Ο καπνός, το αλκοόλ, τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα (ultra procesed foods ή UPFs) και τα ορυκτά καύσιμα σκοτώνουν 2,7 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως στην Ευρώπη, σύμφωνα με νεα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Τι «λένε» οι αριθμοί
- Υπολογίζεται ότι ο καπνός, τα ορυκτά καύσιμα, τα UPFs και το αλκοόλ ευθύνονται για περισσότερους από 7.400 θανάτους κάθε μέρα στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Guardian.
- Συνολικά, οι τέσσερις βιομηχανίες προκαλούν περίπου το 1/4 (24,5%) της συνολικής θνησιμότητας της ηπείρου.
- Προηγούμενη μελέτη (2023) έδειξε ότι το αλκοόλ, ο καπνός, τα UPFs και αναψυκτικά και τα ορυκτά καύσιμα προκάλεσαν 19 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως μέσα σε ένα έτος – το 34% όλων των θανάτων.
- Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το κάπνισμα ευθύνεται για περισσότερους από 1 εκατομμύριο θανάτους ετησίως, το 10% όλων των θανάτων στην Ευρώπη.
- Σχεδόν 600.000 (578.908) θάνατοι προκαλούνται κάθε χρόνο από την καύση των ορυκτών καυσίμων (5% όλων των θανάτων).
- Το αλκοόλ προκαλεί περισσότερους από 400.000 θανάτους ετησίως (426.857).
- Περισσότεροι από 350.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την υπερβολική κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος, αναψυκτικών και λιπαρών, αλμυρών τροφίμων.
- Η έκθεση του ΠΟΥ δείχνει ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται εκτός τροχιάς για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ για ανάσχεση της αύξησης της παχυσαρκίας ή μείωση του καπνίσματος σε άτομα ηλικίας 15 ετών και άνω, κατά 30%.
- Οι 53 χώρες μεταξύ τους καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ από οποιαδήποτε άλλη περιοχή παγκοσμίως.
Ελλιπή μέτρα
Η έκθεση της υπηρεσίας υγείας του ΟΗΕ περιγράφει πώς οι βιομηχανίες αυτές χρησιμοποιούν φανερές και κρυφές μεθόδους για να αυξήσουν τα κέρδη τους καθυστερώντας και εκτροχιάζοντας τις πολιτικές για τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων.
«Οι τακτικές της βιομηχανίας περιλαμβάνουν την εκμετάλλευση ευάλωτων ατόμων μέσω στοχευμένων στρατηγικών μάρκετινγκ, την παραπλάνηση των καταναλωτών και τη διατύπωση ψευδών ισχυρισμών σχετικά με τα οφέλη των προϊόντων της ή τα περιβαλλοντικά της διαπιστευτήρια» δήλωσε ο Δρ. Χανς Κλούγκε, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη.
Οι τακτικές αυτές υπονομεύουν τα μέτρα για τη μείωση του καπνίσματος, του αλκοόλ και της παχυσαρκίας – αιτίες ασθενειών που μπορούν να αποφευχθούν.
Παρά τους κινδύνους για την υγεία, μόνο μια μειοψηφία ευρωπαϊκών χωρών έχει απαγορεύσει το κάπνισμα σε δημόσιους χώρους, ενώ οι προσπάθειες να γίνουν λιγότερο ελκυστικά τα επιβλαβή προϊόντα μέσω της απλής συσκευασίας, της φορολογίας του αλκοόλ και της επισήμανσης των τροφίμων, δεν εφαρμόστηκαν ευρέως, σημειώνει η έκθεση.
Η έκθεση παροτρύνει τις κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη να επιβάλουν αυστηρότερους κανονισμούς για τον τρόπο εμπορίας προϊόντων που βλάπτουν την υγεία, να περιορίσουν τις μονοπωλιακές πρακτικές και τα λόμπι και να διασφαλίσουν ότι οι εμπορικές συμφωνίες και οι οικονομικοί νόμοι δίνουν προτεραιότητα στη δημόσια υγεία.
