Τα οιστρογόνα είναι γνωστό ότι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υγεία των γυναικών. Τώρα νέα επιστημονική μελέτη προτείνει ότι η πρώτη και η τελευταία περίοδος μιας γυναίκας μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.

Οι ερευνητές θέλησαν να αξιολογήσουν τη σχέση μεταξύ του κινδύνου άνοιας και της ποσότητας έκθεσης στα οιστρογόνα, την οποία μέτρησαν ως τον αριθμό των ετών που μια γυναίκα έχει περίοδο.

Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο American Journal of Geriatric Psychiatry, αναφέρουν ότι οι γυναίκες που είχαν την πρώτη τους περίοδο σε μικρότερη ηλικία ή πέρασαν από εμμηνόπαυση σε μεγαλύτερη ηλικία είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια μελλοντικά.

Η άνοια, η οποία επηρεάζει πάνω από 55 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, πρόκειται για την μείωση των γνωστικών ικανοτήτων, όπως η μνήμη και η σκέψη, με την νόσο Αλτσχάιμερ να αποτελεί την πιο κοινή μορφή.

Ενώ τα αίτια της άνοιας παραμένουν σε μεγάλο βαθμό άγνωστα, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της, όπως τα γονίδια και οι επιλογές του τρόπου ζωής.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι η μη παρατεταμένη έκθεση σε οιστρογόνα μπορεί να είναι ακόμα ένας παράγοντας.

«Με βάση τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, τα οιστρογόνα μπορεί να έχουν προστατευτική δράση, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας στις γυναίκες», αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές. Ωστόσο το ζήτημα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, μιας και η εν λόγω μελέτη παρατήρησης είχε αρκετούς περιορισμούς.

Περίοδος VS άνοιας

Για να εκτιμήσουν πώς η έκθεση στα οιστρογόνα επηρεάζει τον κίνδυνο άνοιας, οι ερευνητές ανέλυσαν πληροφορίες για 273.260 γυναίκες ηλικίας 37 έως 73 ετών, τις οποίες άντλησαν από την Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, μια μεγάλη βιοϊατρική βάση δεδομένωv.

Οι συμμετέχουσες στην μελέτη έδωσαν πληροφορίες για το αναπαραγωγικό τους ιστορικό, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας που είχαν στην πρώτη τους περίοδο, περίοδος που οι ωοθήκες απελευθερώνουν οιστρογόνα αλλά και πότε γέννησαν το πρώτο τους παιδί.

Ανέφεραν επίσης πόσο χρονών ήταν όταν πέρασαν από φυσική εμμηνόπαυση ή υποβλήθηκαν σε αμφοτερόπλευρη ωοθηκεκτομή ή υστερεκτομή – όλα αυτά θα προκαλούσαν πτώση των οιστρογόνων – και αν υποβλήθηκαν ποτέ σε ορμονοθεραπεία, μια θεραπεία που προσθέτει οιστρογόνα στο σώμα.

Κατά τη διάρκεια της μελέτης, σχεδόν 3.700 γυναίκες εμφάνισαν άνοια.

Αφού συγκέντρωσαν τους αριθμούς, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που ξεκίνησαν την περίοδό τους από την ηλικία των 15 ετών και έπειτα είχαν 12% αυξημένο κίνδυνο άνοιας σε σύγκριση με εκείνες των οποίων η περίοδος άρχισε όταν ήταν 12 ετών ή μικρότερες.

Εντωμεταξύ όσες πέρασαν στην εμμηνόπαυση στα 50 τους είχαν περίπου 24% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια συγκριτικά με τις γυναίκες που η περίοδός τους σταμάτησε στα 40 τους έτη.

Οι συμμετέχουσες με ιστορικό υστερεκτομής και/ή αμφοτερόπλευρης ωοθηκεκτομής (αφαίρεση και των δύο ωοθηκών) είχαν 8% αυξημένο κίνδυνο άνοιας.

«Τα οιστρογόνα δεν είναι μόνο ζωτικής σημασίας για την αναπαραγωγική υγεία, αλλά διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στον εγκέφαλο, επηρεάζοντας τις γνωστικές λειτουργίες όπως η μνήμη, η προσοχή και η μάθηση», αναφέρουν οι ερευνητές.

Οι αντιφλεγμονώδεις δράσεις των οιστρογόνων μπορεί να είναι ένας βασικός παράγοντας στην μείωση του κινδύνου της άνοιας.