Τι είναι ο επιδερμιδικός φραγμός
Βρίσκεται στην κεράτινη στιβάδα στην επιφάνεια της επιδερμίδας. Σε αυτήν τη στιβάδα, τα κερατινοκύτταρα, που συχνά παρομοιάζονται με τούβλα, συνδέονται μεταξύ τους με τα λιπίδια, τα οποία λειτουργούν ως συνδετικός αρμός δημιουργώντας ένα τείχος.
Αυτός είναι ο επιδερμιδικός φραγμός, ο οποίος έχει ιδιαίτερα σημαντικό, διπλό ρόλο: «Αφενός συγκρατεί την υγρασία στο εσωτερικό της επιδερμίδας, αφετέρου αποτρέπει εξωτερικούς επιθετικούς και ερεθιστικούς παράγοντες όπως είναι τα αλλεργιογόνα και τα βακτήρια να εισβάλουν στο δέρμα και να προκαλέσουν φλεγμονές. Επίσης προστατεύει από τριβή, πίεση, ακτινοβολία, χημικές ουσίες, θερμοκρασία», εξηγεί η δερματολόγος Βάλια Μουσάτου.
«Τα βασικά δομικά υλικά ενός υγιούς επιδερμιδικού φραγμού είναι οι πρωτεΐνες, τα λιπίδια, όπως τα ceramides, τα λιπαρά οξέα και η χοληστερόλη. Η διατήρηση του pH του επιδερμιδικού φραγμού σε τιμές 5,5-6, δηλαδή ελαφρά όξινο, είναι βασικής σημασίας για τον προστατευτικό ρόλο της επιδερμίδας. Αυτός ο όξινος μανδύας διατηρεί υγιές το μικροβίωμα, το οποίο αποτελείται κυρίως από βακτήρια, και τα αμυντικά κύτταρα του δέρματος», προσθέτει η ειδικός.
4 παράγοντες που τον διαταράσσουν
Ο επιδερμιδικός φραγμός φροντίζει να λειτουργεί σωστά η επιδερμίδα και να το δείχνει παραμένοντας ενυδατωμένη και απαλή. Ωστόσο υπάρχουν συνθήκες της καθημερινότητας που απειλούν τη συνοχή του πυροδοτώντας μια σειρά προβλημάτων.
1. Υπερβολικός καθαρισμός
Η χρήση ακατάλληλων προϊόντων, τα οποία είτε είναι σκληρά με την επιδερμίδα είτε έχουν πολύ αλκαλικό pH, καθώς και ο πολύ συχνός καθαρισμός διασπούν τη συνοχή του επιδερμιδικού φραγμού.
2. Συγκεκριμένα συστατικά
Η κατάχρηση ενεργών συστατικών που ενδέχεται να προκαλέσουν ερεθισμούς όταν δεν χρησιμοποιηθούν σωστά, π.χ., τα ρετινοειδή ή τα οξέα φρούτων, αλλά και οι σκληροί απολεπιστικοί κόκκοι των scrubs μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα τον επιδερμιδικό φραγμό.
3. Περιβάλλον
Το κρύο, η ζέστη, η χαμηλή υγρασία, ο αέρας και οι ατμοσφαιρικοί ρύποι επηρεάζουν τη σωστή λειτουργία του φραγμού.
4. Στρες – ορμονικές διαταραχές
Κάθε φορά που οι ορμόνες του στρες χτυπούν κόκκινο, μειώνονται τα φυσικά λιπίδια της επιδερμίδας, διαταράσσονται οι δομικές πρωτεΐνες και αυξάνεται η απώλεια υγρασίας.
Τρόποι να κρατήσετε την επιδερμίδα σας υγιή
Σε κάποια ζητούμενα, όπως η υγεία και η απαλότητα της επιδερμίδας σας, αξίζει να μένετε (και) στην επιφάνεια. Δείτε πώς θα τη διατηρήσετε σε άψογη κατάσταση.
1. Σωστός καθαρισμός
Είναι μύθος ότι η αίσθηση τραβήγματος μετά τον καθαρισμό είναι απόδειξη ότι έγινε σωστά. Το αντίθετο, μάλιστα, δείχνει πως το προϊόν που χρησιμοποιείτε είναι πολύ «σκληρό» Επιλέξτε μια ήπια σύνθεση και αποφύγετε το ζεστό νερό, που διαταράσσει τον επιδερμιδικό φραγμό.
2. Απολέπιση με μέτρο
Η συχνή απολέπιση δεν λειτουργεί υπέρ της επιδερμίδας, μπορεί να τη βάλει ακόμα και σε περιπέτειες. Πείτε όχι στις υπερβολές και προτιμήστε συνθέσεις με οξέα φρούτων, που απομακρύνουν τα νεκρά κύτταρα με τον πιο ευγενικό τρόπο.
3. Αποκατάσταση και επανόρθωση
Την έκθεση της επιδερμίδας στους περιβαλλοντικούς παράγοντες δεν μπορείτε να την αποφύγετε. Μπορείτε όμως να ενισχύσετε τον επιδερμιδικό φραγμό χρησιμοποιώντας προϊόντα με συστατικά αναπλήρωσης των λιπιδίων, όπως τα ceramides και το σκουαλάνιο.
4. Αποφυγή ερεθιστικών παραγόντων
Αναζητήστε καλλυντικές συνθέσεις χωρίς άρωμα και αιθέρια έλαια, σταματήστε να χρησιμοποιείτε οτιδήποτε προκαλεί καύσο στην επιδερμίδα σας μόλις την αγγίζει –ένδειξη πως ο φραγμός δεν λειτουργεί σωστά– και συμβουλευτείτε το δερματολόγο σας.
Επιδερμίδα εκτός ισορροπίας
Συμπτώματα που δείχνουν ότι ο επιδερμιδικός φραγμός έχει χάσει τη συνοχή του:
Κοκκινίλες και ερεθισμοί
Μαζί με την αίσθηση τσιμπήματος και τον κνησμό, είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια. «Όσοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τη ροδόχρου νόσο, το έκζεμα (ατοπική δερματίτιδα) και την ιχθύαση έχει αποδειχθεί ότι έχουν εγγενώς αποδυναμωμένο φραγμό» εξηγεί η δερματολόγος Βάλια Μουσάτου.
Ξηρότητα και τραχύτητα
Από τη στιγμή που δημιουργούνται κενά στη συνοχή του επιδερμιδικού φραγμού, η απώλεια υγρασίας οδηγεί σε σημάδια αφυδάτωσης (απολέπιση, τραχύτητα) πιο ορατά σε περιοχές με λιγότερους σμηγματογόνους αδένες.
Εξάρσεις ακμής
Τα υπερβολικά στυπτικά προϊόντα καθαρισμού, η πολύ συχνή απολέπιση, τα επιθετικά χημικά peelings αποδυναμώνουν τον επιδερμιδικό φραγμό «με αποτέλεσμα να επηρεάζεται ο όξινος μανδύας και να προκαλείται ανισορροπία του μικροβιώματος. Επικρατούν δηλαδή τα στελέχη μικροβίων που προκαλούν ακμή» εξηγεί η ειδικός.
Ceramides: Γιατί τα χρειάζεστε στο skincare σας
Αποτελούν το 50% του συνόλου των λιπιδίων του επιδερμιδικού φραγμού και παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ακεραιότητά του. Χαμηλά επίπεδα λιπιδίων συνδέονται άμεσα με δερματικές παθήσεις όπως η ακμή, το έκζεμα (ατοπική δερματίτιδα), η ψωρίαση κ.ά. Ο ήλιος, οι ακραίες καιρικές συνθήκες και το πέρασμα του χρόνου επηρεάζουν τα επίπεδα των ceramides και μπορεί να κλονίσουν τη συνοχή του επιδερμιδικού φραγμού. Αναπληρώνοντας τις απώλειες των ceramides με ειδικά μελετημένες συνθέσεις, βοηθάτε στην επιδιόρθωση και την ενδυνάμωση του πολύτιμου προστατευτικού φραγμού της.
