Αν και τα επαναλαμβανόμενα όνειρα αποτελούν φυσιολογικό μέρος του ύπνου για τους περισσότερους ανθρώπους, μπορεί να είναι ενοχλητικά λόγω του περιεχομένου τους, αφού η έρευνα έχει δείξει ότι η συντριπτική τους πλειοψηφία (άνω του 75%) είναι αρνητικά.
Ποια είναι τα πιο συχνά επαναλαμβανόμενα όνειρα;
Τα επαναλαμβανόμενα όνειρα είναι προσωπικά, γι’ αυτό συχνά πρωταγωνιστές σε αυτά είναι άτομα που αναγνωρίζουμε. Μπορεί να είναι ακριβώς τα ίδια κάθε φορά ή να ανακυκλώνουν μόνο τα ίδια σενάρια ή φόβους. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες γραμμές πλοκής ή θέματα που είναι κοινά στα επαναλαμβανόμενα όνειρα. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Πτώση
- Πέταγμα
- Ατυχήματα αυτοκινήτου
- Αναζήτηση τουαλέτας
- Αδυναμία να ανταπεξέλθετε στα έξοδα του σπιτιού
- Αδυναμία ομιλίας
- Απώλεια δοντιών
- Να δεχτείτε επίθεση
- Δημόσια γύμνια
- Επιστροφή στο σχολείο
- Να είστε απροετοίμαστοι για το σχολείο ή τη δουλειά
- Να σας κυνηγούν ή να είστε παγιδευμένοι
- Εύρεση νέου σπιτιού
Τι σημαίνουν τα επαναλαμβανόμενα όνειρα;
Η ιδέα ότι τα όνειρα έχουν κρυφές έννοιες στο περιεχόμενό τους ήταν ένα δημοφιλές συστατικό της φροϋδικής θεωρίας των ονείρων. Ωστόσο, υπάρχουν λίγα στοιχεία που να υποστηρίζουν την ιδέα ότι τα όνειρα με το ίδιο περιεχόμενο ή θέματα έχουν το ίδιο νόημα για όλους. Ωστόσο, η εξέταση του τι σημαίνουν τα όνειρά σας για εσάς προσωπικά μπορεί να έχει νόημα, ιδιαίτερα σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο.
Η βίωση επαναλαμβανόμενων ονείρων μπορεί να υποδηλώνει υποκείμενα ζητήματα ανεξάρτητα από το περιεχόμενο του ονείρου. Οι ενήλικες που βιώνουν συχνά επαναλαμβανόμενα όνειρα τείνουν να έχουν χειρότερη ψυχολογική υγεία από εκείνους που δεν το κάνουν, και πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι αυτός μπορεί να είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης ανεκπλήρωτων αναγκών ή επεξεργασίας τραυμάτων. Μια άλλη θεωρία είναι ότι οι επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες μπορεί να έδωσαν στους προγόνους μας την ευκαιρία να εξασκηθούν στην ανίχνευση και την αποφυγή κινδύνου.
Οι άνθρωποι που βιώνουν αυξημένο ψυχολογικό στρες τείνουν να έχουν πιο αρνητικά επαναλαμβανόμενα όνειρα, αν και η έλλειψη άγχους δεν σχετίζεται με τα ευχάριστα επαναλαμβανόμενα όνειρα.
Μπορεί να υποκρύπτονται διαταραχές ψυχικής υγείας;
Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν επαναλαμβανόμενα όνειρα κατά καιρούς, μπορεί επίσης να είναι συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες και γενικευμένης αγχώδους διαταραχής. Τα άτομα που εμφανίζουν αυτές τις διαταραχές έχουν και άλλα σημαντικά συμπτώματα.
Τα άτομα με συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες τείνουν επίσης να έχουν διαφορετικά επαναλαμβανόμενα όνειρα από τα άτομα χωρίς αυτή τη διαταραχή. Οι πιο συνηθισμένοι επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες τους περιλαμβάνουν την αναβίωση του τραύματος που τους προκάλεσε η διαταραχή.
Τι σχέση έχει η επιληψία κροταφικού λοβού;
Οι επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες είναι ένα κοινό χαρακτηριστικό στα άτομα με επιληψία κροταφικού λοβού και μπορεί να προκληθούν από νυχτερινές κρίσεις ή την επίδραση του ύπνου REM στον κροταφικό λοβό. Τα άτομα αυτά τείνουν να έχουν επαναλαμβανόμενα όνειρα που είναι έντονα τρομακτικά, εξαιρετικά ζωντανά και μπορεί να προκαλούν έντονα συναισθήματα ή συναισθήματα τρόμου. Αυτά τα όνειρα συχνά ξεκινούν αμέσως μετά την πρώτη κρίση ενός ατόμου και είναι λιγότερο συνηθισμένα σε άτομα που υποβάλλονται σε επιτυχή θεραπεία.
Αντιμετώπιση ή διακοπή των επαναλαμβανόμενων ονείρων
Αν και μπορεί να αποτελούν φυσιολογικό μέρος του ύπνου για πολλούς ανθρώπους, τα επαναλαμβανόμενα όνειρα που προκαλούν αρνητικά συναισθήματα μπορεί να προκαλούν βαθιά αναστάτωση και να κάνουν δύσκολη την καθημερινότητα των ατόμων που ζουν με αυτά. Εάν ανησυχείτε για τα επαναλαμβανόμενα όνειρά σας ή αν σας δυσκολεύουν να κοιμηθείτε ή να αντιμετωπίσετε την καθημερινή ζωή, ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε ένα σχέδιο θεραπείας.
Υπάρχουν επίσης αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορεί να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε ή να μειώσετε τα επαναλαμβανόμενα όνειρά σας. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Θεραπεία ή συμβουλευτική: Τα επαναλαμβανόμενα όνειρα συνδέονται με ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων ψυχικής υγείας, από το άγχος και την απογοήτευση έως την διαταραχή μετατραυματικού στρες. Η θεραπεία και η συμβουλευτική μπορεί να είναι χρήσιμες σε αυτές τις περιπτώσεις, ιδιαίτερα ένας τύπος που ονομάζεται γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, ο οποίος έχει αποδειχθεί χρήσιμος στη θεραπεία του στρες, του μετατραυματικού στρες και των εφιαλτών.
- Άσκηση: Τα άτομα που ασκούνται τακτικά έχουν καλύτερη συναισθηματική ανθεκτικότητα και αντιμετωπίζουν ευκολότερα καταστάσεις άγχους. Η τακτική άσκηση φαίνεται επίσης να βελτιώνει την ποιότητα και τη διάρκεια του ύπνου.
- Ασκήσεις χαλάρωσης: Οι ασκήσεις αναπνοής, ο διαλογισμός και οι καθοδηγούμενες απεικονίσεις είναι μερικές από τις ασκήσεις χαλάρωσης που έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στη μείωση του στρες. Αυτές οι ασκήσεις μπορούν επίσης να είναι μέρος της ρουτίνας του νυχτερινού σας ύπνου.
- Συζητώντας τα όνειρά σας: Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι θεραπευτικές συνεδρίες ερμηνείας ονείρων μπορεί να μειώσουν τα επαναλαμβανόμενα όνειρα.
- Διατήρηση καλής υγιεινής ύπνου: Οι καλές συνήθειες ύπνου και μια χαλαρωτική νυχτερινή ρουτίνα μπορεί να σας διευκολύνουν να κοιμάστε σωστά, ακόμα και όταν ανησυχείτε για επαναλαμβανόμενα όνειρα. Ο κακός ύπνος μπορεί να επιδεινώσει το άγχος και το στρες, επομένως η εστίαση στη βελτίωση του ύπνου σας μπορεί επίσης να βελτιώσει τη διάθεσή σας.
