Οποιοσδήποτε έχει συναναστραφεί με σκύλους γνωρίζει πολύ καλά ότι μία αγαπημένη… ασχολία των τετράποδων φίλων μας όταν κάνουν βόλτα στην πόλη είναι να μυρίζουν τους σκύλους που συναντούν στον δρόμο και να αξιολογούν εάν θα τους κατατάξουν στους φίλους ή στους «εχθρούς». Πρόσφατη έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Science Advances, δείχνει ότι η μυρωδιά παίζει ρόλο και στις ανθρώπινες συναναστροφές. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι σχέσεις μας καθορίζονται από τη μυρωδιά, αλλά ότι η μυρωδιά είναι ένας παράγοντας ο οποίος συμβάλλει στις κοινωνικές μας συναναστροφές.
Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι επιστήμονες πραγματοποίησαν δύο είδη πειραμάτων. Στο πρώτο πείραμα, μελετήθηκαν άτομα τα οποία είχαν αναπτύξει φιλία με κάποιο άλλο άτομο σχετικά γρήγορα, χωρίς να γνωρίζει ο καθένας σε βάθος την προσωπικότητα του άλλου. Στο πλαίσιο αυτού του πειράματος, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αρχικά μία συσκευή, γνωστή ως eNose, η οποία αναλύει τις μυρωδιές και καταγράφει τη χημική τους «σφραγίδα». Έπειτα, συνέκριναν με υπολογιστικό τρόπο αυτές τις μυρωδιές με βάση τη χημική τους σύσταση, ώστε να αξιολογήσουν ποιες μοιάζουν μεταξύ τους περισσότερο. Τέλος, ζήτησαν από εθελοντές να αξιολογήσουν τις μυρωδιές που συνέλεξαν. Τα αποτελέσματα αυτής της σειράς πειραμάτων έδειξαν ότι οι μυρωδιές των ατόμων που είχαν δημιουργήσει σχετικά γρήγορα μία φιλία έμοιαζαν σημαντικά περισσότερο σε σχέση με τις μυρωδιές που είχαν συλλεχθεί από τυχαία άτομα.
Προβλέποντας τις φιλίες με βάση τις μυρωδιές
Οι παρόμοιες μυρωδιές ωστόσο σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν αναπτύξει κάποιου είδους φιλία, θα μπορούσαν να οφείλονται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι αυτοί έχουν πιθανότατα ίδιες συνήθειες και ζουν σε παρόμοια περιβάλλοντα. Έτσι, στο δεύτερο σκέλος πειραμάτων, οι επιστήμονες θέλησαν να αξιολογήσουν την σύγκλιση των αρωμάτων ανεξάρτητα με το αν οι συμμετέχοντες είχαν αναπτύξει προηγουμένως κάποιου είδους φιλία. Για τον λόγο αυτόν, οι ερευνητές επέλεξαν κάποιους εθελοντές, από τους οποίους συνέλεξαν ακόμη μία φορά τις οσμές, χρησιμοποιώντας τη συσκευή eNose. Έπειτα, οι επιστήμονες ζήτησαν από τους εθελοντές να συζητήσουν μεταξύ τους, και να αναφέρουν τα άτομα τα οποία συμπάθησαν περισσότερο. Το συγκεκριμένο πείραμα κατέδειξε με σαφή τρόπο ότι πράγματι, οι εθελοντές οι ανέπτυξαν θετικά συναισθήματα ο ένας για τον άλλον, είχαν παρόμοιες χημικές «σφραγίδες»! Μάλιστα, οι ερευνητές κατάφεραν να προβλέψουν τις «φιλίες» που τελικά αναπτύχθηκαν ανάμεσα στους εθελοντές με ποσοστό επιτυχίας 71%.
Υποτιμημένος ο ρόλος της μυρωδιάς
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, τα εκπληκτικά αυτά αποτελέσματα δεν δείχνουν ότι η μυρωδιά καθορίζει τη φιλία μεταξύ των ανθρώπων, αλλά ότι αυτή αποτελεί έναν παράγοντα ο οποίος συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση. «Δεν σημαίνει ότι συμπεριφερόμαστε όπως οι κατσίκες ή οι νυφίτσες – οι άνθρωποι πιθανότατα βασίζονται σε άλλες, πολύ πιο κυρίαρχες ενδείξεις για τη λήψη κοινωνικών αποφάσεων», ανέφερε σε σχετικές δηλώσεις η ερευνήτρια και πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης Ίμπολ Ράβρεμπυ, συμπληρώνοντας ότι «ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης μας υποδηλώνουν ότι η μύτη μας παίζει μεγαλύτερο ρόλο απ’ ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως στην επιλογή των φίλων μας».
