Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ παρακολούθησαν σχεδόν 4.000 νοικοκυριά στις ΗΠΑ και είδαν ότι τα επίπεδα της ρύπανσης στο σπίτι εκτοξεύονται στα ύψη τα Χριστούγεννα. Μια σημαντική αιτία φαίνεται να είναι η προετοιμασία του εορταστικού γεύματος με όλα τα παρελκόμενα.
Συγκεκριμένα, στις 25 Δεκεμβρίου, τα επίπεδα των μικροσκοπικών σωματιδίων ατμοσφαιρικής ρύπανσης που ονομάζονται PM2,5 ξεπέρασαν τα 30 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα, τις διπλάσιες φορές από ό,τι οποιαδήποτε άλλη μέρα του υπόλοιπου έτους.
Τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας;
Αυτά τα φαινόμενα ρύπανσης σε εσωτερικούς χώρους είναι ανησυχητικά για την υγεία, επειδή η ετήσια κατευθυντήρια γραμμή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την ποιότητα του αέρα συνιστά ότι ο ετήσιος μέσος όρος των PM2.5 δεν πρέπει να υπερβαίνει τα πέντε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα.
Τα PM2.5 είναι μικροσκοπικά σωματίδια ρύπανσης αρκετά μικρά ώστε να εισχωρούν στους πνεύμονες και έχουν συνδεθεί με υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και αναπνευστικών ασθενειών.
«Καθώς οι χειμερινοί μήνες είναι πιο κρύοι και σκοτεινοί, έχουμε την τάση να περνάμε περισσότερο χρόνο στο σπίτι και να μαγειρεύουμε περισσότερο – και αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε», εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφές της μελέτης δρ Ντέιβιντ Λάντερμπεργκ.
«Στη μελέτη μας αναλύοντας δεδομένα ποιότητας του αέρα σε χιλιάδες σπίτια, βλέπουμε ότι οι εκδηλώσεις σε εσωτερικούς χώρους που παράγουν σωματίδια γίνονται πιο συχνές το χειμώνα και κατά τη διάρκεια εορτών που βασίζονται στο φαγητό, όπως τα Χριστούγεννα», προσθέτει.
Τα τρόφιμα που καίγονται, τσιγαρίζονται ή σιγομαγειρεύονται παράγουν αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια, όπως και τα υπολείμματα καμένων τροφών που συγκεντρώνονται στο φούρνο ή στις εστίες, γι’ αυτό οι ειδικοί προτείνουν να ανοίγουμε το παράθυρο καθώς μαγειρεύουμε.
Επιπλέον, μέσα από την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, φάνηκε ότι λίγο πάνω από το ήμισυ των συγκεντρώσεων PM2,5 μέσα στα σπίτια προέρχονται απ’ έξω και περίπου το 28% προέρχεται από δραστηριότητες όπως το μαγείρεμα και το καθάρισμα.
Σε γενικές γραμμές, τα επίπεδα της ρύπανσης κορυφώνονταν στις 8 π.μ., στις 12 μ.μ. και στις 6 μ.μ. – τις ώρες που οι άνθρωποι συνήθως ετοιμάζουν τα γεύματά τους.
Extra tips για να διατηρήσετε τον αέρα στο σπίτι σας καθαρό τα Χριστούγεννα και όχι μόνο
- Αερίζετε τακτικά το χώρο σας: Ανοίγοντας τα παράθυρα ή τις πόρτες σας για λίγα λεπτά την ημέρα μπορείτε να βελτιώσετε άμεσα την ποιότητα του αέρα.
- Τα χαλιά είναι σαν σφουγγάρια, γι’ αυτό καθαρίστε τα συχνά, ειδικά κοντά στις εισόδους: Χρησιμοποιήστε ένα χαλάκι και βγάλτε τα παπούτσια στην πόρτα για να μειώσετε τις κοινές τοξίνες του χαλιού κατά περίπου 60%.
- Τοποθετείστε στρατηγικά στο χώρο σας φυτά εσωτερικού χώρου: Tη θεωρία ότι τα φυτά, ως φίλτρα των τοξικών ουσιών, παίζουν σημαντικό ρόλο στον καθαρισμό του αέρα στους κλειστούς χώρους διατύπωσε για πρώτα φορά, το 1989, η NASA. Kατά τη διάρκεια της ημέρας, όλα τα φυτά λειτουργούν ως φυσικοί ιονιστές – δεσμεύουν το διοξείδιο του άνθρακα και απελευθερώνουν οξυγόνο.