Υπάρχουν πολλά στοιχεία που συνδέουν μια διατροφή πλούσια σε φυτικά τρόφιμα και φτωχή σε αλάτι, κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένες τροφές με καλύτερη συνολική υγεία. Η υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη και καρκίνου. Επιπλέον, σε μεγαλύτερη ηλικία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης Αλτσχάιμερ, της πιο κοινής μορφής άνοιας.
Πρόσφατα, έρευνα που παρουσιάστηκε στο NUTRITION 2024, την ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής, έδειξε πως όσο πιο νωρίς υιοθετούμε υγιεινά διατροφικά πρότυπα στη ζωή μας, τόσο πιο πιθανό είναι να παραμείνουμε διανοητικά οξυδερκείς μέχρι τα βαθιά γεράματα.
Η μελέτη
Για τις ανάγκες της έρευνας, συλλέχθηκαν δεδομένα από 3.059 άτομα για επτά δεκαετίες. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια και τεστ σχετικά με τη διατροφή, τη γνωστική λειτουργία, τη γενική τους υγεία και άλλους παράγοντες.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις διατροφικές προσλήψεις των συμμετεχόντων σε πέντε χρονικά σημεία μεταξύ 4 και 63 ετών. Επίσης, μέτρησαν τη γνωστική τους ικανότητα σε επτά χρονικά σημεία μεταξύ 8 και 69 ετών.
Στη συνέχεια, διερεύνησαν τη σχέση μεταξύ διατροφής και γνωστικής ικανότητας.
Οι επιστήμονες βρήκαν μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ της ποιότητας της διατροφής και της γνωστικής λειτουργίας με την πάροδο του χρόνου.
Οι συμμετέχοντες που διατήρησαν υψηλές γνωστικές ικανότητες σε μεγαλύτερη ηλικία έτειναν να τρώνε περισσότερα λαχανικά, φρούτα, όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως και λιγότερα τρόφιμα με πρόσθετα σάκχαρα και νάτριο.
Η υγιεινή διατροφή σε οποιαδήποτε ηλικία ωφελεί την υγεία του εγκεφάλου
Αν και όλοι οι συμμετέχοντες έτειναν να υιοθετούν μια πιο υγιεινή διατροφή στην ενήλικη ζωή, οι διαφορές στην ποιότητα της διατροφής στην παιδική ηλικία επηρέασαν τα διατροφικά μοτίβα αργότερα, όπως σημείωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Κέλλυ Κάρα:
«Αυτό υποδηλώνει ότι η πρώιμη διατροφική πρόσληψη μπορεί να επηρεάσει τις διατροφικές μας αποφάσεις αργότερα στη ζωή και οι σωρευτικές επιδράσεις των διατροφικών μας επιλογών με την πάροδο του χρόνου συνδέονται με τις γνωστικές μας ικανότητες».
Τόνισε ωστόσο ότι η βελτίωση της διατροφής σε μεγαλύτερη ηλικία δεν παύει να έχει ευεργετική επίδραση:
«Οι αλλαγές για μια πιο υγιεινή διατροφή ακόμα και στη μέση ηλικία σχετίζονται με μεταγενέστερα θετικά γνωστικά αποτελέσματα».
Ποια διατροφή εντέλει μας προστατεύει από το Αλτσχάιμερ;
Μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη συστατικά, διαιτητικές ίνες και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά προστατεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα από βλάβες που σχετίζονται με το οξειδωτικό στρες, υποστηρίζουν τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου και διατηρούν ένα υγιές αγγειακό σύστημα, το οποίο συμβάλλει στην προώθηση της υγιούς ροής αίματος στον εγκέφαλο, εξηγούν οι ειδικοί.
Η μεσογειακή, η δίαιτα DASH και η δίαιτα MIND μπορούν να επιβραδύνουν τη γήρανση του εγκεφάλου. Όλα αυτά τα διατροφικά πρότυπα μπορούν να μας προστατέψουν από την ανάπτυξη χρόνιων παθήσεων υγείας, όπως:
- Ορισμένες μορφές καρκίνου
- Καρδιαγγειακή νόσο
- Διαβήτη
- Οστεοπόρωση
«Τα υγιεινά για τον εγκέφαλο τρόφιμα περιλαμβάνουν γενικά πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μούρα, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, σπόρους, όσπρια, θαλασσινά, πουλερικά και ελαιόλαδο. Αντίθετα, το κόκκινο κρέας, το τυρί, το βούτυρο, τα επεξεργασμένα δημητριακά, τα γλυκά, τα αρτοσκευάσματα και τα τηγανητά όπως και το fast food θεωρούνται επιβλαβή για την υγεία του εγκεφάλου.
Ωστόσο, η υγιεινή διατροφή δεν αφορά μόνο συγκεκριμένα τρόφιμα αλλά επίσης και τη συνολική ισορροπία των θρεπτικών συστατικών και των θερμίδων που καταναλώνονται», καταλήγουν οι επιστήμονες.