Ενώ οι περισσότεροι από εμάς θα προτιμούσαμε να ξεχάσουμε εντελώς τον κορωνοϊό, τα στελέχη του εξακολουθούν να… “κυκλοφορούν” και να μεταλλάσσονται από οργανισμό σε οργανισμό. Το νέο στέλεχος XBB.1.5, γνωστό και ως “Κράκεν”, έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία μιας και μπορεί να διαφύγει του ανοσοποιητικού αλλά και να μεταδοθεί εξαιρετικά εύκολα.
Η τεχνική συμβουλευτική ομάδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εξέλιξη του ιού εργάζεται αυτήν την στιγμή για την εκτίμηση κινδύνου για την παραλλαγή, την «πιο μεταδοτική μέχρι στιγμής», όπως δήλωσε η Maria Van Kerkhove, επικεφαλής για την αντιμετώπιση της covid-19 στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Διαβάστε επίσης: Kraken: Η νέα μετάλλαξη κορωνοϊού προκαλεί «τσουνάμι» κρουσμάτων
Ο ΠΟΥ έχει ζητήσει επίσης από τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) να αναφέρουν τους κινδύνους της νέας παραλλαγής, καθώς το XBB.1.5 έχει «αντικαταστήσει γρήγορα άλλες παραλλαγές» σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και στις βορειοανατολικές ΗΠΑ.
Αυτήν τη στιγμή, οι ειδικοί ανησυχούν κυρίως για την ικανότητα της “κράκεν” να εξαπλώνεται γρήγορα και να ξεπερνά άλλα στελέχη της Όμικρον. Αυτό που είναι γνωστό, είναι ότι συνεχίζει στην πορεία της Όμικρον, καθώς διαφεύγει της πρότερης ανοσίας από προηγούμενη μόλυνση και εμβολιασμό με αυξανόμενη ευκολία.
Πότε και πού ανακαλύφθηκε η “Κράκεν”
Ενώ μόλις πρόσφατα έχει γίνει παγκοσμίως γνωστή, το στέλεχος XBB.1.5 φαίνεται να κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό.
Το XBB.1.5 εξελίχθηκε από το XBB.1, το οποίο εξελίχτηκε από το XBB, μια υποπαραλλαγή της Όμικρον, που εμφανίστηκε στην Ινδία στα μέσα Αυγούστου και γρήγορα κυριάρχησε εκεί, καθώς και στη Σιγκαπούρη και σε άλλες περιοχές της Ασίας, σύμφωνα με ένα έγγραφο στο Cell Reportsopens.
Στις ΗΠΑ εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις 22 Οκτωβρίου, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) ενώ οι ειδικοί δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να έχει φτάσει και στην χώρα μας.
Που έχει “ταξιδέψει”
Μέχρι στιγμής, στις ΗΠΑ εντοπίζεται η πιο αξιοσημείωτη αύξηση κρουσμάτων εξαιτίας της “κράκεν”. Αυτή την εβδομάδα, το CDC προέβλεψε ότι περιλάμβανε περίπου το 75% των μολύνσεων σε περιοχές όπως το Κονέκτικατ, το Μέιν, τη Μασαχουσέτη, το Νιου Χάμσαϊρ, το Ρόουντ Άιλαντ, το Βερμόντ, τη Νέα Υόρκη, το Νιου Τζέρσεϊ, το Πουέρτο Ρίκο και τις Παρθένες Νήσους των ΗΠΑ .
Σε εθνικό επίπεδο, προβλεπόταν να βρίσκεται πίσω από το 41% των περιπτώσεων.
Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες βλέπουν επίσης μια απότομη αύξηση των περιπτώσεων εξαιτίας της “κράκεν”, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.
Η παραλλαγή έχει αναφερθεί μέχρι στιγμής σε 25 χώρες, οι οποίες περιλαμβάνουν τη Δανία, τη Γαλλία, την Αυστρία, την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Σουηδία, την Ισλανδία, το Βέλγιο, την Τσεχία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, σύμφωνα με το ECDC.
Γιατί είναι επικίνδυνη
«Δεν έχουμε δει τόσο ταχεία ανάπτυξη μιας παραλλαγής από την Όμικρον πριν από ένα χρόνο», έγραψε την περασμένη εβδομάδα στο Twitter ο Δρ. Eric Topol, καθηγητής μοριακής ιατρικής στο Scripps Research.
All we know about the XBB.1.5 variant summarized here a week agohttps://t.co/mnaA3kemLp
We’ve not seen such rapid growth of a variant since Omicron BA.1 a year ago. Total US XBB last week = 18% of cases. Northeast now ~75% XBB.1.5. Perhaps CDC and media will finally take note— Eric Topol (@EricTopol) December 30, 2022
Η “κράκεν” εκτιμάται ότι έχει πλεονέκτημα ανάπτυξης περίπου 140% έναντι άλλων κυκλοφορούντων παραλλαγών, ανέφερε το ECDC, προσθέτοντας όμως ότι οι εκτιμήσεις συνοδεύονται από «σημαντική αβεβαιότητα». Επίσης αναφέρουν έναν εκτιμώμενο χρόνο διπλασιασμού εννέα ημερών.
Η υψηλή της μεταδοτικότητα πιθανότατα οφείλεται στο υψηλό επίπεδο ανοσολογικής διαφυγής της, σύμφωνα με το ECDC. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά και τις μεταλλάξεις του προγόνου του, του στελέχους XBB, αλλά με μια πρόσθετη αλλαγή στην πρωτεΐνη ακίδας, όπου ο ιός συνδέεται και μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα.
Αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να κάνει το XBB.1.5 πιο μεταδοτικό από το XBB, βοηθώντας το να ξεφύγει πιο εύκολα.
Την “πιάνουν” τα νέα ενισχυτικά εμβόλια
Ενώ οι ειδικοί αναφέρουν ότι είναι πολύ νωρίς για να καταλήξουν σε συμπεράσματα, τα εργαστηριακά δεδομένα υποδεικνύουν ότι το XBB.1.5 δεν ξεφεύγει της ανοσίας περισσότερο από το XBB και τα ενισχυτικά εμβόλια κατά της Όμικρον προσφέρουν κάποια προστασία έναντι του XBB.
Σε επιστολή που δημοσιεύθηκε από το The New England Journal of Medicine, ερευνητές από τα πανεπιστήμια Emory και Stanford και το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νόσων, έγραψαν ότι παλιά μονοσθενή εμβόλια και νέα δισθενή αναμνηστικά εμβόλια, που προσφέρουν προστασία έναντι της Όμικρον, ήταν αποτελεσματικά έναντι του XBB.
Ωστόσο, το στέλεχος XBB περιόρισε την προστασία που προσφέρει το εμβόλιο περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη παραλλαγή που δοκίμασαν, συμπεριλαμβανομένου του BA.1, της πρωταρχικής Όμικρον.