Φαντάσου πως προκύπτει μια ευκαιρία στη δουλειά να αναλάβεις ηγετικό ρόλο σε ένα νέο project το οποίο πραγματικά σου αρέσει. Όμως, ένα ανώτερο στέλεχος στέκεται εμπόδιο εκφράζοντας αμφιβολίες και η ευκαιρία αυτή χάνεται, μαζί με την ψυχολογία σου που πέφτει στα… τάρταρα. Καθώς οδηγείς για το σπίτι, είσαι γεμάτη νεύρα. Με το που φτάνεις, λες στον σύντροφό σου πόσο πληγωμένη και θυμωμένη αισθάνεσαι. Εκείνος σε στηρίζει και σε συμβουλεύει να αφήσεις πίσω σου αυτήν την αναποδιά. Αλλά εσύ φαίνεται να μην θες. Γιατί;
Όπως ανακάλυψαν ερευνητές, οι άνθρωποι έχουμε μια σειρά από «συναισθηματικούς στόχους». Συνήθως θεωρούμε τα καλά συναισθήματα ως προεπιλογή. Στόχος μας δηλαδή είναι να αισθανόμαστε ευχάριστα και να αποφεύγουμε τη δυσαρέσκεια, τη θλίψη, τον πόνο. Ωστόσο, οι συναισθηματικοί μας στόχοι περιλαμβάνουν και κάποια «χρήσιμα» συναισθήματα τα οποία χρησιμοποιούμε μόνο και μόνο για να επιτύχουμε έναν άλλο στόχο. Αυτό σημαίνει ότι, ίσως ασυναίσθητα, μπορεί μερικές φορές να θέλουμε να νιώσουμε δυσάρεστα συναισθήματα.
Το να νιώθουμε πληγωμένοι και να παραμένουμε σε αυτό το συναίσθημα ακούγοντας μουσική που ταιριάζει με τη συναισθηματική μας κατάσταση μπορεί να εξυπηρετεί έναν «καλό» στόχο, αφού είναι ωφέλιμο να επικυρώνουμε τα συναισθήματά μας. Το να νιώθουμε θυμό ή απογοήτευση θα μπορούσε επίσης να χρησιμεύσει ως κίνητρο για να εξελιχθούμε.
Οι συναισθηματικοί στόχοι μπορεί να μην αφορούν μόνο συγκεκριμένους τύπους συναισθημάτων που νιώθουμε, αλλά και συναισθήματα που θέλουμε να εκφράσουμε, το πλαίσιο στο οποίο θέλουμε να τα βιώσουμε ή το χρόνο και τη διάρκειά τους. Για παράδειγμα, μπορεί να θέλουμε να βυθιστούμε στο θυμό μας όταν είμαστε μόνοι στο σπίτι, όχι στο γραφείο. Μετά το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου, μπορεί να νιώθουμε έντονη θλίψη για αρκετούς μήνες, αλλά όχι για χρόνια.
Όπως και να έχει, οι επιστήμονες δηλώνουν πως δεν είναι απαραίτητο να προσπαθούμε πάντα να απαλλαγούμε από τα δυσάρεστα συναισθήματα καθώς κι αυτά έχουν τη θέση τους στη ζωή και έναν ρόλο να εκπληρώσουν…
Πώς αλλάζει η ψυχολογία ανάλογα με την προσωπικότητα και την κουλτούρα
Η έρευνα δείχνει ότι οι συναισθηματικοί στόχοι μας μεταβάλλονται στην καθημερινότητα καθώς εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα πρότυπα σχετικά με το πώς οι συναισθηματικοί στόχοι μπορούν να είναι συνεπείς σε διαφορετικές καταστάσεις με βάση την προσωπικότητα κάποιου αλλά και την κουλτούρα του.
Για παράδειγμα, αρκετές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι εκτιμούν τις έντονες θετικές καταστάσεις όπως η ευτυχία, ο ενθουσιασμός, η υπερηφάνεια. Ωστόσο, οι Ανατολικοασιάτες, προτιμούν λιγότερο έντονες θετικές καταστάσεις όπως η ικανοποίηση, το ενδιαφέρον και η ηρεμία.
Οι συναισθηματικοί στόχοι σχετίζονται επίσης με ψυχολογικά προβλήματα. Τα άτομα με κατάθλιψη αναφέρουν ότι έχουν λιγότερο κίνητρο να αισθάνονται θετικά συναισθήματα υψηλής έντασης όπως ο ενθουσιασμός και η ευτυχία και περισσότερα κίνητρα για θλίψη και καταστάσεις με χαμηλή ενέργεια. Τα άτομα με αγχώδη διαταραχή, ωστόσο, τείνουν να βιώνουν καταστάσεις υψηλής ενέργειας, είτε ευχάριστες είτε δυσάρεστες.
Ποιοι είναι οι δικοί σου συναισθηματικοί στόχοι;
Αφιέρωσε λίγο χρόνο για να αναλογιστείς τι είδους συναισθηματικούς στόχους μπορεί να έχεις. Ποια είναι τα συναισθήματα που θέλεις ή δεν θέλεις να νιώθεις συχνότερα; Έχεις αισθανθεί ποτέ μια ασυμφωνία μεταξύ των συναισθημάτων που έχεις και των συναισθημάτων που θέλεις να έχεις; Αν διαπιστώσεις ότι κάτι σε ενοχλεί, τι αλλαγές θα μπορούσες να κάνεις;
Ο δρόμος των συναισθημάτων δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα αλλά σίγουρα μπορούμε να εστιάσουμε σε εκείνα που μας γεμίζουν περισσότερο και να περιορίσουμε όσα νιώθουμε πως μας βλάπτουν, χωρίς όμως να αποκλείουμε κανένα.
