Είναι το πρόσωπο της φωτογραφίας αληθινό; Αν απαντήσατε «ναι», τότε μάλλον ανήκετε στο 39% που ξεγελάστηκε από την τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence – AI).

Γνωρίζατε ότι υπάρχουν προγράμματα που μας δίνουν τη δυνατότητα δημιουργίας εικόνων από το μηδέν;

Έστω ότι θέλετε να φτιάξετε μια κομψή γυναίκα γύρω στα 30, η οποία εφαρμόζει έναν γυαλιστερό ορό στο πρόσωπό της.

Θέλετε, επίσης, η υφή του ορού στο πρόσωπο να είναι τονισμένη, τα δάχτυλα να απλώνουν απαλά τον ορό στο δέρμα, τα μάτια κοιτάζουν στο πλάι και το φόντο να έχει χρώμα λευκό ιβουάρ.

Βάζετε την περιγραφή σε ένα σύστημα AI και σας επιστρέφει την εικόνα που βλέπετε παραπάνω.

Αν είστε παρατηρητικοί, μπορεί να δείτε ότι υπάρχουν μερικές ατέλειες στα δάχτυλά της ή στο αυτί της.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Waterloo στον Καναδά περιμέναν ότι τουλάχιστον το 85% των ανθρώπων θα μπορούσαν να διακρίνουν αυτές τις ατέλειες, αλλά, προς έκπληξή τους, διαπίστωσαν ότι μόνο το 61% μπορούσε να βρει τις διαφορές ανάμεσα σε ένα αληθινό ανθρώπινο πρόσωπο και ένα δημιούργημα της τεχνητής νοημοσύνης.

Η μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Advances in Computer Graphics αναδεικνύει μια πρόκληση στη «διασταύρωση» της τεχνολογίας με την ηθική και την κοινωνία, ενθαρρύνοντάς μας να επανεξετάσουμε την εγκυρότητα των οπτικών μέσων στην ψηφιακή εποχή.

«Η παραπληροφόρηση δεν είναι κάτι νέο, αλλά τα μέσα της παραπληροφόρησης μεταβάλλονται και εξελίσσονται συνεχώς. Μπορεί να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από το πόσο εκπαιδευμένοι θα είναι, θα εξακολουθούν να δυσκολεύονται να διακρίνουν τις πραγματικές εικόνες από τις ψεύτικες. Γι’ αυτό πρέπει να αναπτύξουμε εργαλεία για τον εντοπισμό τους», υπογραμμίζουν οι συγγραφείς της μελέτης σε δελτίο Τύπου.

Ο ψηφιακός εφιάλτης γίνεται πραγματικότητα

Φαντάζεστε το ενδεχόμενο οι αγαπημένοι σας influencers στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να είναι ψεύτικοι – ή ακόμα χειρότερα, τα άτομα που μιλάτε στις εφαρμογές γνωριμιών;

Από τις αρχές του περασμένου έτους, το TikTok ζήτησε από τους δημιουργούς να επισημαίνουν όλο το ρεαλιστικό περιεχόμενο που δημιουργείται από AI και η πλατφόρμα επιτρέπει στους λογαριασμούς να εφαρμόζουν την ετικέτα μέσω μιας λειτουργίας εναλλαγής.

Πολλοί από αυτούς τους λογαριασμούς σημειώνουν στο βιογραφικό τους ότι είναι εικονικοί influencers, αν και δεν χαρακτηρίζουν ρητά το περιεχόμενο ή την προσωπικότητά τους ως δημιουργημένο από AI.

Οι γονείς ανησυχούν ότι οι influencers της τεχνητής νοημοσύνης – που συχνά επιδεικνύουν πρόσωπα και σώματα τελειοποιημένα με τεχνητή νοημοσύνη στο περιεχόμενό τους – μπορεί να συμβάλλουν σε μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς και σωματική δυσμορφική διαταραχή για παιδιά και έφηβους.

Φυσικά, οι ψεύτικες φωτογραφίες δεν μένουν μόνο στα social media, επεκτείνονται σε όλες τις πλατφόρμες, όπως τα dating apps, αυξάνοντας τον κίνδυνο κάποιος να ερωτευτεί ένα bot.

Για παράδειγμα, το 2022 ένας 23χρονος διευθυντής προϊόντων τεχνητής νοημοσύνης, για να κερδίσει χρόνο και συναισθηματική καταπόνηση του να βγαίνει σε εκατοντάδες ραντεβού και να κοιτάζει χιλιάδες προφίλ ανθρώπων στο διαδίκτυο, κατασκεύασε ένα αυτόματο σαρωτή για να κάνει μέρος της δουλειάς.

Για να τελειοποιήσει το πρόγραμμα, δημιούργησε μια βάση δεδομένων χρησιμοποιώντας συνομιλίες που είχε προηγουμένως για θέματα που τον ενδιέφεραν και το εκπαίδευσε να φιλτράρει περισσότερες φωτογραφίες με βάση τις προτιμήσεις του.

Σε μια περίπτωση, χωρίς να το γνωρίζει ο ίδιος, το bot δέχτηκε μια συνάντηση στο τοπικό σύγχρονο Μουσείο Τέχνης Πολυμέσων της Μόσχας. Όταν εμφανίστηκε η γυναίκα του έστειλε μήνυμα για να τον ρωτήσει αν ίσχυε το ραντεβού.

Το bot απάντησε καθησυχάζοντάς την ότι ήταν καθ’ οδόν και ζήτησε, μάλιστα, συγγνώμη για την καθυστέρηση.

Το πρόβλημα με την τεχνητή νοημοσύνη είναι ότι δεν έχει όρια

Οι προσπάθειες για τη θέσπιση νομοθεσίας κατά αυτών των τεχνολογιών βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις.

Είναι επιτακτική ανάγκη να κοιτάξουμε πέρα από τις τεχνολογικές πτυχές και να αντιμετωπίσουμε το ανθρώπινο στοιχείο πίσω από αυτές.

Αυτό συνεπάγεται όχι μόνο την ενίσχυση της ψηφιακής εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης, αλλά και την προώθηση μιας κουλτούρας σκεπτικισμού και επαλήθευσης.

Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού, οι εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες και η συμμετοχή της κοινότητας είναι απαραίτητες για να εξοπλίσουν τους πολίτες με τα εργαλεία που απαιτούνται για να διακρίνουν την αλήθεια από την εξαπάτηση.

Επιπλέον, η συνεργασία μεταξύ εταιρειών τεχνολογίας, επιβολής του νόμου και εμπειρογνωμόνων στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη πιο εξελιγμένων μεθόδων ανίχνευσης και εξουδετέρωσης αυτών των απειλών.