Δεν είναι λίγες οι φορές που μετά από μια ιογενή λοίμωξη εμφανίζεται μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα/ σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, που είναι γνωστό ότι προκαλεί εμμένουσα φλεγμονή στο νευρικό σύστημα με νευρολογικά συμπτώματα, απώλεια της ομοιόστασης, «ομίχλη» του εγκεφάλου, προβλήματα ύπνου και έντονο στρες ακόμη και με τα πιο «ανώδυνα» ερεθίσματα.
Παρόμοιες εκδηλώσεις εμφανίζουν και τα άτομα με long COVID, η οποία τείνει να μετατραπεί σε μια άλλη «πανδημία» μέσα στην πανδημία του SARS-CoV-2 – εκτιμάται ότι και η μακρά COVID προκαλείται εξαιτίας νευροφλεγμονής.
Το μοντέλο που εξηγεί τα εμμένοντα νευρολογικά συμπτώματα
Τώρα μια νέα μελέτη ειδικών του Τμήματος Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο του Οτάγκο στη Νέα Ζηλανδία, του Πανεπιστημίου Βικτόρια στο Γουέλινγκτον και του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Frontiers in Neurology», παρουσιάζει ένα νέο μοντέλο το οποίο δίνει εξήγηση στο πώς διατηρούνται επί μακρόν τα νευρολογικά συμπτώματα αυτών των παθήσεων μέσω της διασύνδεσης σώματος και εγκεφάλου.
Όπως ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο του Οτάγκο Γουόρεν Τέιτ, μέχρι σήμερα δεν είχε γίνει καλά κατανοητό πώς η μακρά COVID αλλά και το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης προκαλούν τόσο εξαντλητικά και υποτροπιάζοντα νευρολογικά συμπτώματα.
Πώς προκαλείται ο «φαύλος κύκλος» των υποτροπών
Οι ερευνητές από τα διαφορετικά πανεπιστημία της Νέας Ζηλανδίας και της Αυστραλίας ανέφεραν στο πλαίσιο της μελέτης τους ότι μετά από μια ιογενή λοίμωξη ή ένα στρεσογόνο γεγονός, η συστημική παθολογία που αναπτύσσεται «ταξιδεύει» προς τον εγκέφαλο μέσω νευροαγγειακών μονοπατιών ή μέσω του δυσλειτουργικού αιματοεγκεφαλικού φραγμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση χρόνιας νευροφλεγμονής, η οποία οδηγεί σε χρόνια νόσο που κάνει συνεχείς κύκλους υφέσεων και υποτροπών. Με βάση αυτό το μοντέλο, δεν επέρχεται η ίαση των ασθενών καθώς το σήμα της φλεγμονής ανακυκλώνεται συνεχώς μεταξύ εγκεφάλου και σώματος προκαλώντας υποτροπές.
Βιολογική η βάση των συνδρόμων χρόνιας κόπωσης
«Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και η μακρά COVID συγγενεύουν στενά και είναι σαφές ότι η βιολογική βάση της long COVID συνδέεται με την αρχική COVID λοίμωξη – έτσι δεν πρέπει πλέον να υπάρχει διαφωνία και αμφιβολία σχετικά με το ότι τα σύνδρομα που σχετίζονται με χρόνια κόπωση έχουν βιολογική βάση και αφορούν προβλήματα στη φυσιολογία» σημείωσε ο καθηγητής Τέιτ.
Οι στρεσογόνοι παράγοντες και η «επίμονη» πάθηση
Ο επικεφαλής της μελέτης προσέθεσε ότι τα νέα ευρήματα θα επιτρέψουν την πληρέστερη κατανόηση αυτών των συνδρόμων και την καλύτερη διαχείρισή τους. «Η νέα μελέτη μας δείχνει ότι υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που εμφανίζει αυτά τα σύνδρομα όταν εκτίθεται σε στρες όπως η λοίμωξη με COVID-19 ή ο ιός Epstein Barr – τέτοια σύνδρομα μπορεί επίσης να εμφανιστούν και σε άτομα που εμβολιάζονται και στα οποία ο εμβολιασμός λειτουργεί ως μεγάλος στρεσογόνος παράγοντας. Στα συγκεκριμένα άτομα αυτό που θα αποτελούσε μια μεταβατική φλεγμονώδη ανοσολογική αντίδραση προκειμένου να ‘καθαρίσει’ ο οργανισμός τη φλεγμονή, να αναπτυχθεί ανοσία και να γίνει διαχείριση του στρες, μετατρέπεται αντιθέτως σε μια χρόνια κατάσταση στην οποία η πάθηση επιμένει».