Η διατροφική φροντίδα και εκπαίδευση των παιδιών ξεκινά από πολύ νωρίς αφού έτσι και αλλιώς γεννιόμαστε με έμφυτη την προτίμηση για την γλυκιά γεύση και οποιαδήποτε άλλη θα πρέπει να την καλλιεργήσουμε!
Για το λόγο αυτό οι επίσημες συστάσεις για εισαγωγή – κατανάλωση γλυκού στοιχείου στη διατροφή μιλούν για μετά τα πρώτα 2 έτη ζωής. Στην σύσταση αυτή περιλαμβάνεται και η φυσική σάκχαρη ( φρουκτόζη) σε υγρή μορφή για παράδειγμα οι φυσικοί χυμοί. Εάν τελικά καταναλωθεί σίγουρα μετά τον 1ο χρόνο και πριν το τρίτο έτος τότε θα πρέπει να περιορίσουμε την ποσότητα στα 120 ml ημερησίως. Η ποσότητα αυτή προσαρμόζεται στα 120-180 ml/ ημέρα για ηλικίες 4-6 ετών και το πολύ 240 ml/ημέρα για τα μεγαλύτερα παιδιά.
Για λόγους ασφαλείας και αποφυγή αλλαντίασης, το μέλι έχει απαγορευτεί πριν την ολοκλήρωση του πρώτου έτους.
Οφείλουμε να παραμένουμε προσεκτικοί με την κατανάλωση ζάχαρης για λόγους πρόληψης της παχυσαρκίας ή της υπερβαρότητας, της καρδιοαγγειακής υγείας, της τερηδόνας, γαστρεντερολογικών διαταραχών.
Οι θερμίδες από τη ζάχαρη είναι «άδειες» θερμίδες, δεν έχουν δηλαδή καμία θρεπτική αξία. Σε μικρές ηλικίες συχνά ικανοποιούν την ανάγκη για ενέργεια χωρίς όμως να προσφέρουν ουσιαστική θρέψη και δυστυχώς αντικαθιστά ενέργεια από άλλες πηγές τροφίμων πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.
Για να μην τη συνηθίσουμε
Η ζάχαρη επίσης μπορεί να γίνει και εθιστική. Όσο πιο συχνά καταναλώνεται τόσο πιο συχνά την αποζήταμε. Είναι δύσκολο να αλλάξει μια τέτοια συνήθεια και εκεί πάντα ενθαρρύνουμε και «καθαρές» μέρες. Δηλαδή μέρες χωρίς κανένα γλυκό, ούτε σε μικρή ποσότητα για να αρχίσει ο κάθε οργανισμός να αλλάζει σιγά – σιγά ρουτίνα.
Διαβάζουμε πάντα τις ετικέτες τροφίμων
Ένας τρόπος για να ‘διαβάσουμε’ σωστά το τρόφιμο που έχουμε μπροστά μας είναι να συμβουλευτούμε τις ετικέτες τροφίμων. Μας δίνουν πάντα πληροφορίες για τη περιεκτικότητα του τροφίμου ανά 100 γρ. σε σύνολο υδατανθράκων και στα επιμέρους απλά σάκχαρα.
Επίσης διαβάζοντας τις ετικέτες τροφίμου μαθαίνουμε και άλλες χρήσιμες πληροφορίες για την ποιότητά του. Για παράδειγμα αν έχει επιπρόσθετα σάκχαρα με την μορφή σιροπιού γλυκόζης, δεξτρόζης, σουκρόζης, μαλτόζης, φρουκτόζης ή σιροπιού φρουκτόζης, νέκταρ, μελιού. Όλα αυτά θα μετατραπούν σε γλυκόζη και τελικά θα επηρεάσουν τα σάκχαρα στο αίμα. Είναι οι λεγόμενες πηγές «κρυμμένης» ζάχαρης που μας ενδιαφέρουν άμεσα.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία αν ένα τρόφιμο γράφει «χαμηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα», σημαίνει ότι δεν περιέχει περισσότερα από 5 γρ. σάκχαρα ανά 100 γρ., αν είναι στερεό, και 2,5 γρ. σάκχαρα ανά 100 ml, αν είναι υγρό. «Χωρίς σάκχαρα» σημαίνει ότι δεν περιέχει περισσότερα από 0,5 gr σάκχαρα ή αλλιώς υδατάνθρακες ανά 100 γρ. ή 100 ml.
Όταν αναγράφεται «χωρίς πρόσθετα σάκχαρα» σημαίνει ότι στο τρόφιμο αυτό δεν έχει προστεθεί κάποια επιπλέον γλυκαντική ουσία. Όμως το ίδιο το προϊόν μπορεί από μόνο του να έχει αρκετή φυσική ζάχαρη βλ. φρούτα ή γαλακτοκομικά.
Τρόφιμα που θέλουν προσοχή
Συχνά τρόφιμα που τελικά υποτιμούμε όσον αφορά στην περιεκτικότητά τους σε ζάχαρη είναι δημητριακά πρωινού, μαρμελάδες, χυμοί εμπορίου και κομπόστες, κουλούρι σουσαμένιο, σάλτσες συνοδευτικές (ντοματοχυμός, κέτσαπ, μπαλσάμικο). Τα επιδόρπια γιαουρτιού και μπάρες δημητριακών που δυστυχώς είναι πολύ δημοφιλή με τις μικρότερες ηλικίες. Τέλος, οτιδήποτε σε κονσέρβα είναι πηγή κρυμμένης ζάχαρης.
Απαιτείται λοιπόν προσοχή και σωστή ενημέρωση και επιβάλλεται να κάνουμε συμφωνίες με τα παιδιά έτσι ώστε να γνωρίζουν πόσο συχνά και σε τι πλαίσιο μπορούν να ζητήσουν και να απολαύσουν το γλυκό τους.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κ. Ελένη Κουή, BSc., MSc., R.D. Παιδοδιαιτολόγο – Παιδικός Διαβήτης- Παιδική Παχυσαρκία.