Η επιστήμη φέρνει στο φως ολοένα και περισσότερες ενδείξεις που υποστηρίζουν πως το μυαλό μπορεί να διαχειριστεί τον πόνο και μάλιστα δεν χρειάζεται χρόνια για να κυριαρχήσει.

«Η εξάσκηση της ενσυνειδητότητας μπορεί να λειτουργήσει ως μια μέθοδος για να αντιμετωπίσουμε τον συνεχιζόμενο χρόνιο πόνο αλλά και τις περιστασιακές εξάρσεις, δίχως να είναι πάντα απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή» αναφέρει χαρακτηριστικά η δρ Ellen Slawsby από το Benson-Henry Institute for Mind Body Medicine, που σχετίζεται με το Χάρβαρντ.

Μετατοπίζοντας τη σκέψη από τον πόνο

Η ενσυνειδητότητα σημαίνει ότι είμαστε παρόντες στη δεδομένη στιγμή που συμβαίνει τώρα και ότι αποδεχόμαστε μια κατάσταση δίχως κρίση.

Σύμφωνα με τη δρα Ellen Slawsby, όταν ο πόνος εκδηλώνεται, η ενσυνειδητότητα μας βοηθά να μετατοπίσουμε τη σκέψη μας από την αρνητική αφήγηση για να αναγνωρίσουμε τον πόνο ως αυτό που πραγματικά είναι: κάτι που μπορεί να καταπραϋνθεί.

Αυτή η αλλαγή στη νοοτροπία διακόπτει επίσης την επεξεργασία οδυνηρών συναισθημάτων από τον εγκέφαλο, συμβάλλοντας σημαντικά στην απελευθέρωση ενδορφινών, των χημικών «feel good» ουσιών του εγκεφάλου, που μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά, ανακουφίζοντας τη δυσφορία.

Στόχος της ενσυνειδητότητας δεν είναι η εξάλειψη του πόνου αλλά μάλλον η διαχείριση της αντίδρασής σας σε αυτόν.

«Στόχος μας δεν είναι να μειώσουμε την αίσθηση από το δέκα στο μηδέν στην κλίμακα του πόνου, αλλά μάλλον να το περιορίσουμε περίπου στο πέντε. Ακόμα και αν αυτό σας φαίνεται λίγο, μπορεί στην πραγματικότητα να κάνει θαύματα για να ξεπεράσουμε πιο γρήγορα, πιο εύκολα και όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα σημαντικά επεισόδια εξάρσεων» διευκρινίζει.

Τελικά η ενσυνειδητότητα αφορά περισσότερο τη διαχείριση του πόνου παρά τη μείωσή του. Ο πόνος στη ζωή, οποιουδήποτε είδους, είναι αναπόφευκτος.

Συμβαίνει, και όταν δεχθούμε ότι συμβαίνει θα μπορέσουμε να δεχθούμε ότι μπορούμε να τον καταπραΰνουμε. «Αυτή η συνειδητοποίηση είναι απελευθερωτική και δείχνει ότι δεν χρειάζεστε να τον φοβάστε» συμπληρώνει η δρ Ellen Slawsby.

Στην ενσυνειδητότητα… practice makes perfect

Οπως με την απόκτηση κάθε νέας δεξιότητας, η εκμάθηση της ενσυνειδητότητας απαιτεί πρακτική εξάσκηση. Η δρ Ellen Slawsby προτείνει να κάνετε κάποιο είδος άσκησης της ενσυνειδητότητας για περίπου είκοσι λεπτά την ημέρα.

Αυτό θα σας βοηθήσει να παραμείνετε στη στιγμή, διοχετεύοντας τις σκέψεις και τη θετική σας ενέργεια σε μια μοναδική εμπειρία. Θα μάθετε να χαλαρώνετε και θα συνειδητοποιήσετε πόσο πολύ το αξίζετε αλλά και πόσο μπορεί να σας ωφελήσει.

«Χρειάζονται περίπου τέσσερις έως έξι εβδομάδες καθημερινής εξάσκησης ώστε η ενσυνειδητότητα να μετατραπεί στη φυσική σας απόκριση στον πόνο».

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να εξασκήσετε την ενσυνειδητότητα. Ο καθοδηγημένος διαλογισμός είναι ιδανικός, αλλά μερικές εναλλακτικές προτάσεις που μπορείτε να δοκιμάσετε περιλαμβάνουν:

Μετρήστε ανάσες. Κλείστε τα μάτια σας και εστιάστε στην αναπνοή σας. Καθώς αναπνέετε βαθιά μετρήστε μέχρι το δέκα και έπειτα μετρήστε αντίστροφα πίσω στο μηδέν. Επαναλάβετε τρεις με τέσσερις φορές, εστιάζοντας μόνο στην αναπνοή σας.

Κάτι τόσο φυσικό και επαναλαμβανόμενο όπως η αναπνοή μπορεί να απομακρύνει το μυαλό σας από τον πόνο, συμβάλλοντας παράλληλα στη μείωση του άγχους.

Μπείτε στον ρόλο του παρατηρητή. Σταματήστε για λίγο και παρατηρήστε τον κόσμο ή τον χώρο γύρω σας. Η παρατήρηση του φυσικού κόσμου, όπως αυθόρμητα κάνουμε όταν κοιτάζουμε έξω από το παράθυρο όταν δουλεύουμε, μπορεί επίσης να δημιουργήσει μια συνειδητή και χαλαρωτική κατάσταση.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ήπια χαλαρωτική μουσική σε μέτρια ένταση, αφήνοντας τις σκέψεις σας να περιπλανηθούν στο εδώ και στο τώρα.

Η δύναμη της πρόβλεψης. Προσέξτε πότε περίπου εμφανίζεται ο πόνος, καθώς ορισμένες φορές είναι προβλέψιμος και η ενσυνειδητότητα σε αυτή την περίπτωση μετατρέπεται σε ισχυρό προληπτικό μέτρο.

Για παράδειγμα, εάν υποφέρετε από επαναλαμβανόμενο πόνο και δυσκαμψία στο σώμα, υιοθετήστε μια ήπια ρουτίνα stretching, που θα σας επιτρέπει να τεντώνετε τους μυς για να μπορείτε να σηκώνεστε πιο εύκολα.

Με αυτόν τον τρόπο η ενσυνειδητότητα σας βοηθά να σκεφτείτε τρόπους για να προλάβετε τον πόνο προτού εμφανιστεί.

Το μεγαλύτερο μάθημα είναι το παρελθόν μας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κοιτάζουμε πίσω μόνο για να πάρουμε δύναμη για να συνεχίσουμε μπροστά. Ετσι και τώρα το παρελθόν σας μπορεί να αποτελέσει μια διδακτική εμπειρία αποκλειστικά για εσάς, «κομμένη στα δικά σας μέτρα».

Τι κάνατε στο παρελθόν και σας βοήθησε να παραμείνετε ήρεμοι και ψύχραιμοι, ακόμα και όταν μια κατάσταση έλαβε ανεξέλεγκτη τροπή; Θα μπορούσε να είναι ένα χόμπι, η γυμναστική, ακόμα και μια βαθιά ανάσα κοιτάζοντας τη θάλασσα. Κάντε το και πάλι και υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι θα τα καταφέρετε, όπως και την προηγούμενη δύσκολη φορά.