Καλαίσθητα post και φωτογραφίες, διατροφικά tips και συμβουλές κατά του άγχους, χιουμοριστικά βίντεο ή memes, τρέιλερ πολυαναμενόμενων ταινιών, ειδήσεις… Αυτά είναι μόνο μερικά από όσα μπορείς να βρεις στον κόσμο του TikTok, με τον αλγόριθμο της εφαρμογής να διαφοροποιεί το περιεχόμενο που βλέπει κάθε χρήστης στην ροή (γνωστή και ως “For You Page”) ανάλογα με τις αλληλεπιδράσεις του, likes, comments ή shares αλλά και τα προφίλ που ακολουθεί.
Ομολογουμένως προσφέρει μια εξατομικευμένη εμπειρία που έχει καταφέρει να κερδίσει τους περισσότερους, ειδικά εάν αναλογιστούμε πόσο γρήγορα δημιουργούνται, εξαπλώνονται και δοκιμάζονται τα γνωστά TikTok trends. Κι ενώ γνωρίζουμε ότι δεν πρέπει να εμπιστευόμαστε τυφλά όλα όσα βλέπουμε σε αυτό, για παράδειγμα, μόνο το 2% των διατροφικών τάσεων στο TikTok είναι ακριβείς, αρκετοί εξακολουθούν να το χρησιμοποιήσουν ως πηγή πληροφόρησης για το σημαντικότερο αγαθό, την υγεία.
Ένας στους τρεις στρέφεται στο TikTok για θέματα υγείας
Σύμφωνα με δημοσκόπηση σε 1.000 χρήστες που ανήκουν στην Gen Z (γενιά Ζ), δηλαδή ανθρώπους που γεννήθηκαν από το 1997 έως το 2012, το 56% των ερωτηθέντων απάντησε ότι στρέφεται στο TikTok για συμβουλές υγείας και ευεξίας ενώ για έναν στους τρεις αποτελεί την κύρια πηγή ενημέρωσης για την υγεία.
Αυτά τα ευρήματα μας δείχνουν ότι η γενιά Ζ δίνει έμφαση στην υγεία, όσον αφορά την διατροφή, την φυσική κατάσταση, την ψυχική υγεία και την ευεξία με εναλλακτικό τρόπο. Εάν σκεφτούμε ότι μεγάλωσαν σε μια εποχή όπου ο κόσμος επηρεάστηκε έντονα από το διαδίκτυο και την προηγμένη τεχνολογία, για αυτό και ονομάστηκαν “digital natives” (ψηφιακοί ιθαγενείς), είναι μόνο λογικό να στραφούν στον ψηφιακό κόσμο του TikTok, της Google ή του YouTube για να λάβουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους ή για να πληροφορηθούν για όσα συμβαίνουν.
Κι ενώ έχουμε να ευγνωμονούμε την τεχνολογία και το διαδίκτυο για πολλά, αυτό δεν αναιρεί τον αυξημένο κίνδυνο της παραπληροφόρησης και των εσφαλμένων στοιχείων που μπορεί δυνητικά να οδηγήσουν σε μια σειρά προβλημάτων σωματικής αλλά και ψυχικής υγείας.
Ένας στους τρεις δεν ελέγχει τις συμβουλές του TikTok
Σύμφωνα με την δημοσκόπηση, ένας στους τρεις παραδέχτηκε ότι δεν ελέγχει τις συμβουλές ευεξίας του TikTok ενώ ένας στους δέκα δήλωσε ότι ένας μεγάλος αριθμός likes ή ακολούθων είναι αρκετός για να κάνει τον influencer αξιόπιστο, ανεξάρτητα από το επαγγελματικό ή επιστημονικό τους υπόβαθρο.
«Όταν βλέπουμε έναν λογαριασμό με εκατομμύρια ακόλουθους και βίντεο με μια ατελείωτη ροή θετικών σχολίων από άλλους χρήστες, η πρώτη μας σκέψη είναι ότι οι πληροφορίες που κοινοποιούνται πρέπει να είναι αληθινές. Ωστόσο, τα likes και η δέσμευση δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση ένδειξη της αξιοπιστίας ενός influencer», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.
Πώς θα προστατευτείς από την παραπληροφόρηση
Για να αξιοποιήσεις με ασφάλεια τις μοναδικές δυνατότητες του διαδικτύου, είναι σημαντικό να κάνεις fact-checking, να ελέγχεις δηλαδή τις πληροφορίες που βρίσκεις στο διαδίκτυο (είτε σε εφαρμογές είτε σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης):
- Έλεγξε τον δημιουργό: Είναι ο δημιουργός περιεχομένου εξειδικευμένος στον τομέα που αφορά η πληροφορία; Είναι οι πηγές του σωστές, πρόσφατες και επιστημονικά τεκμηριωμένες;
- Αναζήτησε τα επιστημονικά δεδομένα: Οι συμβουλές που βλέπεις πρέπει να υποστηρίζονται από πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία, όπως έρευνες, που έχουν ελεγχθεί από εγκεκριμένους ειδικούς.
- Έλεγξε την ημερομηνία: Ακόμα και οι πληροφορίες μπορεί να έχουν “ημερομηνία λήξης”, αφού τα δεδομένα αλλάζουν διαρκώς. Για αυτό είναι σημαντικό να ψάχνεις και να ανατρέχεις στις πιο ενημερωμένες πληροφορίες που μπορείς να βρεις.
- Ζήτα την καθοδήγηση των ειδικών: Ειδικά όταν πρόκειται για θέματα υγείας, διατροφής και άσκησης συμβουλέψου επαγγελματίες ειδικούς που μπορούν να σου λύσουν κάθε απορία, προτείνοντας λύσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες σου.