Ο ύπνος είναι συνυφασμένος με την ξεκούραση και τη χαλάρωση. Είναι οι ώρες που οι σκέψεις μας σταματούν να τρέχουν και μπορούμε να αφεθούμε, αν είμαστε τυχεροί, σε ένα όμορφο όνειρο. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για όλους. Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, πολλοί αγαπούν τον ύπνο αλλά υπάρχουν και εκείνοι που τον…φοβούνται.
Το συναίσθημα του υπερβολικού φόβου για τον ύπνο ονομάζεται υπνοφοβία, μια πάθηση κατά την οποία τα άτομα που την έχουν βιώνουν καθημερινή ανησυχία σε βαθμό εμμονής για τον ύπνο και προσπαθούν να τον αποφύγουν. Ο λόγος για τον οποίο φοβούνται τον ύπνο είναι τα γεγονότα που μπορούν να συμβούν χωρίς εκείνοι να το καταλάβουν, όπως για παράδειγμα να υπνοβατήσουν ή να δουν κάποιον εφιάλτη.
Ποιοι μπορεί να έχουν υπνοφοβία;
Είναι πιο πιθανό να έχουν υπνοφοβία τα άτομα που έχουν παρελθόν παραϋπνίας. Ως παραϋπνία ορίζεται οποιαδήποτε διαταραχή του ύπνου, όπως η υπνική παράλυση. Τα άτομα που ταλαιπωρούνται από παραϋπνίες αγχώνονται μήπως κατά τη διάρκεια του ύπνου τους συμβεί κάτι κακό. Ωστόσο, είναι πιθανό κάποιος να αναπτύξει υπνοφοβία αν βιώνει άλλες διαταραχές όπως γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, ιστορικό τραύματος που συνέβη τη νύχτα, κρίσεις πανικού, άπνοια ύπνου και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.
Πώς θα καταλάβετε ότι πάσχετε από υπνοφοβία
Η υπνοφοβία μπορεί να προκαλέσει μια πληθώρα ψυχικών και σωματικών συμπτωμάτων τα οποία θα σας βοηθήσουν να κατανοήσετε αν πάσχετε από την παράξενη αυτή φοβία.
Κάποια από τα ψυχικά συμπτώματα που ίσως εντοπίσετε είναι τα εξής:
- Αίσθημα φόβου και άγχους όταν σκέφτεστε τον ύπνο.
- Ανησυχία όσο πλησιάζει η ώρα του.
- Προσπάθεια να μένετε ξύπνιοι όσο το δυνατόν περισσότερο.
- Κρίσεις πανικού όταν έρχεται η ώρα του ύπνου.
- Δυσκολία να συγκεντρωθείτε σε άλλα πράγματα εκτός από την ανησυχία και τον φόβο που σχετίζονται με τον ύπνο.
- Ευερεθιστότητα και εναλλαγές της διάθεσης.
- Κενά μνήμης.
Από την άλλη, μερικά από τα σωματικά συμπτώματα που ίσως βιώσετε είναι τα παρακάτω:
- Ναυτία ή στομαχικά προβλήματα που σχετίζονται με το άγχος γύρω από τον ύπνο.
- Σφίξιμο στο στήθος και αυξημένος καρδιακός ρυθμός όταν σκέφτεστε τον ύπνο.
- Κλάμα.
- Κακός ύπνος με διαλείμματα.
- Εφίδρωση, ρίγη και προβλήματα στην αναπνοή όταν σκέφτεστε τον ύπνο.
Πώς θα την αντιμετωπίσετε
Καθώς δεν είναι βιώσιμο να αποφεύγετε τον ύπνο και να ζείτε καθημερινά με το άγχος, είναι σημαντικό να θεραπεύσετε τον φόβο σας. Η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία της υπνοφοβίας. Για παράδειγμα, αν έχετε κάποια διαταραχή ύπνου, η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού μπορεί να επιλύσει την υπνοφοβία σας. Ας δούμε όμως και μερικές ακόμη τεχνικές αντιμετώπισής της.
Θεραπεία έκθεσης
Στη θεραπεία έκθεσης, μαζί με έναν θεραπευτή εκθέτετε σταδιακά τον εαυτό σας στο φόβο σας, ενώ παράλληλα θα δουλέψετε πάνω σε τρόπους μείωσης του φόβου και του άγχους.
Στην περίπτωση της υπνοφοβίας η θεραπεία αυτή μπορεί να περιλαμβάνει συζήτηση για τον φόβο, χρήση τεχνικών χαλάρωσης και στη συνέχεια σκέψεις του πώς θα ήταν να έχετε έναν καλό νυχτερινό ύπνο. Στη συνέχεια, μπορεί ο θεραπευτής σας να σας ενθαρρύνει να παίρνετε σύντομους ύπνους μαζί με ένα άτομο εμπιστοσύνης, για να είστε σίγουρη ότι θα είστε ασφαλής.
Γνωστική συμπεριφορική θεραπεία
Μια ακόμη μορφή θεραπείας που μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε και να επεξεργαστείτε τους φόβους που σχετίζονται με τον ύπνο. Σκοπός είναι να αμφισβητήσετε τις φοβίες σας μέσω της λογικής έτσι ώστε να καταπολεμήσετε το άγχος.
Φαρμακευτική αγωγή
Αν οι συνεδρείες ψυχοθεραπείας δεν σας βοηθήσουν με την αντιμετώπιση του φόβου σας, τότε ίσως ένας ειδικός ψυχικής υγείας θα πρέπει να σας συνταγογραφήσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
