Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν ήδη ξεκινήσει και κορυφαίοι αθλητές από ολόκληρο τον κόσμο καλούνται να αγωνιστούν και να αποδώσουν τα μέγιστα, με στόχο το πολυπόθητο χρυσό. Οι επιδόσεις τους κάθε φορά εντυπωσιάζουν, όμως πίσω από κάθε ρεκόρ και διάκριση κρύβονται χρόνια προσπάθειας, εντατικών προπονήσεων, αυστηρού προγράμματος και οραματισμού. Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν τις επιδόσεις τους, από το άγχος και την ψυχολογία μέχρι την διατροφή και την ανάπαυση.
Σε ποια ηλικία όμως κορυφώνεται η απόδοση ενός αθλητή; Μια ομάδα φοιτητών από το University of Waterloo δίνει την απάντηση, διερευνώντας στατιστικά στοιχεία για τις κορυφαίες επιδόσεις αθλητών στίβου Ολυμπιακών Αγώνων.
Ολυμπιακοί Αγώνες & αθλητές στίβου
Ο στίβος περιλαμβάνει αγωνίσματα που χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: τα δρομικά, τα αλτικά και τις ρίψεις. Η εξέλιξη της σταδιοδρομίας των περισσότερων αθλητών στίβου μπορεί τυπικά να απεικονιστεί ως μια καμπύλη καμπάνα, γνωστή και ως κωδωνοειδής καμπύλη (κατανομή Gauss), σύμφωνα με την οποία προπονούνται για αρκετά χρόνια για να φτάσουν στην καλύτερη απόδοσή τους ή στο λεγόμενο “πικ” σε μια ορισμένη ηλικία, που στη συνέχεια σταδιακά “πέφτει”.
«Οι Ολυμπιακοί Αγώνες πρόκειται για μία από τις κορυφαίες διοργανώσεις που μπορούν να συμμετάσχουν οι αθλητές στίβου», δήλωσε ο David Awosoga, μεταπτυχιακός φοιτητής και επικεφαλής ερευνητής. «Επειδή πραγματοποιούνται μόνο μία φορά κάθε τέσσερα χρόνια, οι αθλητές πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά πότε και πώς πρέπει να προπονούνται για να μεγιστοποιήσουν την πιθανότητα να προκριθούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες ενώ βρίσκονται στην κορυφαία τους απόδοση» εξηγεί.
Σε ποια ηλικία κορυφώνεται η απόδοση των αθλητών;
Στα πλαίσια της μελέτης, οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα για τις επιδόσεις αθλητών στίβου, που είχαν αγωνιστεί σε ατομικό αγώνισμα σε Ολυμπιακούς Αγώνες από τους Αγώνες του 1996 στην Ατλάντα. Ανέλυσαν τα δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη πέντε παράγοντες: το φύλο, την εθνικότητα, τον τύπο της διοργάνωσης, πόσο καιρό ο αθλητής προπονήθηκε σε επίπεδο ελίτ και αν ήταν ή όχι Ολυμπιακή χρονιά.
Διαπίστωσαν ότι η μέση ηλικία συμμετοχής των αθλητών στίβου στους Ολυμπιακούς Αγώνες παρέμεινε αξιοσημείωτα σταθερή τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες τις τελευταίες τρεις δεκαετίες: λίγο κάτω από τα 27 έτη. «Είναι αρκετά ενδιαφέρον ότι η ανάλυσή μας έδειξε επίσης ότι η μέση ηλικία κορυφαίας απόδοσης για αυτούς τους αθλητές ήταν τα 27 έτη», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Μετά την ηλικία των 27 ετών, υπάρχει μόνο 44% πιθανότητα η κορυφαία απόδοση ενός αθλητή να είναι ακόμα μπροστά του και αυτός ο αριθμός μειώνεται κάθε επόμενη χρονιά. «Η ηλικία, ωστόσο, δεν είναι ο μόνος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την κορυφαία απόδοση ενός αθλητή» σημειώνουν οι ερευνητές. «Ανακαλύψαμε επίσης ότι οι Ολυμπιακές χρονιές λειτούργησαν σαν προγνωστικός δείκτης της απόδοσης ενός αθλητή».
Ζωτικής σημασίας ο προγραμματισμός
Ενώ οι ερευνητές τονίζουν ότι η ανάλυσή τους είναι κυρίως θεωρητική, ελπίζουν ότι τα ευρήματα μπορούν να είναι χρήσιμα τόσο για τους αθλητές όσο και για τους φιλάθλους. «Ουσιαστικά δημιουργήσαμε μια λίστα με μεταβλητές που βοηθούν στην πρόβλεψη της κορυφαίας αθλητικής απόδοσης» αναφέρουν οι ερευνητές.
«Ενώ ένας αθλητής δεν μπορεί να αλλάξει τη χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων, τα γονίδια ή την εθνικότητά του, μπορεί να τροποποιήσει τα προγράμματα προπόνησής του για να ευθυγραμμιστούν καλύτερα με αυτούς τους βιολογικούς και εξωτερικούς παράγοντες» καταλήγουν.
