Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), το burnout πρόκειται για «επαγγελματικό φαινόμενο», άρρηκτα συνδεδεμένο με το ψυχολογικό βάρος της σύγχρονης απασχόλησης. Η επαγγελματική εξουθένωση βρίσκεται σε επίπεδο ρεκόρ σε πολλά επαγγέλματα τα τελευταία χρόνια, επισημαίνει η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA), γεγονός που πιθανότατα οφείλεται εν μέρει στην πανδημία του κορωνοϊού και το αυξανόμενο στρες που μπορεί να σχετίζεται εκτός από την υγεία, με την επαγγελματική και την προσωπική ζωή.
Ενώ είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο μεταξύ επαγγελματιών φροντιστών, όπως οι δάσκαλοι και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, η επαγγελματική εξουθένωση περιγράφει πλέον το αίσθημα της υπερκόπωσης των εργαζομένων σε δύσκολες στιγμές.
Το αποτέλεσμα; Η διαρκής και επίμονη κούραση, ψυχική εκτός από σωματική, για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Η εξουθένωση είναι πολύ περισσότερο από το απλό καθημερινό στρες, σηματοδοτεί μια συσσώρευση έντασης, προσπάθειας και απελπισίας που μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί εάν δεν είμαστε προσεκτικοί.
Λοιπόν, ποια είναι τα κοινά συμπτώματα ή σημάδια ότι βρίσκεστε στο δρόμο προς την εξάντληση ή ότι έχετε πάθει πράγματι burnout;
Ξεκινά από την δουλειά και… επεκτείνεται
Η επαγγελματική εξουθένωση είναι αποτέλεσμα χρόνιου στρες, συνήθως (αν και όχι αποκλειστικά) στρες που πηγάζει από τον χώρο εργασίας και υπερβαίνει κατά πολύ την απόδοση της εργασίας.
Ενώ η παραγωγικότητα και η απόδοσή σας μπορεί να μειωθούν στην αρχή, η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να επεκταθεί σε κάθε μέρος της ζωής σας και να αυξήσει δραστικά την πιθανότητα μιας ποικιλίας σοβαρών ιατρικών καταστάσεων.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα άτομα με χρόνια επαγγελματική εξουθένωση είναι πολύ πιο πιθανό να αναπτύξουν άγχος, αϋπνία ή κατάθλιψη. Το παρατεταμένο άγχος αυξάνει επίσης τον κίνδυνο για σωματικές ασθένειες. Η υψηλή αρτηριακή πίεση, τα καρδιακά προβλήματα, η υψηλή χοληστερόλη και ο διαβήτης είναι μερικές μόνο από τις καταστάσεις που έχουν συνδεθεί με το χρόνιο στρες.
5 κοινά σημάδια burnout
Αναρωτιέστε αν πλησιάζετε στην εξάντληση; Εδώ είναι μερικά κοινά σημάδια, συναισθήματα και συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσετε.
#1 Εξάντληση
Το να αισθάνεστε υπερένταση ψυχολογικά μπορεί να εκδηλωθεί με σωματική εξάντληση και κόπωση, γεγονός που μπορεί να κάνει πιο δύσκολο να αντιμετωπίσετε τις βασικές αιτίες της εξουθένωσής σας.
Καθημερινές και σχετικά απλές δραστηριότητες, όπως το ντους ή το μαγείρεμα, μπορεί να αισθάνονται πιο επιβαρυντικές, ενώ μπορεί να δυσκολεύεστε να ξεπεράσετε μια δύσκολη ημέρα στην δουλειά.
#2 Αίσθημα φόβου και έλλειψη κινήτρων
Η επαγγελματική εξουθένωση συμπίπτει συχνά με συναισθήματα άγχους ή φόβου, που σχετίζονται με την δουλειά. Εάν αντιμετωπίζετε burnout, μπορεί να διαπιστώσετε ότι ακόμη και μετά το Σαββατοκύριακο ή τις διακοπές, τα επίπεδα κινήτρων και ενθουσιασμού σας παραμένουν αισθητά χαμηλά.
Η αναβλητικότητα είναι ένα άλλο βασικό σημάδι, καθώς μπορεί να είστε πιο απρόθυμοι να ξεκινήσετε ή να ολοκληρώσετε project στη δουλειά.
#3 Δυσκολία στον ύπνο
Η υγιεινή του ύπνου είναι ένα κρίσιμο μέρος της υγείας μας. Η αϋπνία ή ακόμα και ο μη ποιοτικός ύπνος μπορεί να συμβάλλουν στην εξουθένωση, ενώ η ίδια η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου σας, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο ανησυχίας και αϋπνίας.
Το burnout μπορεί να μην σας επιτρέπει να χαλαρώσετε για να αποκοιμηθείτε ή και να σας «ξυπνά» στην μέση της νύχτας.
#4 Συχνές αλλαγές στην όρεξή σας
Η σχέση μας με το φαγητό μπορεί επίσης να αποτελέσει μια σαφή ένδειξη ότι μάλλον κάτι δεν πάει καλά. Παρόλο που κάθε άνθρωπος μπορεί να αντιδράσει με διαφορετικό τρόπο, η απώλεια της όρεξής σας ή η μεγαλύτερη (από το συνηθισμένο) κατανάλωση φαγητού μπορεί να συνδέεται με το burnout.
#5 Κυνισμός και ευερεθιστότητα
Η διάθεση μπορεί να είναι το πρώτο πράγμα που πέφτει κατακόρυφα στα πρώτα στάδια της επαγγελματικής εξουθένωσης. Ο αυξημένος κυνισμός αλλά και η μειωμένη αυτοπεποίθηση είναι συνήθη σημάδια, που τείνουν να συμπίπτουν με την μειωμένη παραγωγικότητα και εστίαση.
Εάν συνήθως είστε σε καλή διάθεση, αλλά τελευταία αισθάνεστε πιο εκνευρισμοί ή απογοητευμένοι, αυτό μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι πλησιάζετε στην εξάντληση.
