Κανείς δεν γνωρίζει την ακριβή αιτία για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου – μια πεπτική διαταραχή που προκαλεί πόνο στην κοιλιά, κράμπες, φούσκωμα, διάρροια ή/και δυσκοιλιότητα. Το μόνο βέβαιο, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι οι γυναίκες είναι δύο φορές πιο επιρρεπείς από τους άνδρες.
Ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών δείχνει ότι οι ορμόνες του φύλου, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, μπορεί να είναι ο λόγος. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί έχετε περισσότερες εξάρσεις σε διαφορετικά σημεία του εμμηνορροϊκού σας κύκλου.
Πώς το πεπτικό σύστημα επηρεάζεται από τις ορμόνες
Το πεπτικό σας σύστημα είναι έτσι σχεδιασμένο ώστε να αισθάνεται και να αντιδρά στις ορμόνες του φύλου.
Οι τρόποι με τους οποίους συμβαίνει αυτό στις γυναίκες, είναι οι εξής:
Πέψη – Ελέγχοντας τους μύες στα έντερα σας, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη επηρεάζουν την ταχύτητα της πέψης. Σε μια μελέτη, η χαμηλή δόση αυτών των ορμονών σε ζώα φάνηκε να δυσκολεύει την κένωση, σε αντίθεση με την υψηλή δόση που την διευκόλυνε. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί τα χαμηλά επίπεδα των ορμονών του φύλου μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα.
Επίπεδο πόνου – Υποφέρετε από κράμπες όταν έχετε περίοδο; Η πτώση στα επίπεδα αυτών των ορμονών έχει βρεθεί ότι μειώνει την αίσθηση του πόνου. Οι επιστήμονες λένε ότι αυτό συμβαίνει επειδή τα οιστρογόνα ενισχύουν την παραγωγή σεροτονίνης – ενός νευροδιαβιβαστή που ενισχύει την καλή διάθεση. Η άνοδος στα επίπεδα των οιστρογόνων έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Φλεγμονή – Οι ορμόνες του φύλου μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα φλεγμονής σε όλο το σώμα σας, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα του συνδρόμου.
Στους άνδρες, από την άλλη πλευρά, οι ορμόνες του φύλου – όπως η τεστοστερόνη – έχει βρεθεί ότι μπορεί να προστατεύουν από την πάθηση. Αυτός μπορεί να είναι, εν μέρει, ο λόγος που οι άνδρες είναι λιγότερο πιθανό να εμφανίσουν την διαταραχή.
Εμμηνορροϊκός κύκλος
Επειδή οι ορμόνες του φύλου αυξομειώνονται κατά τη διάρκεια του έμμηνου κύκλου σας, είναι λογικό να επηρεάζουν τα συμπτώματα του συνδρόμου. Σε μια μελέτη, 4 στις 10 γυναίκες με ευερέθιστο έντερο παρατήρησε ότι τα συμπτώματα ήταν περισσότερο ή λιγότερα έντονα, ανάλογα με την ημέρα του κύκλου στην οποία βρίσκονταν.
Αυτός ο κύκλος, ο οποίος εκτείνεται περίπου σε 28 ημέρες, έχει τέσσερα στάδια:
Ωοθυλακική φάση (ημέρες 6-14): Τα οιστρογόνα αυξάνονται, προκαλώντας πάχυνση του τοιχώματος της μήτρας.
Ωορρηξία (ημέρα 14): Το ωάριο απελευθερώνεται.
Ωχρινική φάση (ημέρες 15-28): Η προγεστερόνη αυξάνεται για να προετοιμάσει τη μήτρα για εγκυμοσύνη. Εάν αυτό δεν συμβεί, τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης σας πέφτουν γρήγορα κατά την όψιμη ωχρινική φάση, περίπου στις ημέρες 24 έως 28.
Όπως ήδη αναφέραμε, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επιδεινώνεται καθώς τα επίπεδα των ορμονών πέφτουν. Αυτός είναι ο λόγος που κατά την όψιμη ωχρινική φάση, είναι πιο πιθανό να φουσκώσετε και ίσως να έχετε δυσκοιλιότητα ή διάρροια. Καθώς τα επίπεδα των ορμονών πέφτουν στο χαμηλότερο σημείο κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως, τα συμπτώματα – όπως πόνος στην κοιλιά, δυσφορία και δυσκοιλιότητα ή διάρροια – γίνονται πιο συχνά και πιο έντονα.
Οι γυναίκες δυσμηνόρροια, έχουν διπλάσιες πιθανότητες να βιώνουν εντονότερα τα συμπτώματα του συνδρόμου.
Σε ποιες άλλες καταστάσεις οι ορμόνες επηρεάζουν το ευερέθιστο έντερο;
Εγκυμοσύνη
Τα επίπεδα ορμονών αυξάνονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επομένως τα συμπτώματά σας μπορεί να βελτιωθούν. Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο ανθεκτικές στον πόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε λιγότερες κράμπες και λιγότερη ενόχληση. Αλλά και οι μέλλουσες μαμάδες τείνουν να παρουσιάζουν δυσκοιλιότητα με μεγαλύτερη συχνότητα.
Εμμηνόπαυση
Οι ορμόνες του φύλου μειώνονται κατά την εμμηνόπαυση, αλλά δεν είναι σαφές πώς αυτό επηρεάζει το ευερέθιστο έντερο. Σε ορισμένες γυναίκες τα συμπτώματα βελτιώνονται στην εμμηνόπαυση, όταν αυτές οι ορμονικές αλλαγές σταματούν. Από την άλλη πλευρά, σε μια πρόσφατη μελέτη, πάνω από το 1/3 των εμμηνοπαυσιακών γυναικών ανέφεραν συμπτώματα που ομοιάζουν με εκείνα του ευερέθιστου εντέρου, όπως αέρια.
Αντισυλληπτικά χάπια
Δεδομένου ότι τα αντισυλληπτικά χάπια, σας δίνουν μια σταθερή δόση οιστρογόνων και προγεστίνης (η ανθρωπογενής μορφή προγεστερόνης), ίσως αναρωτιέστε πώς επηρεάζουν τα συμπτώματά σας; Ενώ μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι η συνεχής αντισύλληψη μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα του συνδρόμου, η έρευνα – μέχρι στιγμής – δεν το επιβεβαιώνει. Αλλά για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα θα χρειαστεί περισσότερη έρευνα στο θέμα.
