Η ηλικία είναι απλώς ένας αριθμός και για πολλούς ανθρώπους, η λειτουργία του εγκεφάλου και της μνήμης τους κρατά νεότερους από τη βιολογική τους ηλικία σε επιστημονικό επίπεδο. Νέα έρευνα που έγινε σε μια ομάδα ανθρώπων που ονομάζονται «SuperAgers» διαπίστωσε ότι το τμήμα του εγκεφάλου τους που αποθηκεύει τη μνήμη είναι σημαντικά μεγαλύτερο από εκείνη, ανθρώπων που είναι δεκαετίες νεότεροι από αυτούς. Και παρόλο που πρέπει να διεξαχθούν ακόμη περισσότερες μελέτες για να κατανοήσουμε ακριβώς γιατί συμβαίνει αυτό, υπάρχουν πολλά που μπορείτε να ξεκινήσετε να κάνετε σήμερα για να αποκτήσετε πρόσβαση σε ορισμένα από τα οφέλη του εγκεφάλου που ενισχύουν τη μακροζωία όσων βρίσκονται στην ομάδα των SuperAgers.
Τι καθιστά κάποιον «SuperAger»
Η μελέτη διεξήχθη από επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής Feinberg του Northwestern University ως μέρος της συνεχιζόμενης έρευνας για τους SuperAgers – ή ηλικιωμένους άνω των 80 ετών που παρουσιάζουν τόσο καλή μνήμη όσο άτομα ηλικίας 20 έως 30 ετών. Σε αυτή τη νέα παρτίδα ευρημάτων, οι εγκέφαλοι αυτών των ανθρώπων βρέθηκαν να περιέχουν μεγάλα κύτταρα νευρώνων σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου που επηρεάζουν τη μνήμη, συμπεριλαμβανομένου του κόμβου μνήμης που είναι γνωστός ως ενδορινικός φλοιός.
Αυτά τα κύτταρα ήταν, συγκεκριμένα, μεγαλύτερα από τα ίδια κύτταρα σε ανθρώπους που ήταν αρκετές δεκαετίες νεότεροι, αλλά ανθρώπων που είχαν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο της νόσου του Αλτσχάιμερ. Ένα πρώτο συμπέρασμα αυτού του ευρήματος είναι ότι οι μεγαλύτεροι νευρώνες (ή μεγα-νευρώνες) είναι η βιολογική υπογραφή των SuperAgers.
Όσο μεγαλύτεροι νευρώνες τόσο υψηλότερη η αντοχή στο στρες
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η λειτουργία ενίσχυσης της μνήμης αυτών των μεγαλύτερων κυττάρων αντικατοπτρίζει τα οφέλη της μακροζωίας, επειδή τα κύτταρα μπορεί να είναι ισχυρότερα και καλύτερα στο να στέλνουν σήματα το ένα στο άλλο.
Όπως εξηγούν, αυτά τα νευρικά κύτταρα μπορεί να έχουν ορισμένους μηχανισμούς που αυξάνουν τις λειτουργίες τους, και την αντίσταση ή την ανθεκτικότητά τους στο βιολογικό στρες και τις αρνητικές επιπτώσεις του. Αυτή η ανθεκτικότητα, με τη σειρά της, μπορεί ακόμη και να βοηθήσει τους SuperAgers να καταπολεμήσουν νευρολογικές ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ (μια νόσο που αποτελεί βασική αιτία θανάτου) τονίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Κάντε το όπως οι SuperAgers
Ενώ τα ευρήματα αυτής της μελέτης είναι μια συναρπαστική εξέλιξη στην κατανόηση των νευρολογικών ασθενειών κι επίσης στο τι σημαίνει να είσαι SuperAger σε βιολογικό επίπεδο, υπάρχουν ακόμα πολλά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν. Συγκεκριμένα, εάν είναι δυνατό να αποκομίσουμε τα πλεονεκτήματα του SuperAger υιοθετώντας ορισμένες επιλογές τρόπου ζωής, όπως η κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά, η τακτική άσκηση και η διατήρηση των επιπέδων στρες υπό έλεγχο.
Έτσι, ένα βασικό ερώτημα που τέθηκε από τη μελέτη είναι εάν η γενετική επηρεάζει περισσότερο την ανάπτυξη αυτών των μεγα-νευρώνων ή εάν οι περιβαλλοντικές και οι μεταβλητές του τρόπου ζωής ωθούν την ανάπτυξη και τη λειτουργικότητά τους. Τούτου λεχθέντος, η προηγούμενη έρευνα προσφέρει κάποιες οδηγίες για τη φροντίδα ενός γηρασμένου εγκεφάλου – ακόμα και αν αυτές οι προσπάθειες δεν έχουν συνδεθεί οριστικά με την κατάσταση SuperAger.
Οι συνήθειες που χαρίζουν νοητική μακροζωία
Γενικά, είναι γνωστό ότι παράγοντες του τρόπου ζωής όπως η σωματική και πνευματική άσκηση – π.χ. η απόκτηση νέων δεξιοτήτων μέσω σωματικών δραστηριοτήτων, αθλημάτων, παιχνιδιών και ευκαιριών μάθησης, ορισμένες πρακτικές όπως η καθοδηγούμενη χαλάρωση και ο διαλογισμός και η σωστή διατροφή, όλα επηρεάζουν θετικά την υγεία του εγκεφάλου.
Η έρευνα έχει δείξει, επίσης, ότι μια διατροφή που αποτελείται από λιπαρά ψάρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καλά λιπαρά και ξηρούς καρπούς, μπορεί να συμβάλλει στην υγεία των εγκεφαλικών λειτουργιών. Από την άλλη πλευρά, συνήθειες όπως το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η έλλειψη σωματικής άσκησης μπορούν να μειώσουν τη γνωστικότητά σας καθώς μεγαλώνετε.
Έτσι, ενώ κανείς δεν έχει εγγυηθεί ακόμα έναν αθάνατο εγκέφαλο, υπάρχουν ορισμένες τροποποιήσεις που μπορείτε να κάνετε με τη διατροφή, τις κινητικές συνήθειες και τον ελεύθερο χρόνο σας που κρατούν τον εγκέφαλό σας χρόνια ή και πολλές δεκαετίες νεότερο από τον αριθμό των κεριών στην τούρτα γενεθλίων σας. Είτε είστε ένας επιστημονικά αναγνωρισμένος SuperAger, είτε όχι.
