Η ατμοσφαιρική ρύπανση η οποία προκαλείται σε μεγάλο βαθμό από την καύση ορυκτών καυσίμων φαίνεται να συμβάλλει σημαντικά στην κλιματική αλλαγή με την πάροδο των ετών, αλλά να έχει και πολύ πιο άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία μας.
Τα λεπτά σωματίδια του αέρα (PM2,5) είναι ένας σημαντικός ατμοσφαιρικός ρύπος που μπορεί να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος μέσω της εισπνοής και να ταξιδέψει βαθιά μέσα στους πνεύμονες. Πρόσφατη έρευνα προειδοποιεί επίσης ότι η έκθεση σε αυτά τα σωματίδια μπορεί να βλάψει το πεπτικό σύστημα και επομένως όργανα όπως το ήπαρ, το πάγκρεας και το έντερο.
Τι επεσήμανε η μελέτη
Η νέα έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό eGastroenterology επικεντρώθηκε στον τρόπο με τον οποίο η έκθεση στα σωματίδια PM2.5 πυροδοτεί στρεσογόνες αντιδράσεις μέσα στα κύτταρα του πεπτικού συστήματος.
Αυτές οι αντιδράσεις αφορούν εξειδικευμένες υποκυτταρικές δομές εντός των κυττάρων που ονομάζονται οργανίδια. Όταν διαταράσσονται τα οργανίδια, προκαλείται μια αλυσιδωτή απόκριση μέσα στα κύτταρα που μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή και άλλες επιβλαβείς για την υγεία συνέπειες.
Το ήπαρ, ένα κύριο όργανο για την αποτοξίνωση και το μεταβολισμό, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στις βλάβες που μπορούν να προκαλέσουν τα εν λόγω σωματίδια. Έτσι, μπορεί να προκληθούν συγκεκριμένες διαταραχές που συμβάλουν, σύμφωνα με μελέτες, στην ανάπτυξη της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (NASH) και του διαβήτη τύπου 2.
Και βέβαια, ο κίνδυνος δεν σταματά εκεί, όπως αποκάλυψαν οι επιστήμονες. Η έκθεση στα PM2,5 μπορεί επίσης, όπως είπαμε, να βλάψει το πάγκρεας και το έντερο.
Συγκεκριμένα, έρευνες έχουν συνδέσει τα PM2.5 με αυξημένο κίνδυνο παγκρεατικής βλάβης σε άτομα με διαβήτη, καθώς και βλάβη στα εντερικά κύτταρα και αύξηση της διαπερατότητάς τους. Αυτή η αυξημένη διαπερατότητα μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση ποικίλων πεπτικών προβλημάτων.
Υπάρχει τρόπος να προστατευθούμε;
Ενώ οι πρόσφατες έρευνες παρέχουν πολύτιμες γνώσεις, βασικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Οι επιστήμονες εξακολουθούν να προσπαθούν να κατανοήσουν πώς η έκθεση στα PM2.5 επηρεάζει την επικοινωνία μεταξύ των διαφορετικών πεπτικών οργάνων και τη συνολική πεπτική λειτουργία. Επιπλέον, διερευνούν εάν οι διατροφικές ή φαρμακευτικές παρεμβάσεις μπορούν να μετριάσουν τις βλάβες από τα PM2,5. Αξίζει να σημειωθεί πως ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι κάποια θρεπτικά συστατικά, όπως τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και οι βιταμίνες, μπορεί να προσφέρουν κάποια προστασία από τις βλαβερές συνέπειες των PM2,5.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα περίπλοκο ζήτημα χωρίς εύκολες λύσεις. Ενώ η έρευνα συνεχίζεται για τον μετριασμό της έκθεσης στα PM2,5, η τρέχουσα κατανόηση της επίδρασής της στο πεπτικό σύστημα υπογραμμίζει τις εκτεταμένες επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία καθώς και την ανάγκη για συνεχείς προσπάθειες για τη μείωση των επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την ανάπτυξη στρατηγικών για την προστασία μας.
