Το άγχος σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να τριπλασιάσει τον κίνδυνο άνοιας. Αυτό είναι το πόρισμα νέας μελέτης σε περισσότερους από 2.000 Αυστραλούς μεταξύ 55 και 85 ετών, με τους ερευνητές να επισημαίνουν επίσης ότι το νέο άγχος συσχετίστηκε με μεγαλύτερη πιθανότητα άνοιας μετέπειτα. Ωστόσο, τα άτομα που είχαν κάποτε αλλά όχι πια, φάνηκαν να έχουν το ίδιο επίπεδο κινδύνου με τα άτομα που δεν ανέφεραν ποτέ ότι αντιμετώπιζαν στρες.
«Διαπιστώσαμε ότι η εμπειρία άγχους σε ηλικία 70 ετών ή μικρότερη αύξησε τον κίνδυνο άνοιας», λέει η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ Kay Khaing, λέκττορας και ερευνήτρια στη Σχολή Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας στο University of Newcastle. Αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της επίγνωσης του άγχους και της διαχείρισής του ειδικά σε ενήλικες μέσης και μεγαλύτερης ηλικίας με στόχο την πιθανή πρόληψη της άνοιας, επισημαίνει ο ίδιος.
Με άγχος 1 στους 6 ενήλικες
Υπολογίζεται ότι μεταξύ 14 και 17% των ατόμων 65 ετών και άνω έχουν διαγνωστεί με άγχος, με τους ειδικούς να υποστηρίζουν ότι πρόκειται για μια σημαντική υποεκτίμηση, επειδή πολλές περιπτώσεις παραλείπονται.
Παράλληλα λίγοι είναι και οι μεγαλύτεροι ενήλικες με διαγνωσμένη αγχώδη διαταραχή που λαμβάνουν θεραπεία. Για παράδειγμα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι μόνο το ένα τρίτο περίπου των ατόμων αυτής της ηλικιακής ομάδας με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή λαμβάνουν οποιαδήποτε φροντίδα ψυχικής υγείας.
Το χρόνιο και το νέο τριπλασιάζουν τον κίνδυνο άνοιας μετέπειτα
Για να διερευνήσουν τους τρόπους με τους οποίους το στρες επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης οποιουδήποτε τύπου άνοιας, οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα από 2.000 άτομα μέσης ηλικίας 76 ετών που συμμετείχαν στην Hunter Community Study στην Αυστραλία.
Οι άνθρωποι παρακολουθήθηκαν για 10 χρόνια και κατατάχθηκαν σε μία από τις τρεις κατηγορίες: χρόνιο άγχος, άγχος νέας έναρξης κατά την περίοδο παρακολούθησης και άγχος που είχε επιλυθεί. Το χρόνιο άγχος (που αναφέρθηκε κατά την έναρξη της μελέτης και κατά την περίοδο παρακολούθησης) και το άγχος νέας έναρξης (άγχος που αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της μελέτης) συσχετίστηκαν με 2,8 και 3,2 φορές υψηλότερους κινδύνους άνοιας, αντίστοιχα, συγκριτικά με το μηδενικό άγχος.
Στα άτομα που είχαν ξεπεράσει το στρες, ο κίνδυνος άνοιας ήταν σχεδόν ο ίδιος με εκείνους που δεν ανέφεραν ποτέ άγχος. Η σχέση μεταξύ άγχους και κινδύνου άνοιας ήταν ιδιαίτερα ισχυρή σε συμμετέχοντες ηλικίας 70 ετών και κάτω. Για αυτήν την ομάδα, τα άτομα με χρόνιο άγχος είχαν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια και τα άτομα με άγχος νέας έναρξης είχαν πάνω από επτά φορές περισσότερες πιθανότητες.
Το άγχος δηλαδή προκαλεί άνοια;
Επειδή η μελέτη βασίστηκε στην παρατήρηση και όχι στην παρέμβαση, τα ευρήματα μπορούν να προτείνουν μόνο μια σύνδεση ή συσχέτιση. Δεν αποδεικνύουν δηλαδή ότι το άγχος αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, τα ευρήματά τους απηχούν εκείνα μιας μετα-ανάλυσης οκτώ μελετών που εξέτασαν την σύνδεση μεταξύ άγχους και άνοιας και βρήκαν μια σημαντική συσχέτιση.
«Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι το άγχος μπορεί να είναι ένας νέος παράγοντας κινδύνου που πρέπει να διαχειριστούμε για να προλάβουμε την άνοια ενώ επίσης δείχνουν ότι η θεραπεία του άγχους μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο», καταλήγει η Δρ Khaing.