Τα μάτια φαίνεται πως μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για την υγεία του εγκεφάλου μας, σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας. Συγκεκριμένα, ορισμένα προβλήματα όρασης μπορεί να αποτελούν πρώιμα σημάδια γνωστικής έκπτωσης και μπορούν να προβλέψουν την άνοια 12 χρόνια πριν διαγνωστεί.
Η μελέτη αφορούσε 8.623 υγιείς ενήλικες στο Νόρφολκ της Αγγλίας, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν για σειρά ετών. Στην αρχή της μελέτης, οι συμμετέχοντες υπεβλήθησαν σε ένα τεστ οπτικής ευαισθησίας κατά το οποίο κλήθηκαν να πατήσουν ένα συγκεκριμένο κουμπί μόλις έβλεπαν ένα τρίγωνο να σχηματίζεται σε ένα πεδίο κινούμενων κουκκίδων. Μέχρι το τέλος της μελέτης, 537 συμμετέχοντες είχαν αναπτύξει άνοια. Κατά κύριο λόγο, ήταν εκείνοι που έβλεπαν το τρίγωνο πολύ πιο αργά από τους άλλους.
Μάτια και άνοια- Ποια η σύνδεση;
«Τα οπτικά προβλήματα μπορεί να αποτελούν πρώιμο δείκτη γνωστικής έκπτωσης καθώς οι τοξικές αμυλοειδείς πλάκες που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ επηρεάζουν πρώτα περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την όραση», εξηγούν οι επιστήμονες.
«Ως εκ τούτου, τα τεστ όρασης θα πρέπει να προηγούνται των τεστ μνήμης.
Υπάρχουν πολλές πτυχές της οπτικής επεξεργασίας που επηρεάζονται από την άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ, όπως η ικανότητα κάποιου να βλέπει περιγράμματα αντικειμένων (ευαισθησία αντίθεσης) και να διακρίνει ορισμένα χρώματα. Χαρακτηριστικά, η ικανότητα να βλέπει κανείς το μπλε-πράσινο φάσμα χρωμάτων επηρεάζεται νωρίς στην άνοια.
Άλλο ένα πρώιμο σημάδι του Αλτσχάιμερ είναι η ανεπάρκεια στον ανασταλτικό έλεγχο των ματιών. Αυτό σημαίνει πως τα διάφορα ερεθίσματα τείνουν να αποσπούν εύκολα την προσοχή του ατόμου, γεγονός που θα μπορούσε να αυξήσει την πιθανότητα ατυχημάτων στην οδήγηση», υπογραμμίζουν οι ίδιοι.
Ως προς την αναγνώριση των προσώπων
«Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι τα άτομα με άνοια τείνουν να επεξεργάζονται τα πρόσωπα των ανθρώπων που συναντούν για πρώτη φορά με διαφορετικό τρόπο από τα υγιή. Το μοτίβο σάρωσης του προσώπου για τους υγιείς ανθρώπους περιλαμβάνει την παρατήρηση της περιοχής από τα μάτια μέχρι τη μύτη και ύστερα το στόμα. Αυτό συμβαίνει για να αποτυπωθεί καλύτερα το κάθε πρόσωπο στη μνήμη μας.
Αντίθετα, τα άτομα με άνοια μερικές φορές φαίνονται χαμένα, επειδή δεν κινούν σκόπιμα τα μάτια τους για να σαρώσουν το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου των ανθρώπων που μόλις γνώρισαν», τόνισαν οι ερευνητές.
Μπορεί η «εξάσκηση» των ματιών να βελτιώσει τη μνήμη;
Προηγούμενες έρευνες διαπίστωσαν ότι η κίνηση των ματιών μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που βλέπουν περισσότερη τηλεόραση και διαβάζουν πολύ φαίνεται να έχουν καλύτερη μνήμη και χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
«Ενώ παρακολουθούμε τηλεόραση ή διαβάζουμε, τα μάτια μας κινούνται από τη μια πλευρά στην άλλη. Έτσι, είναι σαν να τα γυμνάζουμε», δήλωσαν χαρακτηριστικά οι επικεφαλής ερευνητές.
Σε άλλες μελέτες, οι κινήσεις των ματιών από τα αριστερά προς τα δεξιά και από τα δεξιά προς τα αριστερά με γρήγορο ρυθμό βρέθηκε ότι βελτιώνει την αυτοβιογραφική μνήμη.