IQ. Είναι ζήτημα γονιδίων ή ανατροφής; Η Δρ Νάνσι Σίγκαλ, Αμερικανίδα εξελικτική ψυχολόγος και γενετιστής συμπεριφοράς, καθηγήτρια και διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Διδύμων στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, εξέτασε τις βαθμολογίες στον δείκτη νοημοσύνης 15 ζευγαριών πανομοιότυπων διδύμων που υιοθετήθηκαν από διαφορετικές οικογένειες.
Αυτά τα γενετικά πανομοιότυπα δίδυμα χωρίστηκαν και μεγάλωσαν σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και σε διαφορετικές χώρες. Το γεγονός αυτό έδωσε στους επιστήμονες τη σπάνια ευκαιρία να εξετάσουν εάν η φύση ή η ανατροφή ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας για το IQ.
Τα δίδυμα υποβλήθηκαν σε ανάλογα τεστ δύο φορές. Μία φορά όταν ήταν, κατά μέσο όρο, 11 ετών και μετά ξανά, κατά μέσο όρο στην ηλικία των 14.
Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα μεταξύ των δίδυμων ζευγαριών με την πάροδο του χρόνου, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι βαθμολογίες τους στον δείκτη IQ ήταν σχεδόν πανομοιότυπες.
Τι δήλωσαν οι ερευνητές
Δημοσιεύοντας τα αποτελέσματά τους στο περιοδικό Personality and Individual Differences, οι συγγραφείς δήλωσαν:
«Παρά τα διαφορετικά σπίτια, τις εκπαιδευτικές εμπειρίες και σε ορισμένες περιπτώσεις τις διαφορετικές κουλτούρες, τα δίδυμα φαίνεται να αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον τους με τρόπους που ευθυγραμμίζονται με τις γενετικές τους τάσεις.
Αυτό υποστηρίζει την ιδέα ότι μάλλον τα άτομα συμπεριφέρονται επιλεκτικά και ενεργά σε σχέση με τους ανθρώπους, τα μέρη και τα γεγονότα που τα εμπλέκουν και τα προκαλούν. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι τα δίδυμα αναμένεται να επιτύχουν παρόμοια αποτελέσματα στα σχολικά τεστ, ενώ τα αδέρφια που δεν ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία, διαφορετικά.
Ένας προφανής περιορισμός της μελέτης είναι ο συνολικός μικρός αριθμός των συμμετεχόντων, ένας κάπως αναπόφευκτος παράγοντας δεδομένης της σπανιότητας των πανομοιότυπων διδύμων που χωρίζονται κατά τη γέννηση. Ως εκ τούτου, τα ευρήματα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή».
Η Δρ Σίγκαλ πρόσθεσε:
«Πρέπει λοιπόν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να σηκώνουν τα χέρια τους ψηλά; Με τίποτα! Όλοι μπορούν να γίνουν πιο έξυπνοι. Αλλά πιθανότατα δεν μπορούμε να φτάσουμε όλοι στο ίδιο επίπεδο».
Αντίθετα ευρήματα ως προς το IQ σε προηγούμενη μελέτη
Η Δρ Σίγκαλ είχε αναφέρει στο παρελθόν την αξιοσημείωτη περίπτωση δύο πανομοιότυπων διδύμων από την Κορέα που χωρίστηκαν το 1976. Το ένα παιδί μεγάλωσε στη Νότια Κορέα και το άλλο στις ΗΠΑ μετά την εξαφάνισή τους.
Τα δίδυμα αυτά εντοπίστηκαν 40 χρόνια αργότερα και έδειξαν εντυπωσιακά παρόμοια χαρακτηριστικά προσωπικότητας, αλλά διέφεραν στο IQ με την Αμερικανίδα δίδυμη να μένει στο τεστ 16 πόντους πίσω από το γενετικά πανομοιότυπο αδερφό της.
«Αξίζει να αναφέρουμε ότι η Αμερικανίδα δίδυμη είχε υποστεί τρεις φορές διάσειση στη ζωή της και αυτό μπορεί να επηρέασε τα αποτελέσματα», επεσήμαναν οι ερευνητές.
Παράλληλα, η μέτρηση του IQ και η εξίσωσή του με τη νοημοσύνη στην πραγματική ζωή έχει αποδειχθεί αμφιλεγόμενη.
Για παράδειγμα, ορισμένοι ειδικοί τονίζουν ότι οι άνθρωποι μπορούν να σκοράρουν υψηλά σε τεστ IQ που μετρούν τη λογική, την αφηρημένη λογική, την ικανότητα μάθησης και τη μνήμη, αλλά να δυσκολεύονται να τα εφαρμόσουν καθημερινά.
Τα πανομοιότυπα δίδυμα έχουν συνδεθεί με πολλές κοινές συμπεριφορές
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι τα δίδυμα είναι πιθανό να έχουν κοινές συνήθειες. Μάλιστα, έχουν προκύψει αναφορές ότι μερικά δίδυμα μοιράζονται συμπτώματα καρκίνου, ακόμη κι αν μόνο το ένα από αυτά πάσχει από την ασθένεια. Επιπλέον, κάποιες φορές, μοιράζονται εντυπωσιακά παρόμοιες ζωές.
Ένα από τα πιο διάσημα παραδείγματα είναι οι ομοζυγωτικοί δίδυμοι «Τζιμ»- Τζιμ Λιούις και Τζιμ Σπρίνγκερ που χωρίστηκαν και ανατράφηκαν χώρια από την ηλικία των τεσσάρων εβδομάδων. Όταν ξανασυναντήθηκαν το 1989, σε ηλικία 39 ετών, ανακάλυψαν ότι και οι δύο έτρωγαν τα νύχια τους, έπασχαν από πονοκέφαλο τάσης, κάπνιζαν τα ίδια τσιγάρα, οδηγούσαν το ίδιο μοντέλο αυτοκινήτου και έκαναν διακοπές στην ίδια παραλία της Φλόριντα.
Η κορυφαίος ειδικός στα δίδυμα μελέτησε επίσης άλλο ένα ζευγάρι διδύμων που χωρίστηκαν στη γέννηση, την Ανν Χάντ και την Ελίζαμπεθ Χέιμελ, οι οποίες ενώθηκαν ξανά σε ηλικία 78 ετών!
Όταν τελικά ήρθαν σε επαφή, και οι δύο έμαθαν ότι είχαν παντρευτεί άντρες που ονομάζονταν Τζιμ.
«Το συναρπαστικό εύρημα με τα χωρισμένα δίδυμα είναι ότι παρόλο που μεγαλώνουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, έχουν παρόμοιες στάσεις ζωής (πολιτικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις, κοινωνική συμπεριφορά κτλ.). Πώς προκύπτουν όλα αυτά; Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ακριβώς, αλλά φαίνεται ότι τα γονίδιά τους που συνδέονται με την ευφυΐα, την προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία τους οδηγούν στο να έχουν παρόμοιες κοσμοθεωρίες», κατέληξε η Δρ Σίγκαλ.
