Το πρώτο βήμα για να βγάλουμε το στρες από την καθημερινότητά μας είναι να βρούμε και να αποκλείσουμε (στο σημείο που είναι δυνατόν) τους παράγοντες που το προκαλούν και ακολούθως να υιοθετήσουμε συνήθειες και μεθόδους που μας βοηθούν να χαλαρώσουμε και να εκτονώσουμε την ένταση. Τι γίνεται όμως όταν στην προσπάθειά μας να χαλαρώσουμε, αγχωνόμαστε περισσότερο;
Αυτό μπορεί να οφείλεται πιθανώς στο “stresslaxing”, όρο που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε την εμπειρία ανθρώπων που βρίσκονται σε κατάσταση άγχους ενώ προσπαθούν να ηρεμήσουν και να χαλαρώσουν, αναγκάζοντας τον εαυτό τους να κάνει ένα διάλειμμα. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι πήρε το όνομά του από τις λέξεις “stress” και “relaxing”, δηλαδή “άγχος” και “χαλάρωση”.
Κι ενώ πρόκειται για νέο όρο, το άγχος που προκαλείται από την χαλάρωση (κλινικός όρος), έχει μελετηθεί εδώ και χρόνια. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα, δημοσιευμένη στο APA PsycNet, φαίνεται να συμβαίνει μεταξύ 30% και 50% των ανθρώπων όταν προσπαθούν να κάνουν χαλαρωτικά πράγματα, προκαλώντας συμπτώματα άγχους (όπως γρήγορο καρδιακό παλμό ή εφίδρωση).
Είναι παράδοξο, δεδομένου ότι οι άνθρωποι που βιώνουν άγχος που προκαλείται από την χαλάρωση, χρειάζεται να κάνουν κάτι χαλαρωτικό για να καταπολεμήσουν το στρες. Αυτό μπορεί γρήγορα να μετατραπεί σε έναν φαύλο κύκλο στον οποίο δεν μπορούν να μετριάσουν το άγχος που βιώνουν, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει με την σειρά του σε περισσότερα αρνητικά συναισθήματα, ακόμα και σε κρίσεις πανικού.
Ενώ δεν εμφανίζεται σε όλους, ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι με αγχώδη διαταραχή μπορεί να είναι πιο επιρρεπείς σε αυτό. Όπως και να έχει, παρακάτω θα δούμε μερικούς από τους λόγους που μπορεί να συμβαίνει αλλά και τι μπορείς να κάνεις για να το ξεπεράσεις:
1. Αρνείσαι ότι έχεις στρες
Η άρνηση, το να προσποιείσαι δηλαδή ότι δεν υπάρχει ένα πρόβλημα, είναι μια από τις λιγότερο αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης του στρες. Ενώ οι σύντομες περίοδοι άρνησης μπορούν πραγματικά να μας βοηθήσουν να προσαρμοστούμε στην αλλαγή (για παράδειγμα η άρνηση μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να αντιμετωπίσει τα συναισθήματά του αφού βιώσει το θάνατο κάποιου κοντινού του προσώπου), όταν χρησιμοποιείται συχνά για την αντιμετώπιση των καθημερινών στρεσογόνων παραγόντων, μπορεί να μας κάνει να αισθανθούμε ότι είμαστε κολλημένοι σε ένα αδιέξοδο.
Όταν είμαστε σε άρνηση, το σώμα εξακολουθεί να στέλνει σήματα άγχους, προτρέποντάς μας να λάβουμε δράση ώστε να επιλύσουμε το εκάστοτε πρόβλημα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καθώς προσπαθούμε να χαλαρώσουμε, καταλήγουμε να είμαστε πιο αγχωμένοι από πριν.
Πώς θα το αντιμετωπίσεις:
- Αναγνώρισε ότι τα συμπτώματα του άγχους μπορεί να είναι χρήσιμα, καθώς σε ειδοποιούν ότι κάτι πρέπει να αλλάξει.
- Γράψτε τις βαθύτερες σκέψεις και τα συναισθήματά σου που σχετίζονται με το άγχος.
- Βρείτε εναλλακτικές μεθόδους για να μειώσετε το στρες, εκτός της γυμναστικής ή του journaling.
2. Ανησυχείς για την γνώμη των άλλων
Μερικοί άνθρωποι δουλεύουν σκληρά για να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους, ακολουθώντας το πάθος τους γιατί θέλουν να εξελιχθούν και να γίνουν καλύτεροι. Ορισμένοι όμως, μπορεί να το κάνουν καθώς αποζητούν την αναγνώριση των γύρω τους, είτε πρόκειται για τους συναδέλφους τους είτε για τους συγγενείς τους.
Όταν όμως επιδιώκουμε ένα πάθος για τους λάθος λόγους, τότε οι πιθανότητες να κουραστούμε, να απογοητευτούμε και τελικά να πάθουμε burnout αυξάνονται. Τότε το άγχος μπορεί να κατακλύσει την καθημερινότητά σου, κάνοντας την χαλάρωση να φαίνεται σαν σπατάλη χρόνου.
Πώς θα το αντιμετωπίσεις:
- Εάν ανήκεις σε αυτήν την κατηγορία, τότε ένα σύντομο «νοητικό διάλειμμα» μπορεί να σε βοηθήσει.
- Το διάλειμμα δεν χρειάζεται να είναι μεγάλο ούτε να περιλαμβάνει απαραιτήτως «χαλαρωτικές» δραστηριότητες.
- Αρκεί να αφιερώνεις λίγο χρόνο μέσα στην μέρα σε πράγματα που δεν σχετίζονται με το πάθος, την δουλειά ή το όνειρό σου ώστε να επιστρέφεις σε αυτό ανανεωμένη.
3. Δεν μπορείς να αποφασίσεις
Στην προσπάθειά μας να πάρουμε την καλύτερη απόφαση, συχνά εξερευνούμε όλες τις πιθανές επιλογές, πράγμα που μπορεί να συμβεί και όταν προσπαθείς να επιλέξεις μια χαλαρωτική δραστηριότητα. Επίσης μπορεί να σκέφτεσαι τις υπόλοιπες επιλογές ακόμα και εάν έχεις καταλήξει σε μία συγκεκριμένη δραστηριότητα. Έτσι αντί να χαλαρώνεις, μπορεί να αγχώνεσαι περισσότερο.
Πώς θα το αντιμετωπίσεις:
- Περιόρισε τον αριθμό των αποφάσεων που πρέπει να πάρεις την ημέρα που θέλεις να κάνεις κάτι χαλαρωτικό ή σχεδίασέ το από πριν για να ξεκινήσεις άμεσα δίχως σκέψη.
- Θυμίσου γιατί προσπαθείς να χαλαρώσεις. Η καλύτερη ψυχική υγεία και η ευημερία είναι το πρωταρχικό σου μέλημα. Όσο πιο συχνά το υπενθυμίζεις στον εαυτό σου, τόσο πιο εύκολο θα σου είναι να χαλαρώσεις.
