Το burnout είναι πλέον στην εποχή μας μια λέξη οικεία σε όλους. Παρόλα αυτά δεν παύει, όπως πολλές, να είναι… παρεξηγημένη. Γιατί μας ενδιαφέρει να ξεδιαλύνουμε ανακρίβειες και παρανοήσεις σε σχέση με την εξουθένωση;
Διότι λανθασμένες πεποιθήσεις μπορεί να στέκονται εμπόδιο στην αποτελεσματική αντιμετώπισή της.
4 μύθοι για το burnout
#1 Η εξουθένωση είναι μόνο επαγγελματική
Η εξουθένωση προκαλείται από το χρόνιο στρες το οποίο αφορά ποικίλους τομείς της ζωής. Μπορεί να έχει να κάνει με οικογενειακά ζητήματα μέχρι τη ρουτίνα προπόνησής μας και τα χόμπι μας, ακόμα όμως και με στοιχεία της προσωπικότητάς μας και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο.
Η εργασία βέβαια ενέχει στρεσογόνους παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν εξουθένωση και μιας και σε αυτό το περιβάλλον περνάμε τις περισσότερες ώρες της ημέρας μας, δεν συνδέεται αδίκως τις πιο πολλές φορές με την εξουθένωση. Όμως, το burnout δεν προκαλείται αποκλειστικά από μια απαιτητική και με πολλές ευθύνες δουλειά και δεν αφορά μονάχα, όπως είπαμε, τον επαγγελματικό τομέα. Ο συνολικός τρόπος ζωής του ατόμου παίζει σημαντικό ρόλο.
Όταν μιλάμε λοιπόν για burnout, μιλάμε για ένα ευρύ φάσμα αγχωτικών καταστάσεων που συνδέονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Γι’ αυτό και η αντιμετώπισή του απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση.
#2 Η εξουθένωση φεύγει εύκολα
Οι γρήγορες λύσεις είναι συνήθως βραχύβιες καθώς δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα στη ρίζα του και να ανακουφίσουν το χρόνιο στρες.
Το να πάρετε για παράδειγμα μερικές βαθιές αναπνοές μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε το άγχος ακριβώς τη στιγμή πριν κάνετε μια παρουσίαση που σας προκαλεί αγωνία στη δουλειά, αλλά οι αγχωτικές καταστάσεις που διαρκούν εβδομάδες, μήνες και χρόνια είναι πολυπαραγοντικές και απαιτείται μια πιο ολοκληρωμένη και ουσιαστική μέθοδος αντιμετώπισης.
Μερικές φορές, οι παράγοντες που προκαλούν την εξάντληση δεν μπορούν να ελεγχθούν εύκολα. Ωστόσο, κανείς μπορεί να κάνει ένα πλάνο για να βελτιώσει όλα όσα περνούν απ’ το χέρι του, όπως για παράδειγμα ο καλός ύπνος και η ισορροπημένη διατροφή. Όπως και να έχει, χρειάζεται υπομονή και επιμονή.
#3 Η δύναμη της θέλησης αρκεί…
«Σταμάτα την γκρίνια, δεν είσαι μωρό», θα μπορούσε να σας πει κάποιος που δεν μπορεί να καταλάβει πώς νιώθετε.
Δεν γίνεται όμως να αναγκάσετε τον εαυτό σας να ξεπεράσει την εξάντληση, απλά και μόνο προσπερνώντας την.
Ενώ εσείς θα περιμένετε το burnout να φύγει, ο εγκέφαλός σας θα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει όλους εκείνους τους συνήθεις στρεσογόνους παράγοντες που πλημμυρίζουν το σώμα με νευροδιαβιβαστές, ορμόνες, μόρια του ανοσοποιητικού συστήματος κτλ.
Χρειάζονται λοιπόν βαθύτερα «εργαλεία» αντιμετώπισης.
Εάν πιστεύετε πως βιώνετε εξουθένωση και σας είναι δύσκολο να τα βγάλετε πέρα μόνοι, μη διστάσετε να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια. Μερικές φορές, ίσως σκέφτεστε ότι οι ανησυχίες σας δεν είναι βάσιμες ή αρκετά σοβαρές ώστε να δικαιολογούν μια τέτοια παρέμβαση. Κι όμως. Η εξουθένωση, όπως αναφέραμε, είναι κάτι πολύ περισσότερο από το απλό καθημερινό στρες. Είναι μια συσσώρευση έντασης που μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί χωρίς τη βοήθεια ειδικού και μην ξεχνάτε πως η υψηλή αρτηριακή πίεση, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η υψηλή χοληστερόλη και ο διαβήτης είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα υγείας που έχουν συνδεθεί με το χρόνιο στρες.
#4 Όλοι έχουμε πάθει burnout
Όλοι έχουμε φυσικές διακυμάνσεις στα επίπεδα της ενέργειάς μας. Δεν μπορούμε να λειτουργούμε πάντα στο 100% στη δουλειά, στο σπίτι, στις προπονήσεις μας κ.λπ. Όλοι επίσης έχουμε άγχος σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό.
Αυτό δεν σημαίνει πως όλοι μας βιώνουμε burnout. Είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε για τον εαυτό μας αν μιλάμε για φυσιολογικές μεταπτώσεις ή για κάτι πιο σοβαρό ώστε να αναζητήσουμε αντίστοιχα τις κατάλληλες τεχνικές ανακούφισης.
