Πολλοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ακμή, συμπεριλαμβανομένων των ορμονών, της γενετικής, του περιβάλλοντος, των προϊόντων περιποίησης του δέρματος, ορισμένων φαρμάκων και παθήσεων υγείας. Η διατροφή μας μπορεί επίσης να παίξει κάποιο ρόλο.
Η καλύτερη θεραπεία για την ακμή εξαρτάται επίσης από διάφορους μεμονωμένους παράγοντες και απαιτεί την επίσκεψη σε έναν ειδικό- δερματολόγο.
5 μύθοι για την ακμή που πρέπει να αφήσουμε… πίσω
Μύθος #1: «Μόνο οι έφηβοι εμφανίζουν ακμή»
Εάν αντιμετωπίζετε ακμή ενηλίκων, δεν είστε οι μόνοι!
Η ακμή εμφανίζεται καθώς αλλάζουν οι ορμόνες. Ορισμένες ορμόνες προκαλούν αύξηση του σμήγματος (έλαιο στους αδένες του δέρματος), καθώς και αυξημένη ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος. Αυτοί οι δύο παράγοντες, σε συνδυασμό με τη συσσώρευση παλαιών κυττάρων του δέρματος, έχουν ως αποτέλεσμα την ακμή.
Για πολλούς ανθρώπους, η ακμή κορυφώνεται κατά την εφηβεία, αλλά μπορεί να συνεχιστεί σε όλη την ενήλικη ζωή (επίμονη ακμή). Κάποιοι άνθρωποι έχουν ακμή όψιμης έναρξης ή ακμή που αρχίζει μετά την ηλικία των 25 ετών, αν και αυτό μπορεί να είναι ένα λιγότερο συχνό φαινόμενο.
Κάποιες έρευνες εκτιμούν ότι το 50% των ατόμων ηλικίας 20-29 ετών, το 35% των ατόμων ηλικίας 30-39 ετών, το 26% των ατόμων ηλικίας 40-49 ετών και το 15% των ατόμων ηλικίας 50 ετών και άνω εμφανίζουν ακμή.
Διαβάστε επίσης: Αντιγήρανση στο… πιάτο: 7 τροφές για να δείχνετε νεότεροι
Η ακμή ενηλίκων μπορεί να σχετίζεται, όπως είπαμε, με τις ορμόνες και ενδοκρινικές διαταραχές, τη γενετική, το στρες, τη χρήση καλλυντικών, το κάπνισμα, τη διατροφή και ορισμένα φάρμακα, μεταξύ άλλων παραγόντων.
Η θεραπεία τόσο για την εφηβική όσο και για την ενήλικη ακμή ποικίλλει ανάλογα με τη βαρύτητα και την αιτία και ο γιατρός σας είναι εκείνος που μπορεί να καθορίσει τελικά την καλύτερη για εσάς.
Μύθος #2: «Η σοκολάτα κάνει κακό στην ακμή»
Η έρευνα για το εάν η σοκολάτα προκαλεί ή επιδεινώνει την ακμή είναι, στην καλύτερη περίπτωση, αντικρουόμενη.
Μια μικρή μελέτη φοιτητών κολεγίου διαπίστωσε ότι η κατανάλωση σοκολάτας είχε μεγαλύτερη σχέση με την ακμή από την κατανάλωση ζελέ, αλλά αυτό δεν αποδεικνύει ότι η σοκολάτα προκαλεί ακμή.
Μια άλλη πολύ μικρή, παλαιότερη μελέτη μεταξύ 14 νεαρών ενηλίκων ανδρών που περιγράφονταν ως «επιρρεπείς στην ακμή» διαπίστωσε ότι η λήψη δισκίων κακάο συσχετίστηκε με ελαφρώς χειρότερη ακμή. Αλλά αυτή η μελέτη δεν προσδίδει αρκετά στοιχεία ώστε να βγουν ασφαλή συμπεράσματα.
Άλλες έρευνες πάλι δεν έχουν δείξει καμία σχέση μεταξύ της κατανάλωσης είτε σοκολάτας είτε προϊόντων που περιέχουν κακάο και της εμφάνισης ακμής.
Πρώτον, επειδή η σοκολάτα περιέχει συστατικά όπως ζάχαρη και γάλα, τα οποία μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση δερματικών παθήσεων σε μερικούς ανθρώπους, είναι δύσκολο να ξεκαθαρίσουμε εάν η σοκολάτα είναι ο πραγματικός ένοχος.
Επιπλέον, οι περισσότερες μελέτες που αξιολογούν τις σχέσεις μεταξύ διατροφής και ακμής γενικά είναι μικρές και οι ερευνητές δεν μπορούν να ελέγξουν το περιβάλλον των συμμετεχόντων, όπως άλλα τρόφιμα που τρώνε, φάρμακα που ενδεχομένως παίρνουν ή συμπεριφορές που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ακμή τους.
Ωστόσο, η έρευνα έχει δείξει ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες και πρόσθετα σάκχαρα είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν ακμή από εκείνους που δεν το κάνουν.
Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη (GI) – τα οποία προκαλούν γρήγορη αύξηση του σακχάρου στο αίμα αφού τα καταναλώσουμε- θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ακμή. Αλλά οι περισσότερες μελέτες σχετικά με τον ρόλο του γαστρεντερικού συστήματος στην ανάπτυξη ακμής είναι μικρές.
Φαίνεται επίσης ότι υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ των διατροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και της φλεγμονής. Επειδή η ακμή είναι μια φλεγμονώδης κατάσταση, είναι πιθανό η κατανάλωση πολλής σοκολάτας (και επομένως ζάχαρης) να αυξήσει τον αριθμό των σπυριών που βγάζετε.
Συνολικά, η έρευνα δεν υποστηρίζει την υπόθεση ότι η ίδια η σοκολάτα προκαλεί ακμή. Αλλά αν έχετε παρατηρήσει αυξημένη ακμή μετά την κατανάλωση σοκολάτας, σκεφτείτε να μεταβείτε στη μαύρη σοκολάτα, η οποία είναι χαμηλότερη σε πρόσθετη ζάχαρη.
Μύθος #3: «Τα γαλακτοκομικά την προκαλούν»
Υπάρχει εδώ και πολύ καιρό διαμάχη ανάμεσα στους ειδικούς σχετικά με το αν η κατανάλωση γαλακτοκομικών προκαλεί ακμή και οι έρευνες συνεχίζονται.
Πολλές μελέτες παρατήρησης έχουν διερευνήσει τη σχέση μεταξύ ακμής και διαφόρων ειδών γαλακτοκομικών, συμπεριλαμβανομένου του γάλακτος με λιπαρά, του τυριού και του παγωτού. Αυτές οι μελέτες έχουν αποφέρει ασυνεπή συμπεράσματα.
Μια ανασκόπηση 14 μελετών παρατήρησης διαπίστωσε ότι η κατανάλωση ενός ποτηριού γάλακτος την ημέρα συνδέεται με αυξημένη ακμή, αλλά η κατανάλωση 2-6 ποτηριών δεν συνδέεται.
Αυτά τα ευρήματα αμφισβητούν το εάν η αυξημένη ακμή οφείλεται στα γαλακτοκομικά ή σε κάτι άλλο που μπορεί να καταναλώνουν οι άνθρωποι που πίνουν λιγότερο γάλα.
Η ανάλυση επίσης κατέδειξε μια σύνδεση μεταξύ αποβουτυρωμένου γάλακτος και ακμής, αλλά όχι μεταξύ πλήρους γάλακτος και ακμής.
Μια άλλη μετα-ανάλυση μελετών παρατήρησης κατέδειξε μια σχέση μεταξύ της ακμής και όλων των τύπων γάλακτος αλλά όχι του τυριού ή του γιαουρτιού.
Πολλές από τις μελέτες για τα γαλακτοκομικά προϊόντα και την ακμή βασίζονται στο ότι οι άνθρωποι αναλογίζονται τι έχουν φάει — κάτι που μπορεί να είναι μια ελαττωματική μέθοδος συλλογής δεδομένων — και σε υποκειμενικές εκτιμήσεις για το πόσο σοβαρή είναι η ακμή.
Έτσι, ενώ τα γαλακτοκομικά μπορεί να είναι «προβληματικά» για μερικούς ανθρώπους, η σύνδεση δεν είναι τόσο απλή όσο συχνά φαίνεται. Χρειάζεται περισσότερη επομένως έρευνα.
Εάν παρατηρείτε συχνά ότι η ακμή σας χειροτερεύει μία ή δύο ημέρες μετά την κατανάλωση γάλακτος ή σοκολάτας, μπορείτε με την καθοδήγηση διατροφολόγου να αφαιρέσετε αυτά τα τρόφιμα από τη διατροφή σας για ένα χρονικό διάστημα και να δείτε εάν η ακμή σας βελτιώνεται.
Μύθος #4: «Η κατανάλωση λιπαρών τροφών μπορεί να προκαλέσει ακμή»
Εάν η ακμή είναι αποτέλεσμα υπερπαραγωγής ελαίου στους σμηγματογόνους αδένες, τότε η κατανάλωση λιπαρών τροφών πρέπει να αυξήσει την ακμή, σωστά;
Καλώς ή κακώς, δεν είναι τόσο απλό. Η αλήθεια είναι ότι δεν έχει υπάρξει καμία έρευνα που να δείχνει ότι τα λιπαρά και τα τηγανητά φαγητά προκαλούν ακμή ή την επιδεινώνουν.
Οι δίαιτες που περιλαμβάνουν πολλά τηγανητά ή λιπαρά τρόφιμα συνδέονται με φλεγμονή, η οποία μπορεί να συμβάλει στην ακμή. Ωστόσο, η περιστασιακή κατανάλωση πιθανότατα δεν οδηγεί σε ξεσπάσματα.
Καλό είναι να εστιάσετε στην προσθήκη θρεπτικών τροφών στη διατροφή σας παρά στην πλήρη εξάλειψη των αγαπημένων σας τροφίμων, όπως είναι οι τροφές με ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
*Σημαντική προειδοποίηση:
Εάν τρώτε λιπαρά τρόφιμα με τα χέρια σας και στη συνέχεια αγγίζετε το πρόσωπό σας, το λάδι από το φαγητό σας μπορεί να φράξει τους πόρους σας και να συμβάλει στην ακμή. Φροντίστε να πλένετε τα χέρια σας πριν αγγίξετε το πρόσωπό σας.
Μύθος #5: «Κόψτε τη γλουτένη για καθαρό δέρμα»
Η κοιλιοκάκη, μια αυτοάνοση πάθηση που απαιτεί αυστηρή διατροφή χωρίς γλουτένη, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ορισμένων δερματικών παθήσεων, όπως το έκζεμα. Όμως η έρευνα δεν έχει δείξει ισχυρή σχέση μεταξύ κοιλιοκάκης και ακμής.
Επιπλέον, κανένα στοιχείο δεν υποδηλώνει ότι υπάρχει σχέση μεταξύ γλουτένης και ακμής ή ότι η διακοπή της γλουτένης θα καθαρίσει την ακμή σε άτομα χωρίς κοιλιοκάκη.
Μια διατροφή χωρίς γλουτένη μπορεί να είναι δύσκολο να ακολουθηθεί και αν το κάνετε άσκοπα θα μπορούσε να αυξήσει το άγχος. Δεδομένου ότι το άγχος μπορεί να συνδέεται με την ακμή, αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να επιδεινώσει την κατάσταση.
Επιπλέον, η αποφυγή της γλουτένης χωρίς ιατρικό λόγο μπορεί να οδηγήσει σε ελλείψεις σε θρεπτικά συστατικά και διατροφικές διαταραχές.
Εάν θέλετε τελικά να βοηθήσετε την επιδερμίδα σας, επικεντρωθείτε στην καθιέρωση ενός ισορροπημένου διατροφικού πλάνου που περιλαμβάνει όλες τις ομάδες τροφίμων που απολαμβάνετε με μέτρο.