Η λίμπιντο είναι η σεξουαλική διάθεση (ή ορμή). Η λίμπιντο ενός ατόμου υποκινείται από τη λειτουργία του εγκεφάλου, τις ορμόνες και το πώς έχει μάθει να συμπεριφέρεται, ανεξάρτητα από το φύλο του, και τείνει να κυμαίνεται ανάλογα με την ψυχική κατάσταση, τις ορμονικές αλλαγές και το άγχος. Ορισμένα φάρμακα μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη σεξουαλική όρεξη.

Κατανόηση της λίμπιντο

Όταν η λίμπιντο ενός ατόμου είναι υψηλή, είναι πιο πιθανό να επιθυμεί σεξουαλική οικειότητα και να την αναζητήσει με έναν σύντροφο ή μέσω του αυνανισμού. Αυτό είναι υγιές και φυσιολογικό, αλλά μια υπερβολικά υψηλή λίμπιντο που επηρεάζει την ποιότητα ζωής μπορεί να είναι σημάδι ορμονικής ανισορροπίας ή νευρολογικής διαταραχής. Όταν η λίμπιντο πέφτει, το ενδιαφέρον για το σεξ επίσης μειώνεται και μπορεί ακόμη και να απουσιάζει εντελώς, γεγονός που μπορεί να επιβαρύνει τις ερωτικές σχέσεις. Μόλις διαγνωστεί και προσδιοριστεί η αιτία, και τα δύο άκρα μπορούν να αντιμετωπιστούν.

Οι νευρικές οδοί που εμπλέκονται στη σεξουαλική επιθυμία είναι παρόμοιες σε άνδρες και γυναίκες και περιλαμβάνουν εγκεφαλικά, νωτιαία και περιφερικά στοιχεία. Η λίμπιντο σχετίζεται άμεσα με τις σωματικές αντιδράσεις: όταν η σεξουαλική επιθυμία είναι υψηλή, η ροή αίματος στο πέος που οδηγεί σε στύση σημαίνει σεξουαλική επιθυμία, όπως και η λίπανση και η διεύρυνση των χειλέων.

Υπερβολικά υψηλή λίμπιντο

Υπάρχει μια ευδιάκριτη διαφορά μεταξύ μιας ισχυρής λίμπιντο και μιας πολύ υψηλής λίμπιντο. Στην πραγματικότητα, εκτός από τη συμβολή σε μια ικανοποιητική σεξουαλική ζωή, η πρώτη έχει οφέλη για την υγεία, όπως:

  • Λιγότερο άγχος
  • Καλύτερη ψυχική υγεία
  • Υγιείς σχέσεις
  • Αυξημένη αυτοπεποίθηση
  • Καλύτερος ύπνος
  • Περισσότερη άσκηση

Όταν η σεξουαλική όρεξη είναι τόσο έντονη που δεν ελέγχεται και παρεμβαίνει στην καθημερινή ζωή, μπορεί να υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Συμπτώματα

Η λίμπιντο σας είναι δυνητικά υπερβολικά υψηλή εάν:

  • Η σεξουαλική σας ζωή αρχίζει να επηρεάζει τη ζωή, τις σχέσεις, την υγεία και την εργασία σας.
  • Η σεξουαλική επιθυμία κυριεύει τις σκέψεις και τη συμπεριφορά σας.
  • Χρησιμοποιείτε το σεξ για να αντιμετωπίσετε ψυχικές προκλήσεις όπως η κατάθλιψη ή το άγχος.
  • Οι σχέσεις σας κινδυνεύουν λόγω της υψηλής σεξουαλικής σας όρεξης.
  • Αισθάνεστε άδειοι ή ανεκπλήρωτοι μετά το σεξ.

Εάν έχετε επίμονες σεξουαλικές ορμές που σας κάνουν να αισθάνεστε άβολα ή είναι εκτός ελέγχου, μπορεί να έχετε υπερσεξουαλική διαταραχή.

Αιτίες

Μια υπερβολικά υψηλή λίμπιντο δεν είναι τίποτα για το οποίο πρέπει να ντρέπεστε και μπορεί να έχει μια υποκείμενη ιατρική αιτία, όπως:

  • Υψηλά επίπεδα των ορμονών που επηρεάζουν την διάθεση – ντοπαμίνη, σεροτονίνη ή και τις δύο
  • Ορισμένα φάρμακα
  • Μια κατάσταση που επηρεάζει μέρη του εγκεφάλου που μπορεί να επηρεάσουν τη σεξουαλική συμπεριφορά, όπως η επιληψία ή η άνοια

Θεραπευτική αγωγή

Μόλις προσδιοριστεί η αιτία της υπερβολικά υψηλής λίμπιντο, η θεραπεία μπορεί να στοχευτεί για τη διαχείριση του προβλήματος. Για παράδειγμα, εάν φταίει ένα φάρμακο, η δόση μπορεί να αλλάξει ή να συνταγογραφηθεί διαφορετικό φάρμακο.

Ομοίως, αφού εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί, μια υποκείμενη διαταραχή του εγκεφάλου μπορεί να μην επηρεάζει πλέον τη σεξουαλική επιθυμία. Άλλες στρατηγικές, συμπεριλαμβανομένης της ψυχοθεραπείας και της αυξημένης σωματικής δραστηριότητας, μπορεί επίσης να βοηθήσουν.

Χαμηλή λίμπιντο

Η μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας είναι πιο συχνή από την υπερβολικά υψηλή λίμπιντο και έχει περισσότερες πιθανές αιτίες, οι περισσότερες από τις οποίες, μόλις εντοπιστούν, μπορούν να αντιμετωπιστούν για να αποκατασταθεί το σεξουαλικό ενδιαφέρον.

Συμπτώματα

Δεν υπάρχουν κλινικά κριτήρια για τη διάγνωση της χαμηλής λίμπιντο. Επιπλέον, υπάρχει μεγάλος βαθμός διακύμανσης στον τρόπο που βιώνεται (καθώς η «φυσιολογική» σεξουαλική επιθυμία για ένα άτομο μπορεί να φαίνεται υψηλή ή χαμηλή σε άλλον). Ωστόσο, τα κοινά αναφερόμενα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Απώλεια επιθυμίας για σύντροφο
  • Αδιαφορία για τον αυνανισμό
  • Λίγες ή καθόλου σεξουαλικές φαντασιώσεις
  • Στρες ή ανησυχία για έλλειψη ενδιαφέροντος για το σεξ

Μια επίμονα χαμηλή λίμπιντο μπορεί να είναι ένδειξη διαταραχής υποδραστήριας σεξουαλικής επιθυμίας, η οποία είναι έλλειψη επιθυμίας καθώς και έλλειψη σεξουαλικών φαντασιώσεων για παρατεταμένη χρονική περίοδο.

Αιτίες

Οι ορμονικές αλλαγές είναι μια κοινή αιτία χαμηλής λίμπιντο. Οι άνθρωποι όλων των φύλων μπορούν να εμφανίσουν πτώση στη λίμπιντο ως απόκριση στις μειώσεις των οιστρογόνων, της προγεστερόνης και της τεστοστερόνης, με τη χαμηλή τεστοστερόνη να είναι ο κύριος ύποπτος.

Άνδρες

Η χαμηλή τεστοστερόνη, γνωστή και ως χαμηλή «Τ», είναι ιδιαίτερα ένα πρόβλημα για τους άνδρες, καθώς, εκτός από το ότι επηρεάζει τη λίμπιντο, η τεστοστερόνη διεγείρει την παραγωγή σπέρματος και συμβάλλει στη μυϊκή μάζα. Φάρμακα για την αύξηση της τεστοστερόνης μπορούν να ληφθούν υπόψη εάν η γονιμότητα παρουσιάζει ενδιαφέρον.

Η πολύ χαμηλή τεστοστερόνη – που ορίζεται ως κάτω από 300 νανογραμμάρια ανά δεκατόλιτρο αίματος – ονομάζεται «υπογοναδισμός». Αυτή η κατάσταση επηρεάζει 3 έως 4 εκατομμύρια άνδρες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για τους περισσότερους από αυτούς, τα επίπεδα τεστοστερόνης αρχίζουν να πέφτουν μετά το 30,4.

Η χαμηλή λίμπιντο δεν είναι το ίδιο με τη στυτική δυσλειτουργία, αν και τα δύο μπορεί να οδηγήσουν σε άγχος, σύγχυση και τριβή μεταξύ των συντρόφων.

Γυναίκες

Οι γυναίκες μπορεί επίσης να παρουσιάσουν μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας ως αποτέλεσμα των χαμηλών επιπέδων τεστοστερόνης, αλλά, για τις περισσότερες, η μείωση των οιστρογόνων είναι πιο πιθανό το πρόβλημα. Σε μια μελέτη του 2008, το 26% των προεμμηνοπαυσιακών γυναικών και το 52% των γυναικών στην εμμηνόπαυση (πτώσεις οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση) αντιμετώπισαν χαμηλή σεξουαλική επιθυμία.

Και τα δύο φύλα

Άτομα όλων των φύλων μπορεί να είναι ευαίσθητα σε μια μακρά λίστα συναισθηματικών και ιατρικών παραγόντων που σχετίζονται με χαμηλή λίμπιντο. Ένα κοινό είναι τα υψηλά επίπεδα στρες, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν τις ορμόνες και να επηρεάσουν την απόκριση μάχης ή φυγής, στην οποία ο καρδιακός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση και η αναπνοή αυξάνονται δραματικά ως απάντηση σε μια στρεσογόνο κατάσταση και ορμόνες που είναι γνωστό ότι μειώνουν την σεξουαλική ορμή -κορτιζόλη και η επινεφρίνη- απελευθερώνονται. Αυτό μπορεί να προκαλέσει την πλήρη έλλειψη της σεξουαλικής επιθυμίας.

Άλλες πιθανές αιτίες χαμηλής λίμπιντο περιλαμβάνουν:

  • Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
  • Διαβήτης
  • Υψηλή πίεση του αίματος
  • Αρθρίτιδα
  • Συνταγογραφούμενα φάρμακα—ειδικά ορισμένα αντικαταθλιπτικά,
  • Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
  • Κάπνισμα
  • Χρήση ναρκωτικών
  • Χειρουργική επέμβαση
  • Κούραση
  • Εγκυμοσύνη
  • Χαμηλή αυτοεκτίμηση
  • Προβλήματα εικόνας σώματος
  • Ανησυχίες ή ζητήματα σχέσεων

Είτε βιώνετε μια πολύ υψηλή λίμπιντο είτε δεν έχετε σχεδόν καθόλου όρεξη για σεξ, είναι κάτι που μάλλον είναι δύσκολο να το σκεφτείτε πολύ περισσότερο να μιλήσετε στον σύντροφό σας ή ακόμα και σε έναν γιατρό για αυτό. Αλλά να θυμάστε: τόσο το άτομο που σας αγαπά όσο και οι επαγγελματίες υγείας καθώς και οι θεραπευτές που ειδικεύονται σε σεξουαλικά θέματα, δεν θέλουν τίποτα περισσότερο από το να σας βοηθήσουν. Επιπλέον, ενώ η λύση για την εξομάλυνση της σεξουαλικής επιθυμίας δεν θα είναι πάντα απλή, κατά πάσα πιθανότητα υπάρχει μια – αυτή που θα αξίζει την αναζήτηση.