Σε περιόδους υψηλού στρες, πολλοί άνθρωποι τρώνε περισσότερο από το συνηθισμένο, φαινόμενο που οι ειδικοί ονομάζουν “stress eating” («φαγητό λόγω άγχους»). Αν και οι μικρές διατροφικές περιστασιακές παρασπονδίες δεν βλάπτουν, μπορεί να υπάρξει πρόβλημα εάν το φαγητό γίνεται όλο και συχνότερα «πηγή» συναισθηματικής άνεσης και ασφάλειας.
Σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neuron, το άγχος σε συνδυασμό με το πλούσιο σε θερμίδες comfort food οδηγεί σε εγκεφαλικές αλλαγές που εντείνουν την έντονη επιθυμία για γλυκό, χορταστικό φαγητό, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα να πάρετε κιλά.
Διαβάστε επίσης: Διαισθητική διατροφή: Πώς και γιατί να καλλιεργήσετε μια υγιή σχέση με το φαγητό
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Garvan ανακάλυψαν ότι το στρες ανέλαβε την τυπική αντίδραση του εγκεφάλου στον κορεσμό, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τη συνεχή ενεργοποίηση των σημάτων ανταμοιβής που οδήγησαν στην κατανάλωση τροφών που είναι πιο εύγευστα.
«Είδαμε ότι το χρόνιο στρες, σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλής θερμιδικής αξίας, μπορεί να οδηγήσει σε ολοένα και περισσότερη πρόσληψη τροφής καθώς και στην προτίμηση για γλυκά, εξαιρετικά εύγευστα τρόφιμα, προάγοντας έτσι την αύξηση βάρους και την παχυσαρκία.
Αυτή η έρευνα υπογραμμίζει πόσο κρίσιμη είναι μια υγιεινή διατροφή, ειδικά σε περιόδους στρες» δήλωσε ο καθηγητής δρ Herbert Herzog, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.
Πώς συνδέονται στρες και λαχτάρα για comfort food
«Όταν βιώνουμε άγχος, το σώμα μας απελευθερώνει ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη. Η κορτιζόλη μπορεί να αυξήσει την όρεξή μας και να εντείνει την επιθυμία μας για τροφές «άνεσης» με πολλές θερμίδες, ιδιαίτερα εκείνες με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά» εξηγούν οι ερευνητές.
Αυτός ο τύπος τροφών ενεργοποιεί το κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου ενώ το να τρώτε ενώ έχετε στρες μπορεί να δημιουργήσει ανθυγιεινούς συνειρμούς. Με άλλα λόγια, εάν αισθάνεστε λιγότερο αγχωμένοι μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, είναι πιο πιθανό να συνεχίσετε με αυτή τη συμπεριφορά στο μέλλον.
«Τα comfort foods με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες ενεργοποιούν τα κέντρα ανταμοιβής στον εγκέφαλο, προκαλώντας την απελευθέρωση χημικών ουσιών που μας χαρίζουν καλή διάθεση, όπως η ντοπαμίνη. Ενώ η κατανάλωση τους προσφέρει προσωρινή ανακούφιση και ευχαρίστηση, δημιουργούν επίσης μια σύνδεση μεταξύ του στρες και της κατανάλωσης ανθυγιεινών τροφών.
Αποκτούμε δηλαδή σταδιακά την συνήθεια να καταναλώνουμε όλο και περισσότερα τέτοια τρόφιμα όταν νιώθουμε άγχος» επισημαίνουν οι ερευνητές.
Το άγχος… «παχαίνει»
Το άγχος προκαλεί φυσιολογικές και συμπεριφορικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους. «Το στρες κρατά το σώμα σας σε κατάσταση επιβίωσης, πράγμα που σημαίνει ότι θα ενεργεί βάσει ενστίκτου για να σας διατηρήσει ασφαλείς» λένε οι ειδικοί.
Όταν τα επίπεδα στρες είναι υψηλά μπορεί να υπάρξουν οι ακόλουθες αλλαγές:
- Ορμονικές αλλαγές: Το στρες ενεργοποιεί την απελευθέρωση κορτιζόλης, η οποία μπορεί να αυξήσει την όρεξη και να προωθήσει την συσσώρευση λίπους, ειδικά σε περιοχές όπως αυτή της κοιλιάς. Μπορεί επίσης να διαταράξει την ισορροπία άλλων ορμονών που εμπλέκονται στη ρύθμιση της όρεξης, όπως η λεπτίνη και η γκρελίνη.
- Συναισθηματικό φαγητό: Το άγχος μπορεί επίσης να οδηγήσει σε συναισθηματικό φαγητό ως μηχανισμό αντιμετώπισης. Ο συνδυασμός της λαχτάρας που προκαλείται από το στρες και η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες μπορεί να συμβάλει στην αύξηση βάρους.
- Μειωμένη φυσική δραστηριότητα: Το χρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερα κίνητρα για σωματική δραστηριότητα και άσκηση, οδηγώντας σε έναν πιο καθιστικό τρόπο ζωής.
- Διαταραχές ύπνου: Το άγχος μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου σας, με το ανεπαρκή ύπνο να συνδέεται με αύξηση βάρους και μεταβολικές διαταραχές.