Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποια είναι η παλαιότερη ανάμνηση που μπορεί να ανακαλέσει το παιδί σας; Η εκκίνηση του ρολογιού της μνήμης μπορεί να τοποθετείται πολύ νωρίτερα στο χρόνο απ’ όσο νομίζετε, όπως δείχνουν οι πλέον σύγχρονες μελέτες πάνω σε αυτό το ερευνητικό αντικείμενο. Χαρακτηριστικά, μελέτη και ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2021 στο περιοδικό Memory, διαπιστώνει ότι τα παιδιά είναι σε θέση να ανακαλέσουν αναμνήσεις περίπου ένα χρόνο νωρίτερα απ’ ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως.
Τι διαπίστωσαν οι ερευνητές
Οι επιστήμονες πίστευαν παλαιότερα ότι το ρολόι της μνήμης ενός ατόμου ξεκινούσε περίπου στα 3,5 χρόνια. Τα τελευταία δεδομένα έδειξαν, ωστόσο, ότι οι πρώτες αναμνήσεις μπορούν συχνά να ανιχνευθούν στην ηλικία των 2,5 ετών.
Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι το πόσο πίσω πηγαίνει η μνήμη ενός ατόμου εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως πολιτισμός, ιθαγένεια, οικιακό περιβάλλουν, νοημοσύνη, σειρά γέννησης, το μέγεθος της οικογένειας, το φύλο και το πώς οι γονείς ζητούν από τα παιδιά να ανακαλέσουν αυτές τις αναμνήσεις. Αυτό το εύρημα επιβεβαιώνει ότι τα παιδιά επηρεάζονται από το περιβάλλον τους, τους ανθρώπους με τους οποίους αλληλεπιδρούν τους και τα γεγονότα γύρω τους.
Η έρευνα προτείνει επίσης ότι υπάρχει στην πραγματικότητα μια «δεξαμενή πιθανών αναμνήσεων» από τις οποίες μπορούμε να αντλήσουμε μνήμες, παρά μια σταθερή αρχή, και μπορεί να είμαστε σε θέση να ανακαλέσουμε ακόμη παλιότερες αναμνήσεις όταν μας ρωτήσουν επανειλημμένα για αυτές.
Γιατί έχουν σημασία οι πρώιμες αναμνήσεις
Ανεξάρτητα από το πόσο πίσω πάνε, οι πρώιμες αναμνήσεις μπορεί να προσφέρουν θεραπευτικές ευκαιρίες στα παιδιά μας, σήμερα και αργότερα στη ζωή τους.
Σύμφωνα με ειδικούς στον τομέα, οι πρώτες αναμνήσεις συχνά ευθυγραμμίζονται με τις βασικές αξίες, τους φόβους, τις ελπίδες και τα όνειρα των ατόμων. Η κατανόηση επομένως του τρόπου με τον οποίο είμαστε σε θέση να τις ανακαλέσουμε στη μνήμη μας μπορεί να μας επιτρέψει να γαλουχήσουμε το εσωτερικό μας παιδί και να θεραπεύσουμε τις αγχωτικές ή τραυματικές καταστάσεις που έχουμε υποστεί σε όλη μας τη ζωή. Μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε σαφήνεια και να αγκαλιάσουμε αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για εμάς.
Οι πρώιμες αναμνήσεις -ακόμα και εκείνες που έχουν ανακατασκευαστεί από εξωτερικές πηγές πέρα από αυτό που έχουμε στο μυαλό μας- μπορούν επίσης να παίξουν σημαντικό ρόλο στην κατασκευή της συνολικής αφήγησης της ζωής μας, εξηγούν οι ειδικοί. Για παράδειγμα, αν κάποιος θυμάται πραγματικά την εμπειρία της πτώσης από ένα τρίκυκλο σε ηλικία 3 ετών ή μαθαίνει γι’ αυτήν από τις ιστορίες των μελών της οικογένειας ή βλέποντας φωτογραφίες, μπορεί να μην έχει τόση σημασία – εφόσον το γεγονός συνέβη πραγματικά, μπορεί να είναι ένα μέρος της αφήγησης της ζωής του. Κάποιος μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως θέμα στη ζωή του για να ξεπεράσει τις δυσκολίες από τότε που ήταν νέος.
Συνολικά, αυτές οι πρώτες αναμνήσεις μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, κάτι που μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε πιο ικανοποιητικές ζωές.
Αν θέλετε λοιπόν τα παιδιά σας να αποκτήσουν βελτιωμένη αυτοπεποίθηση, να ανακουφιστούν από το άγχος και να γίνουν ανθεκτικά στις δυσκολίες της ζωή ως ενήλικες, ενθαρρύνετε την ανάκληση αναμνήσεων απ’ όταν ήταν μικρά, για να τα βοηθήσετε να αποκτήσουν επίγνωση του εαυτού τους μεγαλώνοντας και να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δυνατά τους σημεία (αλλά και τις αδυναμίες τους) για να αναπτυχθούν και να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους.
