Είναι 2 το πρωί μιας καθημερινής και είτε κάνετε σκρολ στο Instagram είτε βλέπετε Netflix. Τα μάτια σας μετα βίας μένουν ανοιχτά, αλλά συνεχίζετε. Όταν είναι επιτέλους η ώρα του ύπνου, βάζετε ένα επεισόδιο podcast για άλλα 5 λεπτά πληροφοριών πριν αποκοιμηθείτε.
Το ξυπνητήρι της επόμενης ημέρας πυροδοτεί μια φευγαλέα υπαρξιακή κρίση πριν σηκωθείτε απρόθυμα από το κρεβάτι. Τα «Δεν θέλω να πάω για δουλειά σήμερα», «μήπως πρέπει να παραιτηθώ» και «γιατί συνεχίζω να το κάνω αυτό στον εαυτό μου;» σας κατακλύζουν. Αυτή η ρουτίνα επαναλαμβάνεται για το υπόλοιπο της εβδομάδας.
Διαβάστε επίσης: Αισθάνεστε εξαντλημένοι; Μήπως έχετε «διαρροές» ενέργειας;
Και όμως αυτή η παράλογη απόρριψη ενός υγειούς προγράμματος έχει όνομα και τη λένε εκδικητική αναβλητικότητα του ύπνου.
Τι είναι η εκδικητική αναβλητικότητα του ύπνου;
Είναι κάτι παραπάνω από αναβλητικότητα κατά την ώρα του ύπνου. Πρόκειται για την εκδίκηση ή, ακριβέστερα, για την ανάκτηση του ελέγχου της ζωής μας. Ερευνητές στην Ολλανδία το 2014 όρισαν για πρώτη φορά την «αναβλητικότητα του ύπνου» ως «αποτυχία να πάει κάποιος για ύπνο την προβλεπόμενη ώρα, ενώ δεν υπάρχουν εξωτερικές συνθήκες που να εμποδίζουν το άτομο».
Έκτοτε, οι επιστήμονες έχουν ως επί το πλείστον αποδώσει το φαινόμενο αυτό σε ένα χαμηλότερο επίπεδο αυτοπειθαρχίας. Δύο χρόνια αργότερα, το φαινόμενο αυτό εμφανίστηκε στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης της Κίνας με την προσθήκη του όρου «εκδίκηση».
Η κυριολεκτική μετάφραση ήταν «υποφέρω τη νύχτα εκδικητικά». Περιγράφει μια τάση κατά την οποία οι σύγχρονοι εργαζόμενοι αντιστέκονται στον πρωινό ύπνο για να εκμεταλλευτούν την ελευθερία των νυχτερινών ωρών – ακόμη και αν αυτό δεν αποφέρει προφανή οφέλη.
Για πολλούς εργαζομένους το να γυρίσουν από τη δουλειά και απλά να κοιμηθούν μοιάζει σαν περισσότερη σπατάλη του χρόνου. Ωστόσο, δεν υπάρχει ακριβώς κάτι για να εκδικηθούμε εκτός από την απογοήτευσή μας για την ίδια τη ζωή και το αίσθημα αδυναμίας.
Είναι ένα είδος αντιστάθμισης, μια ψυχολογική στρατηγική που επιτρέπει στους ανθρώπους να ανακατευθύνουν τις απογοητεύσεις και τις ανασφάλειές τους, σύμφωνα με τοπικούς ψυχολόγους στην Κίνα.
Η μεγιστοποίηση του προσωπικού χρόνου με το να μένεις ξύπνιος μέχρι αργά, είναι μια πράξη αντίστασης. Αλλά υπάρχει επίσης μεγάλος κίνδυνος υπεραντιστάθμισης. Στην περίπτωση αυτή σημαίνει στέρηση ύπνου και προβλήματα υγείας, όπως εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, κόπωση και εναλλαγές της διάθεσης.
Οι απερίσκεπτες νυχτερινές παρασπονδίες μπορεί στην καλύτερη περίπτωση να συμβάλλουν σε έναν φαύλο κύκλο αυτοαποστροφής. Μπορεί να μην έχετε καν συνειδητή επίγνωση του λόγου που κρύβεται πίσω από το μοτίβο του ύπνου σας.
Αν εκδικητικά ή οικειοθελώς καθυστερείτε την ώρα του ύπνου παρά το γεγονός ότι γνωρίζετε τις συνέπειες, η συμβατική συμβουλή να κοιμάστε νωρίς είναι ίσως μη βοηθητική. Αντ’ αυτού, εξετάστε πρώτα τη ζωή σας για να εντοπίσετε τις σας απογοητεύει. Έτσι θα βρείτε πώς να εκμεταλλευτείτε, όχι μόνο τη νυχτερινή σας ζωή, αλλά και την ημέρα.
