Όσον αφορά την αντιμετώπιση του στρες, συχνά ακούμε ότι τα καλύτερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε είναι να γυμναζόμαστε, να αφιερώνουμε χρόνο στις αγαπημένες μας δραστηριότητες ή να δώσουμε μια ευκαιρία στον διαλογισμό ή την συνειδητότητα. Ωστόσο, οι τροφές που επιλέγουμε μπορεί επίσης να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του άγχους, σύμφωνα με επιστημονική μελέτη από ερευνητές στο APC Microbiome Ireland. Τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι η κατανάλωση περισσότερων τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση και έχουν φυτικές ίνες καθημερινά για μόλις τέσσερις εβδομάδες είχε σημαντική επίδραση στη μείωση των αντιληπτών επιπέδων στρες.
Την τελευταία δεκαετία, ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών δείχνει ότι η διατροφή μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ψυχική μας υγεία. Στην πραγματικότητα, μια υγιεινή διατροφή μπορεί ακόμη και να μειώσει τον κίνδυνο πολλών κοινών ψυχικών παθήσεων, σύμφωνα με τον Τζον Κράιαν, Αντιπρόεδρο Έρευνας και Καινοτομίας στο University College Cork.
Τα μυστικά του άξονα εντέρου-εγκεφάλου
Οι μηχανισμοί στους οποίους βασίζεται η επίδραση της διατροφής στην ψυχική υγεία δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί. Αλλά αυτή η σύνδεση θα μπορούσε να οφείλεται στην σχέση μεταξύ του εγκεφάλου και του μικροβιώματος μας (τα τρισεκατομμύρια ωφέλιμα βακτήρια που ζουν στο έντερό μας).
Γνωστός ως άξονας εντέρου-εγκεφάλου, επιτρέπει στον εγκέφαλο και το έντερο να βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία μεταξύ τους, επιτρέποντας βασικές λειτουργίες του σώματος όπως η διαδικασία της πέψης ή το αίσθημα της όρεξης. Σημαίνει επίσης ότι τα συναισθηματικά και γνωστικά κέντρα στον εγκέφαλό μας είναι στενά συνδεδεμένα με το έντερο μας.
Ενώ προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το άγχος και η συμπεριφορά συνδέονται επίσης με το μικροβίωμα μας, δεν ήταν ξεκάθαρο μέχρι τώρα αν η αλλαγή της διατροφής (και επομένως το μικροβίωμα μας) θα μπορούσε να έχει σαφή επίδραση στα επίπεδα του στρες.
Για να ελέγξουν αυτό το ενδεχόμενο οι ερευνητές, συγκέντρωσαν υγιείς ανθρώπους με δίαιτες σχετικά χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, ηλικίας 18-59 ετών. Πάνω από τις μισές ήταν γυναίκες. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και τυχαία ορίστηκε μια δίαιτα που έπρεπε να ακολουθήσουν για τη διάρκεια της μελέτης τεσσάρων εβδομάδων.
Ποια τα οφέλη της «ψυχοβιοτικής» δίαιτας
Περίπου στους μισούς ανατέθηκε μια δίαιτα σχεδιασμένη από διατροφολόγο, η οποία θα αύξανε την ποσότητα των πρεβιοτικών και των ζυμωμένων τροφών που κατανάλωναν. Αυτή είναι γνωστή ως «ψυχοβιοτική» δίαιτα, καθώς περιλάμβανε τροφές που έχουν συνδεθεί με καλύτερη ψυχική υγεία.
Στόχος τους περιλαμβάνουν ημερησίως 6-8 μερίδες φρούτων και λαχανικών με υψηλή περιεκτικότητα σε πρεβιοτικές ίνες (όπως κρεμμύδια, πράσα, λάχανο, μήλα, μπανάνες και βρώμη), 5-8 μερίδες δημητριακών την ημέρα και 3-4 μερίδες οσπρίων την εβδομάδα.
Επίσης έπρεπε να περιλαμβάνουν 2-3 μερίδες τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση καθημερινά (όπως ξινολάχανο, κεφίρ). Οι συμμετέχοντες στη δίαιτα ελέγχου έλαβαν μόνο γενικές διατροφικές συμβουλές, βασισμένες στην πυραμίδα της υγιεινής διατροφής.
Λιγότερο στρες, καλύτερος ύπνος
Περιέργως, όσοι ακολούθησαν την ψυχοβιοτική δίαιτα ανέφεραν ότι αισθάνονταν λιγότερο άγχος σε σύγκριση με εκείνους που ακολούθησαν τη δίαιτα ελέγχου.
Υπήρχε επίσης μια άμεση συσχέτιση μεταξύ του πόσο αυστηρά οι συμμετέχοντες ακολούθησαν τη δίαιτα και τα αντιλαμβανόμενα επίπεδα στρες, με εκείνους που κατανάλωναν περισσότερες ψυχοβιοτικές τροφές κατά τη διάρκεια της περιόδου των τεσσάρων εβδομάδων να αναφέρουν τη μεγαλύτερη μείωση στα αντιληπτά επίπεδα στρες.
Είναι ενδιαφέρον ότι η ποιότητα του ύπνου βελτιώθηκε και στις δύο ομάδες, αν και όσοι έκαναν ψυχοβιοτική διατροφή ανέφεραν μεγαλύτερες βελτιώσεις στον ύπνο.
Η ψυχοβιοτική δίαιτα προκάλεσε μόνο ανεπαίσθητες αλλαγές στη σύνθεση και τη λειτουργία των βακτηρίων στο έντερο. Ωστόσο, παρατηρήσαμε σημαντικές αλλαγές στο επίπεδο ορισμένων βασικών χημικών ουσιών που παράγονται από αυτά τα βακτήρια του εντέρου.
Χρειάζονται και άλλες έρευνες για το έντερο
Ορισμένες από αυτές τις χημικές ουσίες έχουν συνδεθεί με την ψυχική υγεία, γεγονός που θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγήσει γιατί οι συμμετέχοντες στη δίαιτα ανέφεραν ότι αισθάνονται λιγότερο στρες. Αυτό το είδος διατροφής μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προστασία της ψυχικής υγείας μακροπρόθεσμα, καθώς στοχεύει στο εντερικό μικροβίωμα.
Αν και αυτά τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά, η μελέτη έχει ορισμένους περιορισμούς που περιλαμβάνουν το μικρό μέγεθος του δείγματος και την σύντομη διάρκεια της μελέτης. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές καταλήγουν ότι θα θα χρειαστούν περαιτέρω μεγαλύτερες και μακροχρόνιες μελέτες.
