Η συναισθηματική νοημοσύνη αναφέρεται στην ικανότητα αναγνώρισης και διαχείρισης των συναισθημάτων μας καθώς και των συναισθημάτων των άλλων. Περιλαμβάνει δεξιότητες όπως η συναισθηματική επίγνωση και είναι απαραίτητη διότι τα συναισθήματά μας ορίζουν μεγάλο μέρος της σκέψης και της συμπεριφοράς μας.
Όλα όσα νιώθουμε επηρεάζουν τόσο τις σχέσεις μας στην εργασία όσο και την προσωπική μας ζωή. Επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ζούμε αλλά και τα κίνητρά μας. Αν δεν έχουμε επίγνωση των συναισθημάτων μας, μπορεί να εύκολα να γίνουμε «όμηροί» τους.
Χωρίς επίγνωση, ζούμε σύμφωνα με ένα «σενάριο» που ποτέ δεν αφιερώσαμε χρόνο για να αναγνωρίσουμε.
Πώς μπορούμε να αυξήσουμε την συναισθηματική επίγνωση για πιο υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη και εντέλει καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία;
5 τρόποι να είμαστε πιο συνειδητοί συναισθηματικά
#1 Κάνουμε μια λίστα συναισθημάτων
Μια λίστα συναισθημάτων μπορεί να περιέχει δεκάδες λέξεις που θα πρέπει να κατηγοριοποιήσετε. Κάποια συναισθήματα είναι για παράδειγμα άβολα ή στενάχωρα ενώ άλλα πάλι θετικά και χαρούμενα ή απλώς «ισχυρά».
#2 Λαμβάνουμε τα μηνύματα που μας στέλνει το σώμα μας
Όλα τα συναισθήματα μας στέλνουν μηνύματα. Μας ενημερώνουν για την ασφάλειά μας, μας βοηθούν να αναγνωρίσουμε τις αξίες μας και επιτρέπουν ή εμποδίζουν τη σύνδεση με την ίδια τη ζωή μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να τα ακούμε…
Κάντε παύση για ένα λεπτό, τρεις φορές την ημέρα και παρατηρείστε σαν θεατής αυτό που αισθάνεστε μια συγκεκριμένη στιγμή. Αφού εντοπίσετε το συναίσθημα, αφιερώστε χρόνο και σκεφτείτε τυχόν άλλα συναισθήματα που μπορεί να νιώθετε ταυτοχρόνως για να κάνετε τις σωστές συνδέσεις.
Για παράδειγμα, εάν είστε ανήσυχοι, μπορεί να αναγνωρίσετε ότι είστε παράλληλα και φοβισμένοι. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορείτε να βρείτε ένα ήσυχο μέρος όπου δεν θα σας ενοχλούν, να καθίσετε ή να ξαπλώσετε και να πάρετε μερικές βαθιές αναπνοές.
#3 Γινόμαστε πιο ανθεκτικοί στα δύσκολα
Κάποια συναισθήματα, όπως η ντροπή και η θλίψη, μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα αποδεχτούμε. Ωστόσο, υπάρχουν συγκεκριμένες βοηθητικές τεχνικές που μπορούν να αυξήσουν την ανεκτικότητά μας στο να τα βιώσουμε.
Δύο από αυτές είναι:
- Η πρακτική του διαλογισμού επίγνωσης που περιλαμβάνει την παρακολούθηση εσωτερικών διεργασιών (σκέψεις και συναισθήματα). Είναι μια εκπαίδευση ώστε να μπορεί κανείς να επιλέξει πού θα κατευθύνει την προσοχή του και να παρακολουθήσει τον εσωτερικό του κόσμο.
- Οι ασκήσεις αυτο-συμπόνιας που καταλήγουν σε πλήρη αποδοχή του πώς νιώθουμε κάθε στιγμή. Η αυτο-συμπόνια μας βοηθά να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε πάνω από όλα άνθρωποι με αδυναμίες και ότι κάνουμε λάθη. Επιπλέον, να συνειδητοποιήσουμε πως δεν είμαστε οι μόνοι που βιώνουμε μια «παλέτα» συναισθημάτων.
Για άτομα που έχουν υποστεί κάποιο τραύμα, η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη.
#4 Παρατηρούμε τα μοτίβα συναισθημάτων που σχετίζονται με τη συμπεριφορά μας
Ποιες συμπεριφορές οδηγούν σε θετικά ή αρνητικά συναισθήματα; Ποια συναισθήματα οδηγούν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές; Ποια συναισθήματα σας δίνουν κίνητρο για να επιτύχετε τους στόχους σας και ποια εμποδίζουν την ανάληψη δράσης;
Όλα αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει σταδιακά να θέσετε στον εαυτό σας με υπομονή, αγάπη και ηρεμία.
#5 Δεν τα «κουκουλώνουμε»
Μεγάλο μέρος του καθημερινού μας άγχους σχετίζεται με συναισθήματα που προκύπτουν από την τάση μας να κρίνουμε αυτό που νιώθουμε. Μια τέτοια κρίση εμποδίζει την αποδοχή όλου του φάσματος των συναισθημάτων που αποτελούν μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης.
Αντί για μια συναισθηματική αποφυγή, επιλέξτε να έρθετε αντιμέτωποι με την αλήθεια που σας λέει το σώμα σας.
Διαφορετικά, θα είναι πολύ δύσκολο να έχετε τον έλεγχο στην καθημερινότητά σας και τις επιλογές σας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση και θλίψη.