Μαθαίνουμε πραγματικά από τα λάθη μας; Όλοι έχουμε ακούσει τα παρήγορα λόγια για την αποτυχία: «Δεν έχει σημασία πόσες φορές θα πέσεις κάτω αλλά πόσες θα ξανασηκωθείς» ή «κάθε αποτυχία είναι ένα σκαλοπάτι».

Εμπνευσμένα αποφθέγματα από διασημότητες και success stories από γκουρού επιτυχημένων επιχειρήσεων ενισχύουν την πεποίθηση ότι η αποτυχία είναι απλώς ένας πρόδρομος της επιτυχίας.  Ωστόσο, πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Experimental Psychology δείχνει το αντίθετο. Μάλιστα, υποστηρίζει ότι η αισιόδοξη άποψη για την αποτυχία μπορεί να είναι παραπλανητική.

Συγκεκριμένα, ερευνητές του Πανεπιστημίου Northwestern ανακάλυψαν ότι οι άνθρωποι υπερεκτιμούν σημαντικά την πιθανότητα επιτυχίας μετά από αποτυχίες, όπως το να περάσουν ένα τεστ αφού αρχικά απέτυχαν.

Τα ευρήματα αμφισβητούν την κοινή αφήγηση ότι οι αποτυχίες είναι απλώς «σκαλοπάτια» προς την επιτυχία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για πιο ρεαλιστικές προσδοκίες και συστήματα υποστήριξης.

«Οι άνθρωποι περιμένουν ότι η επιτυχία θα ακολουθήσει την αποτυχία πολύ πιο συχνά από ό,τι συμβαίνει στην πραγματικότητα», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης.

Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι είμαστε καταδικασμένοι.

Μπορεί να αλλάξει ο άνθρωπος;

Μπορεί να αλλάξει, τελικά, ο άνθρωπος ή τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα μας παραμένουν σταθερά καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας; Πολλοί πιστεύουν ότι οι άνθρωποι διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους όταν είναι νέοι – και θεωρούν ότι αυτό είναι κάτι μόνιμο.

Ωστόσο, έρευνες των τελευταίων δεκαετιών έχουν καλά νέα. Ανασκόπηση μελετών που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Nature Reviews Psychology, λέει ότι η προσωπικότητά μας είναι εύπλαστη.

Αυτό σημαίνει ότι τα λάθη μας δεν μας καθορίζουν. Αυτό που μας καθορίζει είναι ο τρόπους που τα βλέπουμε – και αυτό μπορεί να αλλάξει!

Θέσατε έναν σημαντικό για εσάς στόχο, αλλά προέκυψαν απρόσμενες δυσκολίες όπως το να ανατραπούν οι οικονομικές σας συνθήκες; Θελήσατε να παραμείνετε προσηλωμένοι σε αυτό που θέλετε να κάνετε, αλλά μια έκτακτη οικογενειακή κατάσταση, σας πήγε πίσω;

Όσο σημαντικό είναι να βρούμε τον στόχο μας, άλλο τόσο σημαντικό είναι να καταφέρουμε να παραμείνουμε πιστοί σε αυτόν. Αρκεί να δούμε τη δυσκολία σαν εφόδιο και όχι σαν εμπόδιο και να έχουμε αν μη τι άλλο, υπομονή.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στην προσπάθεια πραγματοποίησης αλλαγών στην προσωπικότητα είναι η έντονη επιθυμία για επιτυχία – το άτομο θα πρέπει να θέλει πραγματικά να κάνει τις αλλαγές.

Παράλληλα, το timing της αλλαγής είναι καθοριστικό. Μια μετακόμιση, ένας γάμος ή ο ερχομός ενός παιδιού, για παράδειγμα, μπορεί να ενθαρρύνει ένα άτομο να κάνει μακροπρόθεσμες αλλαγές στην προσωπικότητά του.