Γιατί ακούμε αυτές τις μελαγχολικές μπαλάντες όταν νιώθουμε πεσμένοι; Τα λυπητερά τραγούδια προκαλούν έντονα συναισθήματα και μας βοηθούν να νιώσουμε καλύτερα όταν περνάμε δύσκολες στιγμές, όπως έναν χωρισμό ή μια αλλαγή.
«Η μουσική που προκαλεί μια συναισθηματική αντίδραση είναι καταλυτική», λέει η κοινωνική λειτουργός Arianna Galligher, η οποία είναι διευθύντρια του προγράμματος Gabbe Health and Well-Being Program και αναπληρώτρια διευθύντρια του προγράμματος Stress, Trauma, and Resilience (STAR) στο Ohio State University Wexner Medical Center στο Columbus.
«Μας βοηθά να έχουμε πρόσβαση και να περάσουμε μέσα από συναισθήματα που διαφορετικά μπορεί να είναι δύσκολα ή επώδυνα, με έναν τρόπο χαμηλού κινδύνου, σκόπιμο και χρονικά περιορισμέν», προσθέτει.
Διαβάστε επίσης: Μουσική: Ποιο είδος προάγει τον ποιοτικό ύπνο;
Για την Galligher, η επανάληψη του «Dead Man’s Will» των Iron & Wine και Calexico τη βοήθησε να επεξεργαστεί την απροσδόκητη απώλεια της μητέρας της το 2019. Η λυπητερή μουσική μπορεί να δώσει στους ανθρώπους έναν κοινωνικά αποδεκτό τρόπο να εξερευνήσουν δύσκολα συναισθήματα που έχουν κοινωνικοποιηθεί να αποφεύγουν ή να κρατούν για τον εαυτό τους.
«Η πραγματικότητα είναι ότι η αποφυγή των συναισθημάτων δεν τα εξαφανίζει και όλοι χρειαζόμαστε και αξίζουμε μια διέξοδο. … Η λυπητερή μουσική μπορεί επίσης να ενισχύσει ότι ένα άτομο δεν είναι μόνο του με τις εμπειρίες του», υπογραμμίζει.
Οπότε, ναι, βάλτε το «To Be Loved» της Adele, το «Something in the Way» των Nirvana ή το «I Will Always Love You» της Whitney Houston στη λίστα αναπαραγωγής σας.
Η χρήση της μουσικής για την εξερεύνηση δύσκολων συναισθημάτων, σύμφωνα με την επιστήμη
Οι έρευνες δείχνουν πράγματι ότι οι άνθρωποι στρέφονται στη μουσική για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση δύσκολων συναισθημάτων. Μια προηγούμενη μελέτη, διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι ήταν πιο πιθανό να επιλέξουν θυμωμένα τραγούδια μετά από μια απογοητευτική κοινωνική αλληλεπίδραση.
«Συχνά, τα λυπητερά τραγούδια έχουν πιο αργούς ρυθμούς και χαμηλότερους τόνους από άλλα είδη μουσικής», λέει η Carolina Estevez, PsyD, ψυχολόγος στο Infinite Recovery με έδρα το Όστιν του Τέξας.
«Αυτός ο τύπος ήχου μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού, στην ανακούφιση της μυϊκής έντασης και στη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης», προσθέτει.
Για μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο του 2020 στο περιοδικό Emotion, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι λιγότερο αισιόδοξες μελωδίες ήταν ηρεμιστικές για τα άτομα με κατάθλιψη επειδή ταίριαζαν καλύτερα με τα επίπεδα ενέργειάς τους.
Μια ανασκόπηση των στοιχείων από εννέα προηγούμενες μελέτες διαπίστωσε ότι η μουσικοθεραπεία βοήθησε τους ανθρώπους να διαχειριστούν τα καταθλιπτικά συμπτώματα και να βελτιώσουν τη λειτουργικότητά τους όσον αφορά πράγματα όπως η εργασία, οι σχέσεις και άλλες δραστηριότητες.
«Η ακρόαση λυπητερών τραγουδιών επιτρέπει στους ανθρώπους να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με έναν υγιή τρόπο», λέει η Dr. Estevez. «Όταν τα συναισθήματα συσσωρεύονται μέσα μας χωρίς διέξοδο έκφρασης, μπορεί να δημιουργηθεί μεγάλη εσωτερική αναταραχή».
«Αυτού του είδους η μουσική μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε ότι και άλλοι μοιράζονται τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας», συμπληρώνει. «Επιπλέον, το να ακούμε στίχους με τους οποίους ταυτιζόμαστε μπορεί να μας παρηγορήσει, επειδή εκφράζουν τα συναισθήματα για τα οποία μπορεί προηγουμένως να μην είχαμε λόγια».
Γιατί μας αρέσει η λυπητερή μουσική ακόμα και όταν δεν είμαστε στα κάτω μας;
Ο Matthew E. Sachs, PhD, ερευνητής νευροεπιστήμης και ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης, επισημαίνει ότι η μουσική προκαλεί διαφορετικές αντιδράσεις σε διαφορετικούς ανθρώπους σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Μερικές φορές η λυπητερή μουσική μας βοηθά να ξεπεράσουμε το αίσθημα του μουδιάσματος ανασύροντας αυτά τα έντονα συναισθήματα, εξηγεί. Άλλες φορές, η θλίψη που προκαλείται από τη μουσική μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να έρθουν σε επαφή με μια πιο καθαρή, πιο ορθολογική σκέψη.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι με ισχυρή αίσθηση ενσυναίσθησης έλκονται από τα λυπητερά τραγούδια. Επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι μελαγχολικές μελωδίες μπορούν να ενεργοποιήσουν τα τμήματα του εγκεφάλου που ελέγχουν τη μνήμη, την εκτελεστική λειτουργία, την ενσυναίσθηση, τη φαντασία μας και εκείνα που ρυθμίζουν τα συναισθήματά μας.
«Ένας ισχυρός δείκτης για το αν ένα άτομο απολαμβάνει θλιμμένη μουσική είναι ο βαθμός στον οποίο κατανοεί και σχετίζεται με τα συναισθήματα των άλλων», τονίζει ο Sachs.
