Η τάση της καθαρής διατροφής (clean eating) έχει γίνει θέμα συζήτησης στα social media, στα περιοδικά, μεταξύ bloggers και influencers. Θεωρείται μια συνήθεια και ένας τρόπος διαχείρισης της διατροφής που, φημολογείται, ότι βοηθά στην απώλεια βάρους, στην αύξηση της ενέργειας και τη λάμψη του δέρματος. Είναι, πράγματι, υγιεινός τρόπος ζωής ή ενέχει κινδύνους;
Το clean eating στηρίζεται στην επιλογή φυσικών τροφών και τον αποκλεισμό των επεξεργασμένων ή ραφιναρισμένων, με πολλά συντηρητικά και πρόσθετα. Αυτό, γενικά, αποτελεί μια υγιή στάση ως προς την διατροφή, που περιλαμβάνει περισσότερα φρούτα και λαχανικά, άπαχο ή λιγότερο κρέας, ψάρι, όσπρια, υψηλής ποιότητας πρωτεΐνες και καλά λιπαρά.
Ωστόσο, οι περιοριστικές συνθήκες που μπορεί να αποκλείουν τελείως τη ζάχαρη, τη γλουτένη και τα γαλακτοκομικά μπορεί να δημιουργήσουν διάφορα προβλήματα και να έχουν επιπτώσεις στη ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Εξάλλου, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η αυστηρά «καθαρή διατροφή» μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τις διατροφικές διαταραχές.
Τα ευρήματα των μελετών
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nutrients εξέτασε τις αντιλήψεις για τον καθαρό τρόπο διατροφής μεταξύ εφήβων και νέων ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Από τους ερωτηθέντες, το 70,8% ανέφερε ότι ο καθαρός τρόπος διατροφής είναι υγιεινός. Αντίθετα, το 18% αναγνώρισε και θετικές και αρνητικές πλευρές, υποδηλώνοντας την πιθανότητα να προκαλέσει διαταραχές στη διατροφή.
Ακόμη μια μελέτη επικεντρώθηκε σε δείγμα 762 γυναικών στην Αυστραλία, ηλικίας 17-55 ετών. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν ότι οι γυναίκες που ακολούθησαν διατροφικές συμβουλές από το ίντερνετ και σελίδες σχετικές με το clean eating, παρουσίασαν αυξημένο περιορισμό στη διατροφή τους και εμμονικά συναισθήματα.
Από την άλλη, η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Eating Disorders κατέδειξε πως οι φοιτητές στις Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την καθαρή διατροφή ως κάτι θετικό, ακόμα και αν προκαλεί συναισθηματική αγωνία.
Υπάρχουν όντως οφέλη;
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που να συνδέουν το «clean eating» με οφέλη για την υγεία.
Ωστόσο, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The BMJ αποκάλυψε ότι η κατανάλωση έστω και κατά 10% περισσότερων υπερ-επεξεργασμένων τροφών (όπως προϊόντα κρέατος που ανασυντίθενται, αλμυρά σνακ και κατεψυγμένα γεύματα) αυξάνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικών διαταραχών και καρδιαγγειακών ασθενειών κατά τουλάχιστον 10%.
Ποιοι μπορεί να είναι οι κίνδυνοι;
Η εμμονή με το clean eating δεν ευεργετεί ούτε το μυαλό ούτε το σώμα.
Σημασία έχει να αποκτήσετε ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες και να συμπεριλαμβάνετε μια ευρεία γκάμα τροφών, πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά.
Θυμηθείτε ότι μπορείτε να απολαμβάνετε τα πάντα, αρκεί να το κάνετε με μέτρο, ακολουθώντας φυσικά και ένα δραστήριο τρόπο ζωής, που προλαμβάνει πολλές ασθένειες.
Σύμφωνα με την National Eating Disorders Association, το clean eating μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για νευρική ορθορεξία, τη μανιακή αποφυγή των «ανθυγιεινών» τροφών.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ της ορθορεξίας και των διατροφικών περιορισμών. Η διαταραχή συνδέεται με τις εμμονικές σκέψεις σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες.
Συμπερασματικά, μια διατροφή που περικλείει όλες τις τροφές και ανταποκρίνεται στις μοναδικές ανάγκες κάθε οργανισμού αποτελεί την ιδανική επιλογή.
Αν έχετε ενδοιασμούς και αμφιβολίες σχετικά με τον τρόπο που αντιμετωπίζετε την διατροφή, καλό είναι να μιλήσετε με έναν διατροφολόγο, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει με βάση τις ανάγκες του σώματος και του χαρακτήρα σας.