Το ξενύχτι, κύριο χαρακτηριστικό των «βραδινών» τύπων, δεν είναι τελικώς ο «ένοχος» για τα αυξημένα ποσοστά πρόωρων θανάτων που καταγράφονται στα άτομα με τον συγκεκριμένο… νυχτερινό χρονότυπο σε σύγκριση με όσους είναι «πρωινοί» τύποι.

Αυτό έδειξε μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Chronobiology International» και η οποία βασίστηκε σε ανάλυση δεδομένων σχετικά με σχεδόν 23.000 δίδυμα στη Φινλανδία.

Τους… τρώνε οι κακές συνήθειες

Από τη μελέτη που διήρκεσε 37 έτη προέκυψε ότι στο… εδώλιο του κατηγορουμένου για τους πρόωρους θανάτους των «ξενύχτηδων» πρέπει να μπουν οι κακές συνήθειες που συνήθως έχουν σε σύγκριση με όσους … ξυπνούν με τις κότες – συγκεκριμένα το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ.

«Τα ευρήματά μας μαρτυρούν ότι υπάρχει μικρή ή και καθόλου συμβολή του χρονότυπου στη θνησιμότητα» ανέφερε ο δρ Κρίστερ Χάμπλιν από το Φινλανδικό Ινστιτούτο για την Εργασιακή Υγεία στο Ελσίνκι, εκ των συγγραφέων της νέας μελέτης.

«Επιπροσθέτως ο αυξημένος κίνδυνος θνησιμότητας που συνδέεται με τα άτομα που είναι σαφώς ‘βραδινοί’ τύποι φαίνεται να οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κατανάλωση καπνού και αλκοόλ που συνηθίζουν να κάνουν αυτά τα άτομα σε σύγκριση με τους ‘πρωινούς’ τύπους» συμπλήρωσε ο δρ Χάμπλιν.

Καρδιοπάθειες για τα… νυχτοπούλια

Υπάρχουν ολοένα και περισσότερα στοιχεία που μαρτυρούν ότι η διάρκεια και η ποιότητα του ύπνου καθώς και η εργασία σε βάρδιες επηρεάζουν την υγεία. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει πως τα… νυχτοπούλια έχουν αυξημένο κίνδυνο νοσηρότητας κυρίως εξαιτίας καρδιολογικών προβλημάτων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι δεδομένα που δημοσιεύθηκαν το 2018 και προέρχονταν από την UK Biobank είχαν δείξει ότι οι βραδινοί τύποι έχουν αυξημένο κίνδυνο νοσηρότητας από όλα τα αίτια, συμπεριλαμβανομένων των καρδιοπαθειών.

Η νέα 37ετής μελέτη

Ηταν αυτή η προηγούμενη βρετανική μελέτη που ενέπνευσε τους φινλανδούς ερευνητές ώστε να πραγματοποιήσουν τη δική τους – και αυτό διότι θέλησαν να αναλύσουν παραμέτρους που δεν είχαν αναλυθεί στο παρελθόν όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ.

Ετσι οι επιστήμονες παρακολούθησαν από το 1981 ως το 2018 22.976 άνδρες και γυναίκες – στο σύνολό τους διδύμους – ηλικίας 24 ετών κατά μέσο όρο στην αρχή της μελέτης.

Κατά την έναρξη της μελέτης ζητήθηκε από τα δίδυμα να επιλέξουν μια από τις τέσσερις ακόλουθες απαντήσεις: «Είμαι σαφώς πρωινός τύπος», «Είμαι ως έναν βαθμό πρωινός τύπος», «Είμαι σαφώς βραδινός τύπος», «Είμαι ως έναν βαθμό βραδινός τύπος».

Τα ευρήματα

Οι ερευνητές επανήλθαν το 2018 για να δουν αν κάποιοι από τους συμμετέχοντες είχαν πεθάνει με βάση τα επίσημα εθνικά αρχεία. Στην ανάλυσή τους έλαβαν υπόψη παράγοντες όπως το μορφωτικό επίπεδο, η καθημερινή κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ο Δείκτης Μάζας Σώματος και η διάρκεια του ύπνου.

Με βάση τα ευρήματα, 7.591 άτομα από τα δίδυμα δήλωσαν «ως έναν βαθμό βραδινοί τύποι» και 2.262 άτομα ως «σαφώς βραδινοί τύποι». Οι αριθμοί για τους «ως έναν βαθμό πρωινούς τύπους» και «σαφώς πρωινούς τύπους» ήταν 6.354 και 6.769 αντιστοίχως.

Μικρότερη διάρκεια ύπνου, κάπνισμα και αλκοόλ

Οπως προέκυψε, σε σύγκριση με τους πρωινούς τύπους οι βραδινοί τύποι ήταν νεότεροι ενώ κάπνιζαν και έπιναν περισσότερο. Οι βραδινοί τύποι επίσης ήταν λιγότερο πιθανό να αναφέρουν πως κοιμούνται επί 8 ώρες κάθε νύχτα, όπως συστήνεται από τους ειδικούς και τους αρμόδιους οργανισμούς.

9% μεγαλύτερος κίνδυνος θανάτου από όλα τα αίτια

Από το σύνολο των συμμετεχόντων στη μελέτη 8.728 άτομα απεβίωσαν ως το 2018. Οι πιθανότητες θανάτου από οποιοδήποτε αίτιο ήταν 9% μεγαλύτερες στους «σαφώς βραδινούς τύπους» σε σύγκριση με τους «σαφώς πρωινούς τύπους».

Δεν ήταν ένοχος ο χρονότυπος

Ωστόσο η ανάλυση των στοιχείων έδειξε ότι το κάπνισμα και το αλκοόλ ήταν οι κύριοι «ένοχοι» για τους θανάτους και όχι ο χρονότυπος των συμμετεχόντων. Το εύρημα αυτό φάνηκε να επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι οι βραδινοί τύποι που δεν κάπνιζαν δεν είχαν αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Σε ό,τι αφορούσε την κατανάλωση αλκοόλ, ο κίνδυνος θανάτου σχετιζόταν τόσο με νόσους που συνδέονται με το αλκοόλ όσο και με δηλητηρίαση εξαιτίας κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων του.

Το πλεονέκτημα και το αδύναμο σημείο της μελέτης

Παρότι ήταν σημαντικό το γεγονός ότι στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης υπήρξε ενδελεχής ανάλυση παραγόντων του τρόπου ζωής οι οποίοι επηρεάζουν τον κίνδυνο θανάτου ατόμων με διαφορετικό χρονότυπο, οι ερευνητές παραδέχθηκαν ότι ένα από τα αδύναμα στοιχεία της έρευνάς τους ήταν το ότι βασίστηκε σε αυτο-αναφορές που έκαναν οι συμμετέχοντες σχετικά με το βιολογικό ρολόι τους και τις συνήθειές τους.