Δεν υπάρχει συζήτηση γύρω από τη νεανικότητα της επιδερμίδας που να μην εστιάζει, μεταξύ άλλων, και στο κολλαγόνο.
Αυτή η πρωτεΐνη που βρίσκεται σε αφθονία στο σώμα μας παράγεται φυσικά από τους ινοβλάστες και είναι αποδεδειγμένα απαραίτητη για τη σφριγηλότητα και τη νεανική όψη του δέρματος.
Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει –και εξακολουθούν να γίνονται– στην beauty κοινότητα για τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να κρατήσουμε όσο γίνεται πιο σταθερά τα επίπεδα του κολλαγόνου μας σε πείσμα του χρόνου που περνά και φρενάρει τον ρυθμό της σύνθεσής του στο δέρμα, οδηγώντας το σε χαλάρωση.
Προϊόντα φροντίδας και συμπληρώματα διατροφής υπόσχονται να το κρατήσουν… ακμαίο, μέχρι ποιον βαθμό όμως τα καταφέρνουν στην πράξη;
Ζητήσαμε από τους ειδικούς να ρίξουν φως στους μύθους και στις αλήθειες γύρω από το θέμα.
Γιατί χρειάζεστε το κολλαγόνο;
Πρόκειται για μια βασική δομική πρωτεΐνη που βρίσκεται στους τένοντες, στο δέρμα, στα μαλλιά, στις αρθρώσεις, στην καρδιά μας κ.α.
Ο ρόλος του είναι ιδιαίτερα σημαντικός: Παρέχει στήριξη και συνεκτικότητα στους ιστούς, λειτουργώντας σαν ένα είδος «κόλλας» που συγκρατεί το σώμα μας, ενώ εξασφαλίζει την ευλυγισία των συνδέσμων.
Το κολλαγόνο παράγεται φυσικά από τους ινοβλάστες και καταλαμβάνει το 80% του δέρματος, είναι αυτό το πλέγμα στήριξης στο οποίο χρωστά τη σφριγηλότητά του.
Δυστυχώς, η φυσική παραγωγή του από τους ινοβλάστες αρχίζει να μειώνεται αργά αλλά σταθερά ήδη από την ηλικία των 25, σημειώνοντας απώλεια 1% τουλάχιστον κάθε χρόνο που περνά, ενώ κατά την εμμηνόπαυση η πτώση είναι ραγδαία, φτάνοντας το 30%, με ορατές επιπτώσεις στη δομή του δέρματος.
Σε αυτήν τη φάση, η χαλάρωση γίνεται αισθητή, οι ρυτίδες βαθαίνουν, οι αρθρώσεις γίνονται πιο δύσκαμπτες, η απουσία του κολλαγόνου αντικατοπτρίζεται όχι μόνο στην εικόνα του δέρματος, που έχει χάσει φανερά τη νεανικότητά του, αλλά και στη συνολική κατάσταση του σώματος.
Αν σε όλα αυτά προσθέσετε και τις καταστροφικές, non-stop επιθέσεις των ελευθέρων ριζών, που προκαλούνται από την ηλιακή ακτινοβολία, τη ρύπανση, το στρες, την έλλειψη ύπνου, το κάπνισμα, το μπλε φως από τις digital οθόνες –το γνωστό οξειδωτικό στρες, δηλαδή–, οι οποίες επιταχύνουν την αποδόμηση του κολλαγόνου, τότε είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο να ενισχύσετε τα ποσοστά του, ώστε να απολαμβάνετε την ώριμη φάση της ζωής σας με ποιότητα.
Smart info
Το γνωρίζατε; Υπάρχουν 28 διαφορετικοί τύποι κολλαγόνου, εκ των οποίων ο τύπος Ι αποτελεί το 85% του δέρματός μας!
Τι χρειάζεται να θυμάστε
Η πρόληψη είναι η πιο έξυπνη κίνηση που μπορείτε να κάνετε για προστατέψετε το κολλαγόνο σας: Εντάξτε οπωσδήποτε στο πρωινό σας skincare έναν αντιοξειδωτικό ορό με βιταμίνη C, μην παραλείπετε την καθημερινή αντηλιακή προστασία με υψηλό δείκτη SPF, βάλτε τη ρετινόλη στη βραδινή φροντίδα της επιδερμίδας σας πριν δείτε τα πρώτα σημάδια γήρανσης, αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση γλυκών και μην παρασύρεστε από υποσχέσεις που φαίνονται πολύ καλές για να είναι αληθινές.
Κολλαγόνο στο πιάτο
Για να υποστηρίξετε τη φυσική παραγωγή κολλαγόνου στο σώμα σας, ενισχύστε τη διατροφή σας με τροφές πλούσιες σε συστατικά που συμμετέχουν στη σύνθεση αυτής της πρωτεΐνης.
Με δεδομένο ότι η παραγωγή του βασίζεται κυρίως σε αμινοξέα, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, είναι μια πολύ καλή ιδέα να ενισχύσετε το πιάτο σας με τα αμινοξέα που υπάρχουν στο κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα αβγά, αλλά και σε φυτικές τροφές όπως η σόγια, οι ξηροί καρποί, τα μανιτάρια κ.ά.
Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει η βιταμίνη C, η οποία μετατρέπει τα αμινοξέα προλίνη και λυσίνη σε κολλαγόνο (εσπεριδοειδή, φράουλες, μπρόκολο, ακτινίδιο, πιπεριές), το πυρίτιο (δημητριακά, μπανάνες, καστανό ρύζι), ο χαλκός (οστρακοειδή, ηλιόσπορος, δημητριακά ολικής άλεσης), η βιταμίνη Α (γλυκοπατάτα, καρότα, σπανάκι, συκώτι, kale). Οι ειδικοί, ωστόσο, τονίζουν πως κάθε διατροφική προσπάθεια να ενισχύσετε το κολλαγόνο σας τινάζεται στον αέρα από τη γλυκοζυλίωση – ένα βιοχημικό φαινόμενο που μπορεί να ηχεί γλυκά στα αφτιά, αλλά στην πραγματικότητα είναι ύπουλα καταστροφικό.
Όταν το σώμα λαμβάνει μεγαλύτερη ποσότητα σακχάρου από αυτήν που έχει ανάγκη και μπορεί να μεταβολίσει, η ποσότητα που περισσεύει ενώνεται με τις πρωτεΐνες. Αποτέλεσμα, αυτά που οι επιστήμονες ονομάζουν «τελικά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης» (AGEs), τα οποία είναι μόρια που καταστρέφουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη, αποδιοργανώνοντας τον υποστηρικτικό ιστό του δέρματος και οδηγώντας το πιο γρήγορα στη γήρανση.
Το vegan κολλαγόνο είναι κολλαγόνο;
Σε αυτή την ερώτηση οι ειδικοί ξεκαθαρίζουν πως το κολλαγόνο είναι μια πρωτεΐνη που συναντάται σε ανθρώπους και ζώα, όχι στα φυτά.
Το plant-based κολλαγόνο δημιουργείται στα βιοτεχνολογικά εργαστήρια από αμινοξέα, πεπτίδια και ίνες πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης – το αν μπορεί να αντικαταστήσει το κολλαγόνο ζωικής προέλευσης ως προς τη δράση χρήζει περισσότερων επιστημονικών μελετών.
«Γλυκός» εχθρός
Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης οδηγεί στη γλυκοζυλίωση, ένα φαινόμενο που καταστρέφει το κολλαγόνο και την ελαστίνη.
Ενεργοποιήστε το κολλαγόνο σας
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που η ρετινόλη (παράγωγο της βιταμίνης Α) παραμένει σταθερά στην κορυφή της λίστας με τα πιο αγαπημένα αντιγηραντικά συστατικά των δερματολόγων και ένας από αυτούς είναι ότι αποδεδειγμένα υποστηρίζει τη φυσική παραγωγή του κολλαγόνου και αποτρέπει τη διάσπαση του ήδη υπάρχοντος.
Παρόμοια δράση έχει δείξει και το bakuchiol, συστατικό που προέρχεται από τους σπόρους του βοτάνου babchi και θεωρείται η φυτική εναλλακτική της ρετινόλης, ιδανικό για τις επιδερμίδες που δεν «ανέχονται» τη ρετινόλη.
Η καθημερινή χρήση ενός αντιοξειδωτικού ορού με βιταμίνη C είναι πολύ σημαντική, καθώς εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες και διορθώνει τις βλάβες που έχουν ήδη προκαλέσει, ενώ συγχρόνως αυξάνει τη σύνθεση του κολλαγόνου, σταθεροποιεί τις ίνες του και «φρενάρει» την αποδόμησή του.
Και βέβαια, η καθημερινή αντηλιακή προστασία με υψηλό SPF εμποδίζει, μεταξύ άλλων, τις ακτίνες UV να καταστρέψουν τις ίνες του κολλαγόνου, επιταχύνοντας την εμφάνιση των σημαδιών γήρανσης.
Κολλαγόνο στο skincare
Η τοπική εφαρμογή πολύτιμων για το δέρμα συστατικών, όπως της βιταμίνης C, είναι βασικό «εργαλείο» της σύγχρονης κοσμετολογίας για να δώσει απαντήσεις σε ζητήματα της επιδερμίδας –
γιατί, λοιπόν, να μη λειτουργεί και με το κολλαγόνο;
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, τα μόρια του κολλαγόνου είναι τόσο μεγάλα, που δεν μπορούν να διεισδύσουν στην επιδερμίδα, να φτάσουν στη στιβάδα όπου γίνεται η σύνθεση του κολλαγόνου και να διαδραματίσουν κάποιον ρόλο στη διαδικασία.
Ωστόσο, το κολλαγόνο είναι γνωστό για τις εξαιρετικές ενυδατικές του ιδιότητες, οπότε, αν χρησιμοποιείτε ήδη ένα προϊόν skincare με το συγκεκριμένο συστατικό, σίγουρα η επιδερμίδα σας βγαίνει κερδισμένη σε απαλότητα και plumped όψη.
Όσο για το υδρολυμένο κολλαγόνο (θαλάσσιας ή ζωικής προέλευσης), πρόκειται ουσιαστικά για τη διάσπαση αυτής της πρωτεΐνης σε μικρότερες αλυσίδες αμινοξέων, που δημιουργούν τα πεπτίδια κολλαγόνου.
Όταν ανιχνεύονται από το σώμα, τα συγκεκριμένα πεπτίδια δίνουν την εντολή να παραχθεί περισσότερο κολλαγόνο, ενεργοποιώντας έτσι τον σχετικό μηχανισμό.
Το υδρολυμένο κολλαγόνο (θαλάσσιας ή ζωικής προέλευσης) πρωταγωνιστεί κυρίως σε πόσιμα συμπληρώματα, αλλά έχει μπει και κάτω από το μικροσκόπιο της κοσμετολογίας για την πιθανά ευεργετική skincare δράση του.