Ο ζωογόνος ήλιος, ως γνωστόν, είναι και επικίνδυνος. Όλοι γνωρίζουμε τις προειδοποιήσεις των ειδικών σχετικά με την υπερβολική έκθεση. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτη, οι συμμετέχουσες γυναίκες από τη Σουηδία που είχαν παρατεταμένη έκθεση στο ηλιακό φως βρέθηκε να βρίσκονται σε πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης κακοηθών μελανωμάτων σε σύγκριση με όσες δεν το έκαναν.
Αλλά η ηλιοφάνεια μπορεί να έχει ταυτόχρονα θεραπευτική επίδραση. Παρά τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, τα άτομα που εκτίθενται περισσότερο στο φως καθημερινά βρέθηκε να έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Στην εν λόγω 20ετή μελέτη, οι Σουηδές γυναίκες, με τη μεγαλύτερη έκθεση στο ηλιακό φως έζησαν περισσότερα χρόνια από τις υπόλοιπες, ακόμα και εκείνες που εμφάνισαν καρκίνο.
Συγκριτικά, οι γυναίκες με τη χαμηλότερη έκθεση στο ηλιακό φως, εκείνες δηλαδή που περνούσαν τον περισσότερο χρόνο τους σε εσωτερικούς χώρους, είχαν διπλάσια ποσοστά θνησιμότητας. Συγκεκριμένα, ο κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα ήταν 130% μεγαλύτερος και ο κίνδυνος θανάτου από άλλες μη καρδιαγγειακές αιτίες ήταν 70% μεγαλύτερος. Οι γυναίκες με τη λιγότερη έκθεση στον ήλιο είχαν επίσης περίπου 40% αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης και διαβήτη.
Πώς προστατεύει το φως του ήλιου;
Tο ηλιακό φως ενισχύει τα επίπεδα βιταμίνης D και όσοι ζουν σε περιβάλλοντα με λίγο ήλιο έχουν υψηλότερο κίνδυνο ανεπάρκειας. Η ανεπάρκεια βιταμίνης D έχει εν τω μεταξύ συνδεθεί με ένα ευρύ φάσμα διαταραχών που επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής.
Υπάρχουν αναμφίβολα πολλοί άλλοι μηχανισμοί με τους οποίους το ηλιακό φως πυροδοτεί φυσιολογικές αποκρίσεις. Για παράδειγμα, οι μεταβολίτες του μονοξειδίου του αζώτου στο δέρμα αντιδρούν με την υπεριώδη ακτινοβολία για να απελευθερώσουν μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο μειώνει την αρτηριακή πίεση.
Το φως της ημέρας είναι επίσης σαφώς απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία του κιρκάδιου ρυθμού. Ο κιρκάδιος ρυθμός αναφέρεται στον 24ωρο κύκλο που ρυθμίζει τις σωματικές λειτουργίες σχεδόν όλων των έμβιων όντων, από τον ύπνο έως το ξύπνημα. Όταν αυτοί οι ρυθμοί δεν είναι καλά συγχρονισμένοι, τότε μπορεί να αντιμετωπίσουμε συμπτώματα αϋπνίας, υπνηλίας μέσα στην ημέρα, κακής απόδοσης και πολλά άλλα προβλήματα.
Ακόμη και σε μια συννεφιασμένη μέρα, η ποσότητα του φωτός που εισέρχεται στα μάτια είναι υπεραρκετή για να μας παρέχει τον απαραίτητο συγχρονισμό στο σύστημα του κιρκάδιου ρολογιού, γεγονός που βοηθά στην πρόληψη της κιρκαδικής διαταραχής και έτσι μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης πολλαπλών ασθενειών και μπορεί να αυξηθεί η διάρκεια ζωής.
Βγείτε έξω κάθε μέρα
Δεν χρειάζεται να κάνετε ηλιοθεραπεία. Το να βγαίνετε έξω κάθε μέρα χωρίς να εκθέτετε μεγάλες περιοχές του δέρματος στον ήλιο, είναι αρκετό για να αποκομίσετε τα οφέλη του με ασφάλεια. Ως πρόσθετο πλεονέκτημα, αν κάνετε τη βόλτα σας το πρωί, θα έχετε την ισχυρότερη «κιρκάδια ώθηση» ενώ ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του δέρματος.
Θα πρέπει να φοράτε πάντα αντηλιακό, να το ανανεώνετε ανά δύο ώρες και να αποφεύγετε εντελώς την έκθεση στον ήλιο, τουλάχιστον από τις 12 π.μ. μέχρι τις 4 μ.μ. το καλοκαίρι. Σε αυτό το διάστημα η ηλιακή ακτινοβολία είναι πιο ισχυρή και κανένα αντηλιακό δεν μπορεί να μας προστατεύσει 100%.