Τις περισσότερες φορές η εξήγηση είναι απλή: Πήρατε βάρος επειδή τρώτε περισσότερο και ασκείστε λιγότερο.
Ωστόσο, δεν είναι πάντα έτσι τα πράγματα.
Αν τα νούμερα στη ζυγαριά σας ανέβηκαν πρόσφατα χωρίς κάποια προφανή αιτία, παρακάτω θα βρείτε μερικούς «υπόπτους» που μπορεί να θέλετε να εξετάσετε για να ξεδιαλύνετε το μυστήριο:
Αιτίες που σχετίζονται με την ηλικία
Η γήρανση επιφέρει φυσιολογικές αλλαγές που μπορεί να επηρεάσουν το βάρος σας. Η κυριότερη από αυτές είναι η απώλεια μυών.
Ξεκινώντας από τη μέση ηλικία, χάνετε περίπου 1% της μυϊκής μάζας ανά έτος, γεγονός που επηρεάζει τη δύναμη και το μεταβολισμό (πόσο γρήγορα καίτε θερμίδες).
Οι μικρότεροι μύες χρειάζονται και λιγότερες θερμίδες, πράγμα που σημαίνει ότι αν δεν τροποποιήσετε τη διατροφή σας, μπορεί να καταναλώνετε περισσότερες θερμίδες από όσες χρειάζεστε πραγματικά.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, καθώς το πλεόνασμα των θερμιδών αποθηκεύεται ως λίπος, επισημαίνουν οι ειδικοί του Κέντρου Διαχείρισης Βάρους και Ευεξίας του Χάρβαρντ.
Άλλες αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία και μπορούν να επηρεάσουν το βάρος είναι:
Το χρόνιο στρες
Το άγχος και η συσσωρευμένη πίεση, με τα χρόνια, οδηγούν σε σταθερά υψηλά επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης.
Μια από τις «δουλειές» της κορτιζόλης είναι να βοηθά το σώμα να αναπληρώνει τις αποθήκες ενέργειας.
Σε ορισμένους ανθρώπους, αυτό μπορεί να προάγει έμμεσα την αύξηση του σωματικού βάρους.
Δηλαδή, επειδή το σώμα σας νομίζει ότι χρειάζεται επιπλέον ενέργεια, αυξάνει το αίσθημα της όρεξης και αποθηκεύει την αχρησιμοποίητη ενέργεια ως λίπος.
Κυρίως όμως, το στρες οδηγεί σε καταναγκαστικές συμπεριφορές, όπως η υπερβολική κατανάλωση κατανάλωση comfort foods (τροφίμων που παρέχουν παρηγοριά), τα οποία συχνά είναι γεμάτα ζάχαρη, ανθυγιεινά λιπαρά, επιπλέον θερμίδες και αλάτι.
Η έλλειψη ύπνου
Οι αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία επηρεάζουν και την ικανότητά σας να κοιμάστε καλά.
Αν κοιμάστε για λιγότερο από 6 ώρες κάθε βράδυ, εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα, αυτό είναι πολύ πιθανό να έχει απορρυθμίσει τις ορμόνες που ρυθμίζουν την όρεξή σας.
Η έλλειψη ύπνου οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα ορμονών που σας κάνουν να πεινάτε, χαμηλότερα επίπεδα ορμονών που σας λένε ότι είστε χορτάτοι και υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης.
Οι αλλαγές στις ορμόνες του φύλου
Οι δύο κύριες ορμόνες του φύλου, δηλαδή τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη, μειώνονται μεγαλώνοντας.
Στις γυναίκες, τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων συνδέονται με προβλήματα ύπνου και αυξημένο σωματικό λίπος. Στους άνδρες, τα μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης συνδέονται με λιγότερη μυϊκή μάζα.
Υποκείμενα προβλήματα υγείας
Η αύξηση του βάρους, ειδικά αν είναι απότομη, μπορεί να οφείλεται σε προβλήματα υγείας.
Για παράδειγμα, κάποιος που πάσχει από καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να παρουσιάσει αύξηση βάρους λόγω κατακράτησης υγρών – η οποία μπορεί να εμφανιστεί ως πρήξιμο στα πόδια, τους αστραγάλους, τα πόδια ή την κοιλιά.
Αυτό πιθανόν να συνοδεύεται από συμπτώματα όπως κόπωση ή δύσπνοια.
Άλλες υποκείμενες παθήσεις που σχετίζονται με την αύξηση του σωματικού βάρους
- Διαβήτης.
- Ορισμένες νεφρικές παθήσεις.
- Υπνική άπνοια.
- Προβλήματα θυρεοειδούς.
Ο γιατρό σας μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε την ακριβή αιτία πίσω από την απότομη ή υπερβολική αύξηση του βάρους σας.
Μπορεί, επίσης, να είναι χρήσιμο να επισκεφθείτε έναν διαιτολόγο για να καθορίσετε τη σωστή πρόσληψη θερμίδων για τις τρέχουσες ανάγκες σας.