Τι πρέπει να κάνουμε για να έχουμε υγεία και μακροζωία; Οι περισσότεροι θα απαντούσαμε απαριθμώντας όλα τα «πρέπει και δεν πρέπει»: να μην καπνίζουμε, να αποφεύγουμε το αλκοόλ, να κάνουμε τακτικά γυμναστική, να τρώμε υγιεινά, να κοιμόμαστε ποιοτικά και επαρκώς.
Πόσοι από εμάς όμως θα αναφέραμε τον κίνδυνο της μοναξιάς;
Η μοναξιά δεν είναι απλώς μια κατάσταση που κάνει τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στη θλίψη. Όπως έχουν επισημάνει έρευνες, μπορεί να στοιχίσει ζωές. Και παρόλο που η επιστήμη έχει κάνει άλματα ως προς τις θεραπείες ποικίλων ασθενειών, πόσο μακριά αλήθεια έχει φτάσει όσον αφορά την καταπολέμηση των πιθανών υποκείμενων αιτιών που μας οδηγούν σε αυτές;
Τι έχουν αποκαλύψει μελέτες
Παλαιότερη μελέτη από ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 5.000 άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, αποκάλυψε ότι η συνταξιοδότηση συσχετίστηκε με 40% υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού ή καρδιακού επεισοδίου.
Έπαιξε κάποιο ρόλο σε αυτό το εύρημα η μοναξιά που ένιωθαν αφού αποσύρθηκαν από αυτό το κοινωνικό περιβάλλον;
Σε άλλη μεγάλη ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Heart», ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γιορκ εξέτασαν δεδομένα από 23 μελέτες με περισσότερους από 35.000 συμμετέχοντες. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, η μοναξιά οδήγησε σε αύξηση του κινδύνου καρδιακής προσβολής κατά 29% και του κινδύνου εγκεφαλικού κατά 33%.
Πρόσφατα, έρευνα που δημοσιεύθηκε στο «The Lancet Public Health», έδειξε ότι όσοι ήταν μόνοι είχαν 12% περισσότερες πιθανότητες να εισαχθούν στο νοσοκομείο με λοίμωξη σε σύγκριση με τα άτομα που δεν βίωναν μοναξιά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επεσήμανε ότι η μοναξιά αποτελεί παγκόσμια απειλή για την υγεία. Μάλιστα, οι επιπτώσεις της ήταν συγκρίσιμες με εκείνες του καπνίσματος 15 τσιγάρων την ημέρα και μεγαλύτερες από την παχυσαρκία ή την έλλειψη άσκησης.
Μοναξιά και κίνδυνος πρόωρου θανάτου
Ο μηχανισμός για το πώς η μοναξιά αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου είναι περίπλοκος. Με απλά λόγια θα λέγαμε πως αυτό το συναίσθημα φαίνεται να ενεργοποιεί την απόκριση του οργανισμού μας στο στρες, οδηγώντας σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Αυτή η απόκριση επηρεάζει χημικές ουσίες στο σώμα (κυτοκίνες), οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή, μια γνωστή αιτία πρόωρης γήρανσης.
Η πρόληψη της μοναξιάς δε, φαίνεται να είναι στα πλαίσια του σύγχρονου τρόπου ζωής, μια ακόμα πιο περίπλοκη υπόθεση…
Τελικά, τι σχέση έχει ο καφές;
Ο Τζέρεμι Γουέλς, ιατρός παθολόγος στην Αγγλία, προέτρεψε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών που ήταν μόνοι να συμμετέχουν σε κοινωνικές δραστηριότητες προκειμένου να δει αν αυτό θα βελτίωνε την υγεία τους.
Για τις ανάγκες της μελέτης του, επικοινώνησε με 10.000 άτομα τα οποία κλήθηκαν να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια που αφορούσαν το επίπεδο της μοναξιάς τους.
Το ένα τρίτο των ατόμων, δήλωσαν πως ένιωθαν μόνοι. Τα άτομα αυτά προσκλήθηκαν στη συνέχεια να συμμετάσχουν σε εβδομαδιαία ομαδικά προγράμματα άσκησης για 3 μήνες.
Βασική προϋπόθεση των συναντήσεων αυτών ήταν οι συμμετέχοντες να συναντώνται για τσάι ή καφέ μετά. Σε όσους το ήθελαν, δόθηκαν πληροφορίες και για άλλες κοινωνικές δραστηριότητες που ήταν διαθέσιμες στην περιοχή, όπως π.χ. ομάδες κηπουρικής, χορευτικοί σύλλογοι και χορωδίες.
Ύστερα από αυτήν την παρέμβαση, σημειώθηκε μείωση στα ραντεβού με τον παθολόγο για αυτήν την ομάδα ασθενών κατά 13,6% σε αντίθεση με μια αύξηση της τάξεως του 8,6% των επισκέψεων στο γιατρό μοναχικών ατόμων παρόμοιας ηλικίας σε γειτονική πόλη που δεν συμμετείχαν.
«Είναι πολύ νωρίς για να δούμε την επίδραση τέτοιων πρωτοβουλιών που φέρνουν τους ανθρώπους πιο κοντά και καταπολεμούν τη μοναξιά στα ποσοστά εγκεφαλικών και καρδιακών επεισοδίων, αλλά δεν έχω καμία αμφιβολία ότι θα είναι θετική», δήλωσε ο Γουέλς.
«Η αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας πριν καν αυτά εμφανιστούν είναι ένα βήμα ζωτικής σημασίας και τελικά η λύση μπορεί να είναι τόσο απλή όσο το να μοιραστούμε έναν καφέ με τον διπλανό μας», κατέληξε ο ίδιος.