Καθώς ο καιρός γίνεται πιο ζεστός και οι μέρες ηλιόλουστες, πιο πολλοί άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους. Μαζί με την έκθεση στον ήλιο όμως, αυξάνεται και ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, όπως το μελάνωμα.
Το μελάνωμα αποτελεί την πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος, καθώς εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να εξαπλωθεί βαθύτερα στην επιδερμίδα ή στα όργανα του σώματος και να αποβεί τελικά μοιραίο. Σύμφωνα με το Skin Cancer Foundation, ο αριθμός των θανάτων από μελάνωμα αναμένεται να αυξηθεί κατά 4,4% το 2023 και ειδικά οι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή περίπτωση μελανώματος.
Πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα με πολλούς παράγοντες. Τα γονίδια, οι πολιτισμικές διαφορές και νόρμες, τα μηνύματα δημόσιας υγείας αυξάνουν τον κίνδυνο, δημιουργώντας ένα κενό τόσο στην επίγνωση των κινδύνων όσο και στην υιοθέτηση προληπτικών μέτρων μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Γιατί οι άνδρες κινδυνεύουν πιο πολύ από μελάνωμα
Οι άνδρες είναι λιγότερο «συντονισμένοι» με την υγεία και τον έλεγχο της επιδερμίδας τους, αναφέρει ο δρ Teo Soleymani, δερματολόγος και πρώην καθηγητής στην Ιατρική Σχολή David Geffen στο UCLA. Σύμφωνα με τον ίδιο πολλοί παράγοντες εξηγούν γιατί οι άνδρες όχι μόνο εμφανίζουν περισσότερα μελανώματα γενικά, αλλά έχουν επίσης «σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν» από τις γυναίκες.
Η περιποίηση της επιδερμίδας, γνωστό και ως skincare και η ευαισθητοποίηση γύρω από αυτό το ζήτημα είναι πολιτισμικά λιγότερο ριζωμένη στην συλλογική ανδρική συνείδηση. Παράλληλα οι άνδρες τείνουν να είναι περισσότερο έξω στον ήλιο και ακολουθούν καριέρες σε επαγγέλματα που απαιτούν να εκτίθενται πιο συχνά σε αυτόν.
«Τείνουν να αντιλαμβάνονται λιγότερο το τι αναπτύσσεται πάνω στο δέρμα τους, κατά μέσο όρο, και θα έχουν διάγνωση μελανώματος συνήθως σε χειρότερο στάδιο από τις γυναίκες και τείνουν να εμφανίζονται στον γιατρό πολύ αργότερα» συμπληρώνει ο ίδιος. «Οι γυναίκες τείνουν να έχουν μεγαλύτερη επίγνωση της επιδερμίδας τους και την ελέγχουν πιο συχνά».
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό θα μπορούσε να οφείλεται εν μέρει στην πολιτισμική δυναμική των «καλλυντικών και αισθητικής που είναι περισσότερο προσαρμοσμένα στις γυναίκες παρά στους άνδρες».
Η δρ Susana Ortiz-Urda, δερματολόγος, με ειδίκευση στο μελάνωμα και συνδιευθύντρια του Κέντρου Μελανώματος UCSF, επισημαίνει ότι οι άνδρες είναι επίσης λιγότερο πιθανό να χρησιμοποιούν αντηλιακό. Οι περισσότεροι είτε δεν συνηθίζουν να το εφαρμόζουν ως μέρος της καθημερινής τους ρουτίνας όταν φεύγουν από το σπίτι είτε δεν το ανανεώνουν επαρκώς.
Και οι δύο ειδικοί συμφωνούν ότι η καθυστερημένη ανίχνευση μελανώματος στους άνδρες σχετίζεται με το γεγονός ότι οι άνδρες αναζητούν πιο αργά ιατρική φροντίδα, συγκριτικά με τις γυναίκες συνομήλικές τους.
Τι ρόλο παίζουν τα γονίδια
Εκτός από την κουλτούρα, τις συμπεριφορές, τις συνήθειες και την κουλτούρα υπάρχουν και γενετικοί όπως και φυσιολογικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι άνδρες έχουν παχύτερο δέρμα με λιγότερο λίπος από κάτω που περιέχει επίσης περισσότερο κολλαγόνο από το δέρμα των γυναικών.
Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι αυτές οι διαφορές καθιστούν αυτό το είδος δέρματος πιο ευαίσθητο σε βλάβη από τις υπεριώδεις ακτίνες (UV) του ήλιου.
Οι υποκείμενοι γενετικοί παράγοντες που ευθύνονται για το μελάνωμα και η παρουσία του στους άνδρες σε σύγκριση με τις γυναίκες είναι ακόμα υπό έρευνα. Ωστόσο, οι ειδικοί αναφέρουν ότι ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι άνδρες είναι πιο πιθανό να κληρονομήσουν γονίδια που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης μελανώματος, όπως οι μεταλλάξεις στο γονίδιο CDKN2A, που η έρευνα έχει δείξει ότι υπάρχει σε ένα 20% έως 40% των οικογενειών που πάσχουν από μελάνωμα.
Άλλη μελέτη προτείνει ότι τα οιστρογόνα στο σώμα μιας γυναίκας μπορεί επίσης να προσφέρουν περισσότερη προστασία από το μελάνωμα, κάτι που θα μπορούσε να εξηγεί το χάσμα ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες.
Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί συνιστούν την τακτική χρήση αντηλιακού και την ανανέωσή του, ακόμα και τις μέρες με συννεφιά, τον τακτικό έλεγχο της επιδερμίδας σας για τυχόν αλλαγές αλλά και τον ετήσιο έλεγχο από τον δερματολόγο σας.
