«Ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό»; Αυτή είναι μια ερώτηση που συχνά κάνουμε στα μικρά παιδιά, ξεχνώντας μάλλον το πόσο σημαντικό είναι το φαγητό μας να μας προσφέρει ευχαρίστηση σε κάθε ηλικία. Η απόλαυση που σχετίζεται με την διατροφή μας έχει άλλωστε σημαντικά οφέλη για την υγεία.
Ας τα δούμε σήμερα αναλυτικά…
Τι λέει η επιστήμη για τη βιταμίνη της «Απόλαυσης»
Η ευχαρίστηση που αποκομίζουμε από το φαγητό αφορά τόσο τη γεύση όσο και τον εγκέφαλο, οδηγώντας στην απελευθέρωση ντοπαμίνης.
Η ντοπαμίνη αναφέρεται συχνά ως η «ορμόνη της ανταμειβής και της ευτυχίας» επειδή ενεργοποιεί τις οδούς ανταμοιβής στον εγκέφαλο, κάτι που βοηθά στην προώθηση της χαράς, της ηρεμίας, του κινήτρου και της εστίασης.
Παλαιότερη έρευνα έδειξε πως σε ορισμένα παχύσαρκα άτομα, η ισορροπία αυτού του νευροδιαβιβαστή είχε διαταραχθεί με αποτέλεσμα υπερκατανάλωση τροφής έτσι ώστε να επιτευχθεί επαρκής ευχαρίστηση από το φαγητό.
Όταν επομένως η χημεία του εγκεφάλου λειτουργεί σωστά, η απόλαυση του φαγητού μπορεί να οδηγήσει σε σωματικά οφέλη. Όταν είμαστε χαλαροί και ευχαριστημένοι, το νευρικό μας σύστημα περνά σε μια κατάσταση ανάπαυσης και σωστής πέψης, απορροφώντας καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνει.
Μεγάλη επιστημονική ανασκόπηση, που εξέτασε 119 μελέτες σχετικά με τη σχέση μεταξύ απόλαυσης του φαγητού και της υγιεινής διατροφής, συνέδεσε επίσης την ευχαρίστηση με πιο ποιοτικές διατροφικές επιλογές και συνολικά μια πιο ισορροπημένη διατροφή.
Η συναισθηματική πτυχή της διατροφής
Οι ώρες των γευμάτων θα ήταν αρκετά βαρετές αν το φαγητό ήταν απλά «καύσιμο». Το φαγητό έχει μια ευρεία διάσταση και έχει να κάνει με την ανθρώπινη εμπειρία στο σύνολό της, από το να μας φέρει κοντά με τους αγαπημένους μας μέχρι να μας συνδέσει με την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Εν ολίγοις, το φαγητό μας θρέφει σωματικά μα και ψυχικά. Πώς θα ήταν άλλωστε μια οικογενειακή συγκέντρωση στο κυριακάτικο τραπέζι αν δεν είχαμε κάτι να τσιμπήσουμε; Πώς θα ήταν αν δεν είχαμε να περιμένουμε το γνωστό επιδόρπιο απ’ τα χεράκια ενός αγαπημένου μας προσώπου; Αν δεν είχαμε στο πιάτο μας μια ζεστή σούπα το χειμώνα όταν κρυολογούμε;
Είναι προφανές λοιπόν πως το φαγητό έχει τον τρόπο του να μας ηρεμεί και να μας ανεβάζει τη διάθεση.
Υπάρχουν καλά και κακά φαγητά;
Πρέπει να λέτε όχι στα φαγητά που αγαπάτε αν είναι πλούσια σε θερμίδες και λιπαρά; Αν όντως απολαμβάνετε και έχετε την προσοχή σας σε αυτό που τρώτε, τότε θα έχετε μεγαλύτερη ελευθερία να τρώτε ό,τι θέλετε αφού θα έχετε το μέτρο, το οποίο είναι μάλλον τελικά και το «κλειδί».
Από την άλλη βέβαια, υπάρχει και η συναισθηματική διατροφή που μας κάνει να χάνουμε τον έλεγχο. Η στροφή στο φαγητό για την αντιμετώπιση συναισθημάτων όπως το άγχος, ο θυμός ή η λύπη συχνά οδηγεί σε αλόγιστη κατανάλωση και δημιουργεί μια κακή σχέση με το φαγητό. Γι’ αυτό λοιπόν μπορεί να είστε επιφυλακτικοί να φάτε για ευχαρίστηση.
Ευτυχώς, το ένα έχει μεγάλη διαφορά από το άλλο, τόσο ως προς την πρόθεσή τους όσο και ως προς τα αποτελέσματά τους.
Το να τρως για να απολαύσεις κάτι είναι μια συνειδητή επιλογή που μας προτρέπει να ευχαριστηθούμε τη γεύση, την υφή και όλη τη διαδικασία του γεύματος.
Επίσης, το να απολαμβάνετε προσεκτικά το φαγητό σας δεν θα σας δημιουργήσει αισθήματα ενοχής μετά.
Απόλαυση και τροφή: Ο τέλειος συνδυασμός
Αν το καλοσκεφτείτε, λίγα πράγματα στη ζωή συγκρίνονται με τη χαρά της απόλαυσης του φαγητού. Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε θρέφουν το σώμα μας, μπορούν να ανακουφίσουν το πνεύμα μας και ευχαριστούν τους γευστικούς μας κάλυκες.
Φυσικά, δεν υπάρχει η τέλεια διαχωριστική γραμμή μεταξύ συναισθηματικής διατροφής και διατροφής για απόλαυση και μπορεί στιγμές- στιγμές να χάνεται το μέτρο.
Και αυτό είναι φυσιολογικό. Αρκεί να μην είναι ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο, στην οποία περίπτωση καλό θα ήταν να ζητήσετε τη βοήθεια και την καθοδήγηση των ειδικών για να εντοπίσετε την αιτία και να την καταπολεμήσετε.
