Στην εποχή που κυνηγάει τη νεότητα και δεν αποδέχεται τον χρόνο που περνά, γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους ανθρώπους να ξεπεράσουν τα αρνητικά στερεότυπα για τη γήρανση.
Το πέρασμα του χρόνου είναι αναπόφευκτο και φέρνει μαζί του αλλαγές στο σώμα, το μυαλό, τα θέλω και τη διάθεσή μας. Από τα λίγα θετικά που ακολουθούν τον άνθρωπο που μεγαλώνει είναι η σοφία.
Οι εμπειρίες και οι ανθρώπινες συναντήσεις που έχουν προηγηθεί, δημιουργούν ένα τεράστιο και πολύτιμο οπλοστάσιο, που μας βοηθά όσο μεγαλώνουμε να επιλύουμε ευκολότερα τα προβλήματα και να διαχειριζόμαστε με περισσότερη ηρεμία και λογική οποιαδήποτε κατάσταση.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ανατολή οι ηλικιωμένοι δέχονται ιδιαίτερες τιμές.
Μπορεί ωστόσο, η σοφία να εξαρτάται μόνο από τα χρόνια που περνούν ή παίζουν και άλλοι σημαντικοί παράγοντες ρόλο;
Πώς ορίζεται η σοφία;
Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει ο κάθε άνθρωπος να προσδιορίσει τι σημαίνει σοφία για τον ίδιο.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, σοφία σημαίνει η συνύπαρξη του ηθικού χαρακτήρα και των αποφάσεων που λαμβάνονται με βάση την ηθική, τη λογική και την εμπειρία.
Από την άλλη, υπάρχουν και θεωρίες που υποστηρίζουν περισσότερο τη σοφία σε σχέση με την ισορροπημένη διαχείριση των συναισθημάτων μας τόσο με τον εαυτό μας όσο και με τους άλλους, αξιοποιώντας τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ενσυναίσθηση.
Που μας κάνει καλύτερους η γήρανση;
Τα ερευνητικά δεδομένα μάς δίνουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για τα κομμάτια της σοφίας που βελτιώνονται, μειώνονται ή παραμένουν σταθερά.
Σε εκείνα που βελτιώνονται συγκαταλέγονται η ζωτική εμπειρία, η ρύθμιση συναισθημάτων, η ενσυναίσθηση και η ικανότητα να κατανοούμε τους άλλους και να αποδεχόμαστε τις απόψεις τους.
Φαίνεται ότι όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε πιο ευγενικοί και πιο ευαισθητοποιημένοι.
Από την άλλη, μια κατάσταση που φαίνεται να επηρεάζεται αρνητικά με την πάροδο του χρόνου είναι η ταχύτητα που χρειάζεται για την επεξεργασία πολύπλοκων προβλημάτων.
Εκεί οι ηλικιωμένοι μοιάζουν να αποδίδουν λιγότερο καλά.
Σε κάθε περίπτωση, παίζει ρόλο η κοινωνία και ο πολιτισμός, οι αξίες που πρεσβεύουν και πώς αντιμετωπίζονται οι μεγαλύτεροι άνθρωποι. Σε μερικές κοινωνίες, σοφία είναι η συμπόνια και η συμπερίληψη, ενώ σε άλλες η γνωστική λειτουργία και η πνευματικότητα.
Σημασία έχει, κάθε κοινωνία να λαμβάνει υπόψη τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά των ανθρώπων κάθε ηλικίας και να φροντίζει να εντάσσει ενεργά και τους ηλικιωμένους ανθρώπους στη ζωή. Μπορεί να φανούν πολύτιμοι σε πολλές πτυχές της, «κάνοντας σοφότερες» με την ευρεία έννοια, και τις νεότερες γενιές.