Η σωστή ενυδάτωση είναι μία πολύ σημαντική πτυχή τόσο για την υγεία όσο και για τη διατροφή μας. Το σώμα μας αποτελείται ως επί το πλείστον από νερό και η κατανάλωση αρκετών υγρών μέσα στην ημέρα συμβάλλει στη διατήρηση των επιπέδων των υγρών στο σώμα μας και διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των διαφόρων σωματικών διεργασιών και των οργάνων μας.
Το νερό και γενικά η ενυδάτωση έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία μας.
* Σωστή λειτουργία εγκεφάλου
Ο εγκέφαλός μας επηρεάζεται σημαντικά από τα επίπεδα της ενυδάτωσης του οργανισμού μας. Σύμφωνα με μελέτες, ακόμη και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να βλάψει την εγκεφαλική λειτουργία. Επίσης η αφυδάτωση μπορεί να πυροδοτήσει την εμφάνιση πονοκεφάλων και την επιδείνωση των κρίσεων ημικρανίας.
* Υγιή κύτταρα
Τα κύτταρά μας αποτελούνται ως επί το πλείστον από νερό. Η επαρκής ενυδάτωση είναι απαραίτητη για την κυτταρική υγεία και ομοιόσταση. Επίσης είναι πολύ σημαντική για την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στο σώμα μας.
* Θερμορρύθμιση
Η κατάσταση ενυδάτωσης του οργανισμού είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση μιας φυσιολογικής θερμοκρασίας σώματος, κυρίως όταν οι εξωτερικές συνθήκες μεταβάλλονται, π.χ. σε θερμές θερμοκρασίες περιβάλλοντος.
* Μείωση δυσκοιλιότητας
Η δυσκοιλιότητα είναι μία πολύ συχνή κατάσταση του γαστρεντερολογικού συστήματος, η οποία συσχετίζεται πολύ με την κατανάλωση νερού. Η αύξηση κατανάλωσης νερού προτείνεται ως μέθοδος αντιμετώπισης και μείωσης της δυσκοιλιότητας.
* Βελτίωση λειτουργίας των νεφρών
Η κατανάλωση νερού βοηθά την ομαλή λειτουργία των νεφρών και του ουροποιητικού συστήματος. Επίσης, η υψηλότερη πρόσληψη υγρών αυξάνει την ποσότητα των ούρων και έτσι, σύμφωνα με μελέτες, μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος δημιουργίας πετρών στα νεφρά. Τέλος, η αυξημένη κατανάλωση υγρών συμβάλλει στην πρόληψη λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος.
* Καλύτερη διάθεση και μνήμη
Πολλές μελέτες, κυρίως σε παιδιά και άτομα τρίτης ηλικίας, έχουν δείξει ότι ακόμα και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να επηρεάσει τη διάθεση, τη μνήμη και τη συγκέντρωση.
* Συμβολή στην απώλεια βάρους
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η κατανάλωση νερού έχει συσχετιστεί θετικά με τη μείωση του σωματικού βάρους και τη διατήρηση της απώλειας. Αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι η καθημερινή κατανάλωση 1-1,5 λίτρου νερού από υπέρβαρους συμμετέχοντες για μερικές εβδομάδες, είχε σημαντική επίδραση στη μείωση βάρους, λίπους και δείκτη μάζας σώματος.
Ποιες είναι οι ημερήσιες ανάγκες μας σε υγρά;
Για τους ενηλίκους, επαρκής πρόσληψη υγρών θεωρούνται τα:
* 2,0 λίτρα/ημέρα για τις γυναίκες.
* 2,5 λίτρα/ημέρα για τους άνδρες.
Μόνο το νερό ενυδατώνει;
Οχι βέβαια. Πέραν από το νερό που είναι η βασική πηγή ενυδάτωσης, υπάρχουν και άλλα ροφήματα που μπορούμε να επιλέξουμε για να αποφύγουμε την αφυδάτωση. Αρχικά μπορούμε να αρωματίσουμε και να δώσουμε γεύση στο νερό, με διάφορα φρούτα και βότανα, π.χ. φλούδες λεμονιού, ginger, δυόσμο, αγγούρι, και να το κάνουμε πιο νόστιμο και θελκτικό. Τους χειμερινούς μήνες μπορούμε να καταφύγουμε σε διάφορα αφεψήματα βοτάνων όπως το τσάι, το χαμομήλι και το φασκόμηλο.
Αντιστοίχως το καλοκαίρι υπάρχουν δροσερές εναλλακτικές αυτών, π.χ. κρύο τσάι. Ακόμα, οι φυσικοί χυμοί φρούτων χωρίς ζάχαρη και πρόσθετα συντηρητικά και τα smoothies θα μας δώσουν τόσο την ενυδάτωση όσο και πολλές βιταμίνες με την κατανάλωσή τους. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι προτιμάμε να καταναλώνουμε τα φρούτα ολόκληρα και όχι σε χυμό, ώστε να παίρνουμε και τις φυτικές τους ίνες, που θα μας βοηθήσουν στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού και του εντέρου μας.
Τέλος, για τους λάτρεις των αναψυκτικών, μπορούν να καταναλώνουν σόδες χωρίς ζάχαρη αρωματισμένες με διάφορα φρούτα, π.χ. πορτοκάλι, λεμόνι, που υπάρχουν πλέον στο εμπόριο, ή αναψυκτικά με φυτικό γλυκαντικό στέβια (π.χ. λεμονάδα με στέβια).
Δεν ενυδατώνουν όλα τα ροφήματα!
Υπάρχουν ορισμένα ροφήματα που μπορούν να συμβάλουν λιγότερο στην ενυδάτωση του οργανισμού, κυρίως λόγω της ελαφράς διουρητικής τους δράσης. Τέτοια ροφήματα είναι ο καφές, τα ενεργειακά ποτά με καφεΐνη αλλά και ορισμένα αναψυκτικά που περιέχουν καφεΐνη, η οποία συμβάλλει στη διούρηση. Οσον αφορά τα ενεργειακά ποτά, η ταυρίνη, που πολλά από αυτά περιέχουν, είναι μία ένωση που δρα επίσης ως διουρητικό.
Είναι πολύ σημαντικό να αναφερθεί ότι η ποσότητα και η συχνότητα κατανάλωσης παίζει σημαντικό ρόλο στην επίδραση των προαναφερθέντων στη μειωμένη ενυδάτωση. Αν καταναλώνονται σε φυσιολογικές ποσότητες, τότε δεν υπάρχει κίνδυνος αφυδάτωσης. Τέλος, το αλκοόλ που περιέχεται σε πολλά οινοπνευματώδη ποτά, συμβάλλει στην αφυδάτωση καθώς έχει διουρητική δράση.
Τρόφιμα με μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό
Πέραν των υγρών, υπάρχουν μερικές επιλογές τροφίμων οι οποίες βοηθούν στο να μείνουμε ενυδατωμένοι χάρις στην υψηλή τους περιεκτικότητα σε νερό. Τέτοια τρόφιμα είναι: το καρπούζι, το αγγούρι, οι φράουλες, το πεπόνι, το πορτοκάλι, το μαρούλι, το λάχανο, οι ντομάτες, οι πιπεριές, το πράσινο κολοκυθάκι, το σέλερι, το σπανάκι, γαλακτοκομικά όπως το γάλα και το γιαούρτι.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Δήμητρα Φείδα, διαιτολόγο-διατροφολόγο, MSc στην Κλινική Διατροφή.