Το να εγκαταλείψετε μια κακή σχέση μπορεί να είναι περίπλοκο. Αυτό συμβαίνει επειδή το τέλος μιας σχέσης είναι, κατά κάποιο τρόπο, σαν ένας μικρός θάνατος. Ακόμα κι αν είστε αυτός που ξεκίνησε τον χωρισμό – και ακόμα κι αν πιστεύετε ότι ο χωρισμός είναι το καλύτερο πράγμα για όλους τους εμπλεκόμενους – το να εγκαταλείψετε μια σχέση ακολουθεί την ίδια διαδικασία με το πένθος για έναν θάνατο.
Στο μοντέλο που δημιούργησε η ψυχίατρος Elizabeth Kübler-Ross, η θλίψη μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε πέντε στάδια: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και αποδοχή. Η Kübler-Ross κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα αφού παρατήρησε ασθενείς σε τελικό στάδιο, προσαρμόζοντάς το ώστε να περιλαμβάνει τις εμπειρίες εκείνων που είχαν βιώσει θάνατο ή απώλεια αγαπημένου προσώπου.
Μια άλλη δημοφιλής θεωρία που βασίζεται στο μοντέλο της είναι γνωστή ως τα επτά στάδια του πένθους – σοκ, άρνηση, ενοχή, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και αποδοχή – και λαμβάνει υπόψη ένα ευρύτερο φάσμα συναισθημάτων που μπορεί να βιώσουν οι άνθρωποι κατά τη διαδικασία του πένθους.
Ανεξάρτητα από το ποια θεωρία σας ταιριάζει καλύτερα, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι μπορεί να αντιμετωπίσετε αυτά τα στάδια με διαφορετική σειρά, μπορεί να αντιμετωπίσετε ορισμένα στάδια περισσότερες από μία φορές και μπορεί να υπάρχουν κάποια στάδια που τα παραλείψετε εντελώς.
Χωρισμός: Κατανοήστε τα συναισθήματά σας
-
Άρνηση
Σε αυτή τη φάση, η καρδιά μας -και όχι το κεφάλι μας- κυβερνά το σύστημα πεποιθήσεών μας καθώς προσπαθούμε να προσαρμοστούμε στην ιδέα της ζωής χωρίς το άτομο που χάνουμε. Παρόλο που ξέρουμε ότι η σχέση έχει τελειώσει, πραγματικά δεν το πιστεύουμε. Παρά τις αναφορές των ανθρώπων στον περίγυρό μας δεν μπορούμε παρά να υποκύψουμε στις φαντασιώσεις ότι τα πράγματα με τον σύντροφό μας θα φτιάξουν με κάποιο τρόπο. Βλέπουμε κρυμμένες λάμψεις ελπίδας θαμμένες σε σαφείς ενδείξεις ότι τελείωσε (δεν αποτελεί έκπληξη, ότι σε αυτή είμαστε πιο επιρρεπείς στην αποστολή μηνυμάτων αργά το βράδυ).
-
Θυμός
Ο θυμός μπορεί να εκδηλωθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους – θυμός για τον πρώην σας («Πώς μπόρεσε να μου το κάνει αυτό; Γιατί δεν μπορεί να σταματήσει να είναι εγωίστρια;»), θυμός για τον Θεό ή το σύμπαν («Γιατί δεν μπορεί να γίνει τίποτα για μένα; Γιατί είμαι καταραμένος;»), θυμός για άτομα ή καταστάσεις που σχετίζονται με το χωρισμό (θυμός για την «άλλη γυναίκα», θυμός που η σύντροφός σας έχασε τη δουλειά της επειδή τότε «άλλαξε») και θυμός για άλλα άτομα που δεν συμφωνούν ή δεν αντέχουν τον θυμό σας («Μπορείς να πιστέψεις ότι ο Χάρης και η Άννα θέλουν να παραμείνουν φίλοι του, μετά από αυτό που μου έκανε;»).
Αυτή είναι η φάση όπου πιστεύουμε ότι είναι μια υπέροχη ιδέα να πούμε σε οποιονδήποτε και σε όλους πόσο «τρελός» ήταν ο πρώην μας. Αυτό συμβαίνει επίσης όταν πιστεύουμε ότι είναι ζωτικής σημασίας να στέλνουμε στον πρώην μας μηνύματα μίσους, επειδή δεν θέλουμε να πιστεύει ότι ξέφυγε.
-
Διαπραγμάτευση
Η διαπραγμάτευση συχνά συμβαδίζει με την άρνηση. Η διαπραγμάτευση μπορεί να είναι η αναζήτηση οποιουδήποτε πιθανού τρόπου για να λειτουργήσει η σχέση μέσω διαπραγματεύσεων, απειλών ή/και μαγείας – για παράδειγμα, πείτε στον πρώην σας ότι θα αλλάξετε, ή θα μετακομίσετε, ή θα πάτε σε θεραπεία ή ότι θα του πείτε ότι φεύγοντας πληγώνει τα παιδιά, την οικογένειά του, την οικογένειά σας και το σκύλο.
Και, φυσικά, αυτή η φάση δεν περιορίζεται μόνο στο παζάρι με τον πρώην σας. Πολλοί άνθρωποι διαπραγματεύονται υποσχόμενοι να γίνουν καλύτεροι, αρκεί ο πρώην να επιστρέψει. Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, μπορεί να ενδιαφερθείτε για την αστρολογία, τις κάρτες ταρώ ή οποιοδήποτε είδος… βουντού που θα προβλέψει μια επανένωση. Αυτό συμβαίνει επίσης όταν προσπαθούμε να επιστρατεύσουμε όλους τους φίλους και την οικογένεια για να «τον ή την λογικεύσουν».
-
Κατάθλιψη
Η κατάθλιψη, όπως ο θυμός, εμφανίζεται επίσης με πολλές διαφορετικές μορφές, για παράδειγμα με το να νιώθετε κουρασμένοι όλη την ώρα, να μην θέλετε να κάνετε τίποτα παρά να ξαπλώσετε στο κρεβάτι, να αισθάνεστε αποκομμένοι από τους ανθρώπους ακόμα κι όταν είστε μαζί τους, να είστε στα πρόθυρα δακρύων την περισσότερη ώρα, μα δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή να κοιμάστε υπερβολικά, να χάνετε την όρεξη για το φαγητό ή να τρώτε υπερβολικά, να κάνετε χρήση ουσιών ή αλκοόλ και – το σημαντικότερο – να νιώθετε απελπισία.
Η απελπισία είναι το πιο έντονο και εξουθενωτικό συναίσθημα: είναι αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε ότι τίποτα δεν θα είναι ποτέ ή δεν θα νιώσουμε διαφορετικό από αυτό που είναι τώρα. Η απελπισία σας κάνει να νιώθετε ότι δεν θα το ξεπεράσετε ποτέ κι ότι δεν έχετε να περιμένετε τίποτα καλό στο μέλλον.
-
Αποδοχή
Τέλος, αυτή είναι η φάση κατά την οποία μπορούμε να συμφιλιωθούμε με την απώλεια. Δεν εμφανίζεται πάντα ξαφνικά. Συχνά συμβαίνει σταδιακά, λίγο-λίγο, διασπαρμένα με κάποιες από τις άλλες φάσεις. Η αποδοχή δεν περιλαμβάνει πάντα αρμονία και λουλούδια – είναι σχεδόν βέβαιο ότι υπάρχει παρατεταμένη θλίψη. Η αποδοχή συνεπάγεται την ειρήνη με την απώλεια, την εγκατάλειψη της σχέσης και σιγά σιγά το να προχωρήσετε στη ζωή σας. Μερικές φορές νιώθετε ότι αυτή η φάση δεν θα έρθει ποτέ, πράγμα που συνήθως σημαίνει ότι εξακολουθείτε να βρίσκεστε σε μια από τις προηγούμενες φάσεις.
Η γνώση των φάσεων του πένθους σας μπορεί να σας βοηθήσει να ομαλοποιήσετε την εμπειρία του χωρισμού σας. Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν υπάρχουν χρονικά όρια και δεν υπάρχει βιασύνη στη διαδικασία. Το πένθος είναι σαν την πέψη: Δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα για να το επισπεύσετε. Θέλει χρόνο και το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να προσπαθήσετε να το ξεπεράσετε. Άλλοι άνθρωποι περνούν αυτά τα πέντε στάδια σε μερικούς εβδομάδες, άλλοι σε μήνες και για κάποιους μπορεί να περάσουν χρόνια.
Εάν χρειάζεστε βοήθεια για να αντιμετωπίσετε τον πόνο του χωρισμού, μην διστάσετε να ζητήσετε τη συνδρομή ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας ή ενός θεραπευτή.