προφίλ – ώστε να μπορούν να υπολογίσουν τις βαθμολογίες πολλαπλών λιπιδίων με βάση τα επίπεδα στο αίμα τους – κι αν κατέληξαν ή όχι με καρδιακή νόσο ή/και διαβήτη.
Τα ευρήματα
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι συμμετέχοντες με υψηλότερο MLS -που υποδηλώνει μια διατροφή που περιείχε χαμηλότερα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών και υψηλότερα επίπεδα ακόρεστων- είχαν σημαντικά μειωμένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιομεταβολικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων και του διαβήτη.
Συγκεκριμένα, στη μελέτη EPIC-Potsdam, οι συμμετέχοντες με υψηλότερο MLS είχαν 32% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής νόσου και 26% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2.
Η κοόρτη του NHS προτείνει ότι η βελτίωση της ποιότητας του διατροφικού λίπους σε διάστημα 10 ετών συσχετίστηκε με περίπου 43% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.
Κατά την εξέταση της μελέτης PREDIMED, οι ερευνητές εξέτασαν συμμετέχοντες που είχαν χαμηλό MLS στην αρχή, υποδεικνύοντας μια διατροφή υψηλή σε κορεσμένα και χαμηλή σε ακόρεστα λιπαρά με σκοπό να μάθουν εάν η βελτίωση της ποιότητας της διατροφής – συγκεκριμένα, η μετάβαση σε ένα διατροφικό μοτίβο μεσογειακής διατροφής – θα βοηθούσε στην πρόληψη ασθενειών. Διαπίστωσαν ότι η μετάβαση από μια διατροφή υψηλή σε κορεσμένα λιπαρά στην μεσογειακή, η οποία περιλαμβάνει πολλά ακόρεστα λιπαρά, βοήθησε στην πρόληψη της εμφάνισης διαβήτη.
Τι σημαίνουν όλα αυτά πρακτικά για τη διατροφή μας
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, οι καρδιακές παθήσεις είναι η Νο. 1 αιτία θανάτου και αναπηρίας παγκοσμίως. Και ο διαβήτης είναι ένας παράγοντας κινδύνου για καρδιακές παθήσεις, ειδικά όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα δεν ελέγχονται σωστά.
Ένα διατροφικό μοτίβο μεσογειακής διατροφής έχει αποδειχθεί ότι έχει πολλά οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κινδύνου καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού και διαβήτη τύπου 2. Μειώνει επίσης τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης, την απώλεια οστικής μάζας και τη φλεγμονή. Συνολικά, η μεσογειακή διατροφή μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε περισσότερο.
Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει πολλά φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους, άπαχες πρωτεΐνες, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως και καλά λιπαρά. Εάν δεν είστε έτοιμοι να την υιοθετήσετε πλήρως, αντικαταστήστε μέρος της πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών με ακόρεστα για να λάβετε τα οφέλη. Για παράδειγμα, αντί να βάλετε βούτυρο στο ψωμί σας, απολαύστε το με πουρέ αβοκάντο ή φυστικοβούτυρο. Αντί για βούτυρο και κρέμα γάλακτος στην ψητή πατάτα, δοκιμάστε λίγο ελαιόλαδο με σκόρδο και γιατί όχι, γιαούρτι. Αντί για δείπνο με κόκκινο κρέας κάθε εβδομάδα, προτιμήστε ένα υγιεινό γεύμα με σολομό. Καταναλώστε, τέλος, μια χούφτα ξηρούς καρπούς αντί για πατατάκια όταν έχετε όρεξη για σνακ.
