Το τρέξιμο για 10 ώρες ή περίπου για 120χλμ. ανά εβδομάδα, είναι αδιαμφισβήτητα μια επίπονη διαδικασία που χρειάζεται αφοσίωση και μεγάλη θέληση. Ωστόσο όλη αυτή η προσπάθεια ανταμείβεται και αυτό μπορεί να επιβεβαιωθεί και από τους ελίτ δρομείς που θαυμάζουμε στους Ολυμπιακούς αγώνες, καθώς πιέζοντας τον εαυτό τους κερδίζουν μερικά έξτρα χρόνια ζωής.
Νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο British Journal of Sports Medicine, η οποία περιλαμβάνει δεδομένα δημόσιας υγείας από τους πρώτους 200 ανθρώπους που έτρεξαν 1,6 χλμ σε λιγότερο από 4 λεπτά τη δεκαετία του 1950, του ’60 και του ’70, αποκάλυψε ότι οι επαγγελματίες δρομείς έζησαν, κατά μέσο όρο, σχεδόν πέντε χρόνια περισσότερο από το γενικό πληθυσμό.
Όπως δείχνει η έρευνα το να πιέζεις το ανθρώπινο σώμα στο μέγιστο δυνατό βαθμό μπορεί να είναι πραγματικά ευεργετικό, τουλάχιστον για κάποιους. Ενώ πολυάριθμες επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι τα σωματικά δραστήρια άτομα ζουν περισσότερο από τα μη δραστήρια, δεν είναι ακόμη σαφές αν η άσκηση περισσότερο από τη συνιστώμενη είναι ωφέλιμη για την υγεία.
Ο τρόπος ζωής των αθλητών υψηλής έντασης που συμμετέχουν σε μαραθώνιους, ποδηλασία αντοχής ή τρίαθλα θα μπορούσε να επιβαρύνει αδικαιολόγητα την καρδιά τους, σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, θέτοντάς τους έτσι σε μεγαλύτερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Κι ενώ η έντονη άσκηση μπορεί να αυξήσει κίνδυνο προβλημάτων υγείας σε άτομα με καθιστική ζωή, ίσως τα αποτελέσματα να είναι διαφορετικά για τους έμπειρους αθλητές.
Ζουν περισσότερο οι ελίτ αθλητές;
Το 2022, μια μελέτη του Χάρβαρντ διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που ασκούνται περισσότερο από όσο συνιστάται θα μπορούσαν να μειώσουν τον κίνδυνο θανάτου τους κατά 10% – 30% περισσότερο από εκείνους που πληρούσαν τις κατευθυντήριες γραμμές για την φυσική δραστηριότητα. Μάλιστα μερικές επιδημιολογικές μελέτες σε ποδηλάτες του Tour de France, ολυμπιονίκες και κωπηλάτες έχουν δείξει αυξημένη διάρκεια ζωής σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό, και καθώς φαίνεται από τις νέες έρευνες αυτό ισχύει και για όσους τρέχουν τα 1,6χλμ σε πολύ γρήγορο ρυθμό. Τα άτομα αυτά είναι λίγα, ωστόσο είναι γνωστό ότι πιέζουν το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό, το μεταβολικό και το μυοσκελετικό τους σύστημα στο μέγιστο.
Για να επιτύχουν αυτό το επίπεδο ταχύτητας, οι ελίτ δρομείς συμμετέχουν τακτικά σε προπονήσεις υψηλής έντασης καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας.
Το 2018, καρδιολόγοι διαπίστωσαν ότι οι πρώτοι 20 δρομείς που έτρεξαν 1,6χλμ σε λιγότερο από 4 λεπτά έζησαν, κατά μέσο όρο, 12 χρόνια πέραν του γενικού προσδόκιμου ζωής.
Αυτό που μας προκαλεί ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι οι αθλητές που έκαναν τον δρομικό χρόνο τη δεκαετία του 1960 είχαν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής από τους δρομείς που πέτυχαν το κατόρθωμα σε επόμενες δεκαετίες. Αυτό μπορεί να αντανακλά τη βελτίωση του προσδόκιμου ζωής στον γενικό πληθυσμό καθώς και τη διαχείριση αρκετών σημαντικών μεταδοτικών και μη μεταδοτικών ασθενειών.
Με άλλα λόγια, όλα τα οφέλη στο προσδόκιμο ζωής που παρατηρούνται στους επαγγελματίες αθλητές μπορεί να μην οφείλονται μόνο στον τρόπο ζωής τους. Είναι πιθανό, για παράδειγμα, οι αθλητές να διαθέτουν ευνοϊκά γονίδια σε υψηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό. Ωστόσο όλοι μπορούμε καθώς φαίνεται να επωφεληθούμε από τις τακτικές εβδομαδιαίες προπονήσεις και να χαρίσουμε μερικά χρόνια στη ζωή μας, ακόμη και αν δεν είμαστε ελίτ δρομείς.